Những năm gần đây, người dân ở nhiều địa phương trong tỉnh tận dụng nguồn nước tự nhiên để nuôi trồng thủy sản. Hình thức sản xuất này không những tạo việc làm, góp phần tăng thu nhập cho người dân mà còn tạo ra nhiều sản phẩm nông sản an toàn cung cấp cho thị trường, đa dạng các ngành nghề nông nghiệp, nông thôn.
Khai thác nguồn nước tại lòng hồ thủy điện Hòa Thuận, từ năm 2020, gia đình ông Hoàng Văn Việt, xóm Hợp Nhất, xã Mỹ Hưng đầu tư trên 300 triệu đồng mua sắm khung lồng sắt, lưới thép, xuồng và các vật dụng cần thiết để nuôi cá lồng. Ông Việt cho biết: Là 1 trong 10 hộ đầu tiên nuôi cá lồng tại lòng hồ thủy điện Hòa Thuận, ban đầu tôi tiếp cận giống, thức ăn từ Dự án nuôi cá bỗng do Trung tâm Khuyến nông và Giống nông lâm nghiệp tỉnh hỗ trợ. Gia đình được hỗ trợ 70% con giống, thức ăn, được tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật nuôi cá. Đến nay, sau gần 3 năm đầu tư, gia đình phát triển lên 9 lồng, quy mô 1.000 con/lồng, gồm các loại cá bỗng, rô phi, chép. Đối với cá rô phi, trọng lượng từ 1,2 – 1,5 kg/con thì xuất bán; cá bỗng nay mới đạt từ 1,2 – 1,7 kg/con và phải nuôi ít nhất 4 năm mới có thể bán ra thị trường. Gia đình đang nuôi cá theo phương thức gối vụ, lấy ngắn nuôi dài để duy trì sản xuất và tăng thu nhập.
Cũng như ông Việt, tháng 6/2023, anh Mã Văn Chung đầu tư gần 200 triệu đồng cải tạo 2.000 m2 ruộng, mua bể bạt nuôi cá da trơn và ốc bươu đen tại xóm Nà Khan, xã Đại Tiến (Hòa An). Mô hình nuôi trên 5 vạn con cá trê ta, 2.000 con trạch chấu, 50 kg trứng ốc bươu đen ấp nở. Ngoài ra, anh nuôi thử nghiệm 400 con cá dầm xanh, cá anh vũ, cá chày; 200 con bống tượng. Đến nay, sau gần 4 tháng nuôi, tỷ lệ sống sau thả đạt 70%; ốc và các loại cá đang trong giai đoạn sinh trưởng và phát triển tốt. Riêng ốc bươu đen bán với giá trung bình từ 90 – 100 nghìn đồng/kg, được người tiêu dùng đón nhận.
Anh Chung chia sẻ: Khu vực này, điều kiện nuôi thủy sản khá thuận lợi do nước đầu nguồn sạch, chảy quanh năm. Người nuôi có thể kiểm soát được mực nước ra vào phù hợp với từng giai đoạn phát triển của ốc và cá. Tận dụng khu ruộng trũng làm sạch cỏ ven bờ thả bèo nuôi ốc. Đối với ốc bươu đen trước khi nuôi cần phát quang bờ ruộng, tháo cạn nước. Dùng vôi để cải tạo đáy và diệt tạp, sau đó cấp nước qua lưới lọc để chắn các sinh vật khác gây hại cho ốc. Khi thả giống nên chọn thời điểm chiều tối hoặc sáng sớm, tránh lúc trời nắng hoặc mưa. Thả ốc lên các vật nổi như: tấm xốp, lá chuối để ốc thích nghi dần với môi trường nuôi. Mật độ giống thả nuôi khoảng 80 – 100 con/m2. Độ sâu mức nước trong ruộng vừa phải, nên thả bèo xung quanh để làm vật bám cho ốc, đồng thời thả bèo tấm, phụ phẩm nông nghiệp để tạo thức ăn tự nhiên cho ốc.
Đối với các loại cá da trơn, do đặc tính ăn tạp, thức ăn chủ yếu là động vật như côn trùng, giun, ốc, tôm, cua. Vì vậy, người nuôi có thể tận dụng thức ăn từ các phụ phẩm nông nghiệp, chất thải từ lò mổ. Để nuôi cá đạt hiệu quả cao, cần đảm bảo tốt các điều kiện về diện tích, mực nước, con giống, chế độ chăn thả, chăm sóc, phòng dịch bệnh. Cá giống phải có kích cỡ đồng đều, không xây xát. Mật độ cá thả từ 30 – 50 con/m2. Lượng thức ăn hằng ngày dao động từ 3 – 12%/khối lượng cá trong bể, mỗi ngày cho cá ăn từ 2 – 4 lần. Nguồn nước nuôi phải định kỳ xử lý và thay thường xuyên, tốt nhất là thay nước nuôi tuần/lần. Ngoài ra, cần chú ý phòng ngừa bệnh cho cá, có thể nuôi ghép với một số loài cá khác như: cá dầm xanh, da trầy, anh vũ, bỗng tượng để tăng thu nhập.
Nhận thấy mô hình nuôi cá da trơn và ốc có triển vọng tốt, khai thác được tiềm năng, lợi thế của địa phương, Hội Làm vườn tỉnh tổ chức cho hội viên học tập thực tế. Ông Phan Thái Cường, Chi hội trưởng Chi hội làm vườn phường Hòa Chung (Thành phố) cho biết: Tham quan mô hình, chúng tôi có dịp tìm hiểu, chia sẻ kinh nghiệm về cách lựa chọn địa điểm chăn nuôi phù hợp; các công đoạn chuẩn bị ao nuôi, chọn giống, thời điểm thả; thức ăn, cách chăm sóc, phòng trừ dịch bệnh cho ốc và các loại cá; khâu thu hoạch và liên kết bao tiêu sản phẩm. Sau tập huấn, chúng tôi đẩy mạnh triển khai cũng như liên kết cung cấp giống, chuyển giao kỹ thuật cho hội viên có điều kiện chăn nuôi phù hợp, góp phần đa dạng các ngành nghề và giải quyết việc làm cho lao động nông thôn.
Chủ tịch Hội Làm vườn tỉnh Nguyễn Sinh Cung cho biết: Thời gian qua, Hội tổ chức nhiều lớp tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật, phổ biến kinh nghiệm phát triển kinh tế theo hướng hàng hóa, chất lượng, đảm bảo an toàn thực phẩm, thực hành nông nghiệp tốt, thích ứng với biến đổi khí hậu; tiếp tục triển khai các lớp học hiện trường, đợt tham quan cho hội viên học tập kinh nghiệm; hỗ trợ một số chi hội đăng ký xây dựng các sản phẩm OCOP, thương hiệu, nâng tầm giá trị sản phẩm. Đến nay, toàn tỉnh có 279 chi hội, 3 câu lạc bộ với 4.422 hội viên.
Theo đánh giá của ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn, 10 tháng năm 2023, việc nuôi trồng và khai thác thủy sản trên sông, suối, ao, hồ của tỉnh tiếp tục được duy trì, phát triển. Tổng sản lượng thủy sản ước đạt 507,2 tấn, trong đó, tổng sản lượng, thủy sản khai thác đạt 101,44 tấn; sản lượng thủy sản nuôi trồng đạt 405,76 tấn.
Thái Hà
