Nhiều năm trở lại đây, người dân trên địa bàn xã Vũ Minh (Nguyên Bình) thành lập Câu lạc bộ (CLB) hát Then – đàn tính và hát dân ca Minh Thanh, góp phần bảo tồn, gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc trên quê hương cách mạng.
Câu lạc bộ hát Then – đàn tính và hát dân ca Minh Thanh được thành lập từ năm 2009 với 10 thành viên, do Nghệ nhân Ưu tú Đinh Văn Thức đứng ra thành lập thu hút nhiều người tham gia từ già đến trẻ. Qua hơn 10 năm duy trì và phát triển, đến nay, CLB có gần 100 hội viên thường xuyên hoạt động, duy trì sinh hoạt định kỳ. CLB hoạt động nhằm phát triển khả năng và nâng cao trình độ về nghệ thuật hát Then – đàn tính cho các hạt nhân văn nghệ trên địa bàn xã. Đồng thời, phát hiện, bồi dưỡng những cá nhân có năng khiếu về môn nghệ thuật này, góp phần bảo tồn, khai thác và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Tày.
Nghệ nhân Ưu tú Đinh Văn Thức chia sẻ: Từ những kinh nghiệm mình có được, tranh thủ thời gian sau giờ làm tôi tổ chức dạy hát Then, đàn tính và hát dân ca tại nhà, học viên đến học đều miễn phí với tổng số trên 500 học viên từ già đến trẻ, học viên trẻ nhất là 5 tuổi và già nhất là bà Mạc Thị Phiến 83 tuổi. Riêng trong năm 2023, có 90 học viên theo học, trong đó, truyền dạy cho CLB hát Then – đàn tính Minh Thanh 46 học viên, CLB hát Then – đàn tính thị trấn Nguyên Bình 28 học viên, lớp học thiếu nhi xã Vũ Minh có 27 học viên, lớp hát Then – đàn tính do Phòng Văn hóa và Thông tin huyện tổ chức gồm 15 học viên, có nhiều học viên theo học được đi tham dự nhiều hội diễn cấp huyện, tỉnh, toàn quốc và đạt giải.
Nghệ nhân Ưu tú Đinh Văn Thức và các học trò đem những tiết mục mang đậm tính dân gian đặc sắc đến với nhiều hội diễn lớn trong và ngoài tỉnh. Từ sự kết nối, lan tỏa mạnh mẽ ấy mà hát Then – đàn tính và hát dân ca đã đi sâu vào mọi ngõ ngách của vùng đất Vũ Minh, tạo niềm say mê, hứng khởi với những người dân nơi đây.
Chị Đinh Dương Liễu (sinh năm 1983), xóm Nà Khoang, xã Vũ Minh là một trong những học viên tiêu biểu của nghệ nhân Đinh Văn Thức, chia sẻ: Việc giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc trong thời kỳ kinh tế mở cửa và hội nhập là hết sức khó khăn; là một trong những thành viên trẻ trong CLB hát Then – đàn tính và hát dân ca Minh Thanh, tôi rất vinh dự khi là thế hệ trẻ được theo đuổi đam mê và duy trì nghệ thuật hát Then, đàn tính.
CLB sinh hoạt thường xuyên và định kỳ, ngoài ra còn mời các nghệ nhân về tập huấn và tổ chức giao lưu với những CLB khác để học hỏi và trao đổi kinh nghiệm… CLB Then – đàn tính đã tạo ra những hạt nhân văn nghệ tiêu biểu, là nơi chắp cánh cho niềm đam mê dân ca, dân nhạc dân tộc của nhiều thành phần, nhiều lứa tuổi khác nhau trên địa bàn xã Vũ Minh. Từ khi thành lập, các thành viên CLB luôn nhiệt tình tham gia hội diễn các cấp từ địa phương đến toàn quốc, tham gia các chương trình truyền thông tại các xã trên địa bàn huyện.
Để bảo tồn và phát huy giá trị bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc trên địa huyện Nguyên Bình, thời gian tới, CLB tiếp tục duy trì sinh hoạt trên nền tảng truyền thống kết hợp đổi mới cách thức sinh hoạt, nhằm thu hút đông đảo hơn nữa các thành viên mới tham gia CLB, đặc biệt là các học sinh. CLB mong các ngành chức năng, chính quyền địa phương hỗ trợ dụng cụ, trang phục biểu diễn, quan tâm và mời các nghệ nhân đến truyền dạy một số làn điệu then cổ để nghệ thuật hát Then, đàn tính không bị mai một và ngày càng được phát huy.
Minh Tuyền