Bài 2: Một thửa đất cấp trùng 7 giấy chứng nhận quyền sử dụng
Cũng tại huyện Bắc Bình, người bán đất đã nhận tiền, nhưng người mua đất chưa nhận được GCNQSDĐ dù hồ sơ chuyển nhượng giữa các bên đã hoàn thành thủ tục pháp lý. Nguyên nhân cũng bắt nguồn từ cơ quan chức năng nơi đây cấp trùng tới 7 GCNQSDĐ trên 1 thửa đất.
Kẻ bán – người mua “kẹt cứng”
Theo đơn khiếu nại của ông Nguyễn Đồng Ứng (SN 1954) và bà Lê Thị Cưỡng (SN 1956) thôn Bình Liêm, xã Phan Rí Thành: Ngày 17/4/2021, vợ chồng bà chuyển nhượng QSDĐ cho bà Dương Thị Thu Minh (thôn Bình Long) 2 thửa đất nông nghiệp. Một thửa đất số 25 diện tích 5.461,5 m2, tại khu vực Động Đỏ. Thửa đất này đã sang tên cho bà Minh. Riêng thửa thứ hai là thửa đất số 23, có diện tích 15.197 m2 cũng tại khu vực Động Đỏ, theo GCN QSDĐ số CM 710459 do UBND huyện Bắc Bình cấp ngày 22/11/2018 (gọi tắt là thửa 23). Sau khi làm đơn đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất, cũng như nộp lệ phí trước bạ, thuế thu nhập… và hoàn thành các thủ tục pháp lý, chỉ chờ ngày vợ chồng ông Ứng sang tên GCNQSDĐ hợp pháp cho bà Minh. Tuy nhiên, ngày 26/4/2021, Chi nhánh VPĐK ĐĐ Bắc Bình ban hành công văn đề nghị thu hồi thông báo nghĩa vụ tài chính và thoái thu tiền đã nộp. Qua kiểm tra bản đồ địa chính, cơ quan này xét thấy thửa đất số 23 đã cấp trùng 7 GCNQSDĐ: GCN số BD 065934; BD 065569; BD 065933; BD 065932, BD 065936; BD 065935; BD 065931 do UBND huyện cấp ngày 22/12/2010 mang tên ông Trần Ngọc Hoàng (nhận chuyển nhượng từ ông Nguyễn Thành tại GCN số X 429558, theo tờ trình số 22/TTr-UBND ngày 2/3/2021 của UBND xã Phan Rí Thành). Do đó, đơn vị không thụ lý giải quyết hồ sơ trên. Nay Chi nhánh Văn phòng ĐKĐĐ Bắc Bình đề nghị Chi cục thuế Bắc Bình – Tuy Phong thu hồi thông báo xác định nghĩa vụ tài chính với trường hợp trên.
Từ ngày 28/12/2021 đến nay vợ chồng ông Ứng đã có 6 đơn xin điều chỉnh GCNQSDĐ thửa số 23 để thực hiện hợp đồng sang nhượng quyền sử dụng đất cho bà Dương Thị Thu Minh, vì hồ sơ chuyển nhượng giữa vợ chồng ông Ứng và bà Minh đã hoàn thành thủ tục pháp lý. Sau khi không sang tên được, bà Minh trực tiếp đến Chi nhánh VPĐKĐĐ huyện Bắc Bình và xã Phan Rí Thành thì được biết thửa đất 23 bị cấp nhầm vị trí đất với một người nào đó ở TP. Hồ Chí Minh, huyện sẽ mời các bên liên quan đến giải quyết theo hướng hoán đổi, thu hồi sổ cũ và cấp lại sổ mới, vẫn giữ nguyên diện tích đất là 15.197 m2.
Thu hồi vì… giấy chứng nhận cấp không đúng đối tượng!
Tuy nhiên, ngày 9/12/2022, Chủ tịch UBND huyện Bắc Bình Mai Văn Vụ ra quyết định về việc thu hồi GCNQSDĐ thửa số 23. Theo đó, thu hồi GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số CM 710459 do UBND huyện cấp ngày 22/11/2018 cho hộ ông Nguyễn Đồng Ứng và bà Lê Thị Cưỡng tại thửa đất số 23 thuộc tờ bản đồ số 33 với diện tích 15.197 m2, đất trồng cây lâu năm, tại khu vực Động Đỏ, thôn Bình Liêm, xã Phan Rí Thành. Lý do thu hồi: Giấy chứng nhận trên cấp không đúng đối tượng, chủ sử dụng đất (căn cứ điểm d, khoản 2, điều 106 của Luật Đất đai năm 2013). Yêu cầu Chi nhánh VPĐKĐĐ Bắc Bình cập nhật, chỉnh lý hồ sơ địa chính và hướng dẫn thực hiện thủ tục cấp lại GCNQSDĐ (nếu có). Vợ chồng ông Ứng có quyền khiếu nại quyết định này đến Chủ tịch UBND huyện Bắc Bình trong thời hạn 90 ngày hoặc khởi kiện hành chính tại Tòa án nhân dân tỉnh Bình Thuận trong thời hạn 1 năm, kể từ ngày nhận được quyết định này.
Tháng 2/2023 và mới nhất là ngày 4/5/2023, vợ chồng ông Ứng tiếp tục nhờ người làm đơn khiếu nại Quyết định về việc thu hồi GCNQSDĐ thửa 23 của Chủ tịch UBND huyện Bắc Bình. Vợ chồng ông Ứng đã gần 70 tuổi, thừa nhận mình không biết chữ nên việc làm đơn khiếu nại gửi chính quyền nhiều nơi đều phải nhờ người khác. “Chúng tôi không rành luật pháp, chỉ biết đã bán đất nhận tiền của người mua, nhưng không ra sổ được. Còn việc một diện tích đất mà được cấp 2 GCNQSDĐ cho 2 người sử dụng đất khác nhau, việc này đều do Chi nhánh VPĐKĐĐ Bắc Bình đo vẽ, lập thủ tục và trình tự đã cấp giấy. Tôi nghĩ người chịu trách nhiệm trước dân là cơ quan chức năng chứ không phải là chúng tôi. Khi phát hiện sai sót thì cơ quan quản lý đất đai phải đo vẽ và điều chỉnh để thu hồi và cấp lại giấy chứng nhận cho người sử dụng đất chứ không phải bắt công dân đi lại nhiều lần. Do đó, tôi không đồng ý quyết định thu hồi của huyện mà không điều chỉnh GCNQSDĐ đối với diện tích 15.197 m2. Nếu thửa đất cấp nhầm vị trí, huyện sẽ mời các bên liên quan để giải quyết theo hướng hoán đổi, thu hồi sổ cũ cấp lại sổ mới mà vẫn giữ nguyên diện tích 15.197m2 đất của tôi”, vợ chồng ông Ứng cho biết.
“Hai thửa đất của chúng tôi có nguồn gốc rõ ràng, chúng tôi sử dụng, quản lý, sản xuất hoa màu, trồng cây dài ngày. Thời gian sử dụng ổn định, liên tục, không ai tranh chấp, phù hợp với quy hoạch. Chúng tôi chỉ đồng ý giao GCNQSDĐ thửa số 23 (phô tô công chứng), yêu cầu Chi nhánh VPĐKĐĐ Bắc Bình cập nhật, chỉnh lý hồ sơ địa chính và hướng dẫn thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận. Khi có GCNQSDĐ đã điều chỉnh (giấy mới) chúng tôi sẽ giao lại giấy chứng nhận cũ”, vợ chồng ông Ứng cho biết thêm.
Sau khi nhận được đơn khiếu nại từ vợ chồng ông Ứng, ngày 24/5/2023, UBND huyện Bắc Bình tiếp tục có văn bản hướng dẫn vợ chồng ông và những người liên quan làm lại đơn khiếu nại theo quy định. Theo văn bản của huyện, đơn ghi ngày 4/5/2023 không đúng theo mẫu số 01 Nghị định số 124/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ; trong đơn có bà Dương Thị Thu Minh, Bùi Thị Mi La (người ông Ứng ủy quyền) ký xác nhận vào đơn là không đúng quy định của Luật Khiếu nại. Để đảm bảo đúng quy định pháp luật về Luật Khiếu nại 2011, UBND huyện đề nghị vợ chồng ông Ứng viết lại đơn khiếu nại theo đúng mẫu số 01 (đã hướng dẫn và gửi mẫu số 01 tại buổi làm việc ngày 13/4/2023). Trường hợp sau khi ông, bà đã làm đơn khiếu nại nhưng vì lý do bất khả kháng không thể tham gia phối hợp làm việc thì có thể ủy quyền để thực hiện quyền khiếu nại. Việc ủy quyền thực hiện theo mẫu số 02 (đã hướng dẫn và gửi mẫu số 02 tại buổi làm việc ngày 13/4/2023).
Sự việc kéo dài khiến vợ chồng ông Ứng (người bán đất) và bà Minh (người mua) đều mệt mỏi. “Cơ quan nhà nước đã có văn bản thừa nhận là cấp trùng sổ, nhưng không chủ động xác minh sai từ khâu nào rồi tìm hướng giải quyết cho người dân, mà bắt dân viết đơn theo mẫu, đi lại nhiều lần. Vậy có thiệt thòi cho dân hay không?”, bà Minh bức xúc cho biết thêm.
Bài 1: Đi trích lục bản đồ… mới phát hiện trùng sổ?