Câu chuyện về những khoảnh khắc cuối cùng của thủ lĩnh nhóm Hamas bị ám sát

Những người lính Yemen trước một tấm biển quảng cáo có hình ảnh thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar. (Nguồn: AP)

Câu chuyện từ CNN kể rằng, một sáng sớm nọ tại Washington, DC, các quan chức cấp cao của Mỹ lần đầu tiên nhận được tin tức cùng hình ảnh từ những người đồng cấp Israel: Lãnh đạo Hamas Yahya Sinwar có thể đã chết.

Trong vòng hơn một năm kể từ khi Hamas tấn công Israel vào ngày 7/10 năm ngoái, lực lượng Israel, với sự giúp đỡ âm thầm từ Mỹ đã truy lùng kẻ chủ mưu ngày hôm đó.

Nhiều lần, họ đã ở rất gần, đẩy thủ lĩnh nhóm Hamas từ nơi ẩn náu này sang nơi ẩn náu khác dưới lòng đất.

Tuy vậy, ông ta đã di chuyển như một “bóng ma trong mê cung vô tận” của mạng lưới đường hầm đào bên dưới những con phố của Gaza, hiếm khi xuất hiện trên mặt đất và chỉ liên lạc qua người đưa thư để tránh bị phát hiện bởi những thiết bị giám sát điện tử.

Cuối cùng, tình cờ một nhóm lính Israel đã gặp phải kẻ bị truy nã gắt gao nhất của Israel.

Trước đó, nhóm binh sĩ của Lữ đoàn Bislach (IDF), được lệnh theo dõi một số người đàn ông ở phía Nam Gaza, nơi bị phá hủy bởi chiến dịch ném bom trừng phạt của Israel.

Có tiếng súng nổ. Binh sĩ Israel bắn trả từ xe tăng và điều khiển máy bay không người lái lao vào một trong những tòa nhà bị khoét rỗng.

Sáng hôm sau, khi cuộc đấu súng kết thúc và quân đội Israel trở lại kiểm tra đống đổ nát, họ mới nhận ra một trong những thi thể đó là Sinwar.

Một cảnh quay từ video do máy bay không người lái do IDF công bố về những khoảnh khắc cuối cùng của thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar. (Nguồn: The Wrap)

Cái chết bất ngờ

Cái chết của ông đánh dấu sự kết thúc của một cuộc truy lùng kéo dài ròng rã một năm, tiêu tốn nhiều thời gian của các cơ quan tình báo Israel và Mỹ, chi phối các cuộc thảo luận về những gì cần làm để chấm dứt xung đột.

Theo CNN, cơ quan tình báo Mỹ (CIA) đã thành lập một lực lượng đặc nhiệm cụ thể để theo dõi Sinwar; và sau ngày 7/10, phía Mỹ đã tăng cường các nguồn lực tình báo đến khu vực này để thu thập thông tin về phong trào Hamas và thủ lĩnh của tổ chức này.

Tuy nhiên, nhiều quan chức Mỹ nói với CNN rằng khoảnh khắc ông qua đời thực sự là điều bất ngờ.

Các quan chức Israel và Mỹ thường nêu một số dự cảm chung chung về khu vực Sinwar ẩn náu trong nhiều tháng dài. Tuy vậy, vị thủ lĩnh Hamas khó nắm bắt này liên tục di chuyển, khiến cho việc xác định vị trí của ông trở nên cực kỳ khó khăn.

Ông này hoàn toàn tránh xa điện thoại di động và các phương tiện liên lạc điện tử. Thay vào đó, Sinwar gửi các ghi chú viết tay để truyền đạt chỉ thị của mình cho các chỉ huy quân sự bên trong và bên ngoài Gaza, bao gồm cả những người đang đóng vai trò là đại diện của ông trong các cuộc đàm phán về khả năng ngừng bắn. Đôi khi, người ta phải đợi nhiều ngày hoặc nhiều tuần mới nhận được phản hồi từ Sinwar vì người đưa tin cần có thời gian chuyển tiếp qua lại các tin nhắn viết tay.

Sinwar đã không xuất hiện trước công chúng kể từ ngày 7/10. Giao tiếp trực tiếp duy nhất được biết đến của ông này với thế giới bên ngoài là thông qua một số lá thư, gần đây nhất là khi viết thư cho thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah.

Nhóm Hezbollah cho biết ông đã viết thư cho Nasrallah tái khẳng định cam kết sẽ chiến đấu với Israel và ủng hộ liên minh được gọi là “trục kháng chiến”.

Trong một thời gian dài, Sinwar được biết đến là người cực kỳ cẩn thận về an ninh cá nhân của mình. Không rõ điều gì đã đưa ông ta lên mặt đất vào hôm đó – một quyết định định mệnh.

Khó nắm bắt, ngoài tầm với

Trước đó, có vẻ như IDF luôn chậm hơn Sinwar một bước.

Năm 2024, ít nhất có ba lần Lực lượng Phòng vệ Israel có thể tiến vào các đường hầm mà Sinwar vừa mới xuất hiện.

Vào tháng 1, theo một chỉ huy cấp cao của IDF, kết quả ADN đã giúp Israel xác nhận rằng ông ta đã trốn trong một đường hầm bên dưới thành phố Khan Younis vào đầu tháng 10/2023. Tuy vậy, CNN không thể xác nhận độc lập phân tích đó.

Phương tiện truyền thông quốc tế đã không thể tiếp cận Gaza một cách độc lập kể từ khi xung đột bắt đầu. Cách duy nhất để vào khu vực này là phải có sự hộ tống của quân đội Israel.

Vào tháng 2, đoạn phim từ camera giám sát cho thấy Sinwar đang ở bên trong một đường hầm tại cùng khu vực chỉ vài ngày sau vụ tấn công ngày 7/10, di chuyển qua đường hầm tối tăm cùng vợ, con và anh trai.

Khi IDF bắt đầu tiến gần đến thành phố Khan Younis, nơi ông này sinh ra, Sinwar dường như lại di chuyển về phía Nam.

IDF cho biết rằng họ đã tìm thấy ADN của ông ta trong một đường hầm ở Rafah, cách nơi 6 con tin bị giết hồi tháng 8 chỉ vài trăm mét.

Nơi ông này thiệt mạng cũng không xa đường hầm đó, tại một khu vực của Rafah có tên là Tal Al Sultan, đã bị quân đội Israel bao vây.

Khi Israel truy lùng các thành viên Hamas ẩn náu trong mạng lưới đường hầm ngầm rộng lớn, có lúc IDF đã phái chó, chồn và robot vào cuộc thay vì binh lính.

Khi một con chó không trở lại mặt đất, IDF đặt câu hỏi liệu có phải do thiếu oxy ở một số phần của đường hầm nằm sâu dưới mặt đất nhiều tầng hay không. Những lần các robot bị bắn xác nhận sự hiện diện của lực lượng Hamas. Tuy vậy, họ nhiều lần thất vọng vì vị thủ lĩnh này vẫn ở ngoài tầm với.

Rõ ràng là IDF không biết ông ta ở gần Tal Al Sultan cho đến khi ông ta bị giết.

Hồi giữa tháng 9, IDF đã đưa CNN và các phương tiện truyền thông khác đến khu vực này. Vào thời điểm đó, IDF không đưa ra dấu hiệu nào cho thấy Sinwar có thể ở đó, và không có khả năng họ sẽ đưa các phóng viên đến một địa điểm mà họ tin rằng ông ta đang ẩn náu.

Hình ảnh cắt từ đoạn video do IDF công bố khẳng định những khoảnh khắc cuối cùng của Yahya Sinwar. (Nguồn: AP)

Phút cuối

Một ngày sau cái chết, các quan chức cấp cao của Israel và Mỹ vẫn giữ liên lạc chặt chẽ khi IDF nỗ lực xác nhận chắc chắn rằng thi thể được tìm thấy trong đống đổ nát ở phía bắc Rafah đúng là Sinwar.

Trước khi có xác nhận chính thức vài giờ, những bức ảnh chụp thi thể của Sinwar đã xác nhận rằng “trùm cuối” vụ tấn công ngày 7/10 đã chết.

Theo ghi nhận của phía Israel, trong những phản ứng cuối cùng của mình, Sinwar, cùng với hai người đàn ông khác, đã ném lựu đạn và bắn vào những binh sĩ Israel xung quanh. Sinwar, mặc áo vest, trang bị súng với một số ít Israel, đã một mình chạy trốn đến một tòa nhà khác.

Quân đội Israel đã điều khiển một máy bay không người lái vào tòa nhà nơi ông này trốn và cảnh trong đoạn video, do quân đội Israel công bố, cho thấy những khoảnh khắc cuối cùng của ông.

Chiếc máy bay lơ lửng trong một căn phòng trên toà nhà cao tầng, nơi một nhân vật đeo mặt nạ ngồi một mình trên ghế, xung quanh là bụi và đống đổ nát. Nhân vật đó cầm một mảnh gỗ trên tay, và ném nó vào chiếc máy bay không người lái, trước khi đoạn video kết thúc.

Trong nhiều tháng qua, các quan chức Mỹ tin rằng Sinwar ngày càng trở nên cứng rắn hơn – cả về quyết tâm tiếp tục chiến đấu với Israel ở Gaza lẫn quan điểm sống theo số phận của chính ông ta.

Các viên chức Mỹ đánh giá Sinwar không mong đợi mình sẽ sống sót và tin vào việc cuối cùng sẽ bị giết, nên ông này có rất ít động lực để đồng ý ngừng bắn và quyết tâm chiến đấu khiến các cuộc đàm phán liên tục rơi vào bế tắc.