Trung tâm Khuyến nông và Giống nông lâm nghiệp tỉnh triển khai nhiều mô hình trình diễn, đa dạng hóa các loại cây trồng, vật nuôi góp phần phát triển nông nghiệp theo hướng bền vững, tạo động lực quan trọng phát triển kinh tế nông nghiệp trong tỉnh.
Để triển khai thực hiện mô hình hiệu quả, Trung tâm Khuyến nông và Giống nông lâm nghiệp tỉnh phối hợp với Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện, UBND các xã, thị trấn khảo sát, lựa chọn mô hình gắn với nhu cầu thực tế, phù hợp với định hướng phát triển, tái cơ cấu của ngành nông nghiệp. Đối với mỗi mô hình, cán bộ kỹ thuật của Trung tâm hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, hỗ trợ người dân tháo gỡ khó khăn trong quá trình thực hiện. Từ nguồn vốn của trung ương và ngân sách tỉnh, mỗi mô hình, Trung tâm hỗ trợ 70 – 80% kinh phí mua con giống, cây giống, thức ăn chăn nuôi, phân bón, còn lại người dân đối ứng chi phí để thực hiện mô hình.
Với mục tiêu tận dụng diện tích mặt hồ thủy điện phát triển nuôi trồng thủy sản, tăng thu nhập cho người dân khu vực xung quanh lòng hồ thủy điện, tháng 7/2023, Trung tâm xây dựng mô hình nuôi thương phẩm cá trắm cỏ (nuôi ghép) trong lồng bè trên hồ chứa thủy điện xã Bảo Toàn (Bảo Lạc) và thị trấn Pác Mjầu (Bảo Lâm), quy mô 400 m3 với 2 hộ tham gia. Khi tham gia mô hình, các hộ được hỗ trợ 80% con giống, thức ăn, chế phẩm sinh học (thức ăn thảo dược bổ sung), tham gia tập huấn, hội thảo tổng kết nhân rộng mô hình và chia sẻ kinh nghiệm trong quá trình nuôi cá từ chọn giống, thức ăn, chăm sóc, quản lý lồng nuôi, nhất là tổ chức sản xuất, liên kết tiêu thụ sản phẩm.
Sau gần 4 tháng triển khai thực hiện mô hình, đến nay, đàn cá sinh trưởng và phát triển tốt, tỷ lệ sống trung bình đạt 90%, năng suất dự kiến đạt 4 kg/m3 lồng, sản lượng 1.600 kg/400 m3; 100% sản phẩm được trung tâm kết nối để tiêu thụ. Qua đó, góp phần thay đổi tập quán, phương thức nuôi cá của bà con trước đây chỉ thả cá mà ít đầu tư, cho ăn, chăm sóc nên hiệu quả thấp.
Được Trung tâm Khuyến nông và Giống nông lâm nghiệp tỉnh hỗ trợ 480 con cá giống và hỗ trợ thức ăn, chế phẩm sinh học (thức ăn thảo dược bổ sung) và kết nối tiêu thụ sản phẩm, gia đình anh Hoa Văn Hoán, xóm Nà Xiên, xã Bảo Toàn (Bảo Lạc) nuôi cá trong 3 lồng. Đầu tháng 7/2023, anh bắt cá để kiểm tra thấy cá phát triển tốt, không có biểu hiện mắc bệnh và cỡ cá trắm cỏ đạt từ 550 – 600g/con, chép lai đạt 100 – 150g/con, tốc độ tăng trưởng tương đối tốt. Phấn khởi trước tín hiệu thành công ban đầu, anh Hoán khẳng định: Tôi sẽ nuôi tiếp để cá đạt kích cỡ thương phẩm trung bình, cá chép đạt khoảng 0,6 – 0,8 kg/con, chép lai đạt 0,8 – 1,2 kg có thể thu hoạch. Với giá bán hiện nay 100 nghìn đồng/1 kg cá gia đình tôi sẽ thu về nguồn thu đáng kể. Tôi sẽ mở rộng mô hình này để nâng cao thu nhập cho gia đình.
Cùng với mô hình nuôi cá, Trung tâm triển khai mô hình đậu, đỗ gắn với thị trường tiêu thụ sản phẩm tại huyện Quảng Hòa. Mô hình sản xuất đỗ tương giống mới ĐT32 là mô hình mới triển khai đầu tiên tại xã Quốc Toản và Ngọc Động (Quảng Hòa), quy mô 3 ha với 11 hộ tham gia, các hộ tham gia được hỗ trợ 100% giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật.
Gia đình anh Hà Văn Du, xóm Ngọc Nam, xã Ngọc Động chuyển 1.200 m2 đất trồng sắn, ngô sang trồng đậu tương DT32. Anh Du cho biết: Đây là năm đầu tiên gia đình trồng đậu tương giống mới nhưng kết quả rất khả quan. Qua quá trình triển khai mô hình tôi thấy giống đỗ tương DT32 phát triển rất tốt, sai quả và cho năng suất cao hơn hẳn so với các giống địa phương mà gia đình trồng trước đây như thân cây cao, nhiều quả, hạt to đều sáng và đẹp…, thích nghi với đất đai, khí hậu và điều kiện canh tác của địa phương. Không những cung cấp giống mới, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật, Trung tâm còn bao tiêu toàn bộ sản phẩm nên nông dân rất yên tâm.
Cùng với các mô hình trên, từ nguồn vốn Trung ương và địa phương, năm 2023, Trung tâm triển khai mô hình sản xuất 7 ha khoai tây vụ đông (giống Marabel F1) gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm với 60 hộ dân tham gia tại huyện Hà Quảng, kinh phí thực hiện hơn 442 triệu đồng; mô hình trồng thâm canh cây lê VH6 quy mô 10 ha với 64 hộ dân tham gia theo hướng an toàn tại huyện Trùng Khánh, tổng kinh phí thực hiện 318 triệu đồng; mô hình chuyển đổi 7 ha đất đồi, nương rẫy kém hiệu quả sang trồng thâm canh cây mác ca theo phương thức trồng thuần tại 2 huyện: Quảng Hòa, Hòa An với 25 hộ tham gia, tổng kinh phí thực hiện 182 triệu đồng. Mô hình chăn nuôi gà hướng trứng IZ quy mô 1.200 con với 24 hộ dân tham gia theo hướng an toàn, kinh phí thực hiện 192 triệu đồng và mô hình chăn nuôi vịt siêu trứng Đại xuyên TC quy mô 1.100 con với 22 hộ dân tham gia, kinh phí thực hiện 263 triệu đồng tại huyện Hà Quảng. Hầu hết các mô hình, nông dân được hướng dẫn về kỹ thuật, hỗ trợ về vật tư sản xuất, do đó năng suất, chất lượng sản phẩm vượt trội, hiệu quả kinh tế cao hơn từ 20% trở lên so với sản xuất truyền thống. Sau thời gian trình diễn mô hình, nhiều mô hình sản xuất được nhân rộng, tạo sinh kế cho người dân.
Hiệu quả các mô hình khuyến nông, khuyến lâm trên địa bàn tỉnh khuyến khích nông dân mạnh dạn đầu tư sản xuất quy mô lớn, áp dụng tiến bộ kỹ thuật mới, đẩy mạnh cơ giới hóa và ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất, góp phần tăng năng suất, sản lượng cây trồng, vật nuôi và gia tăng giá trị sản xuất cho người dân; giúp nông dân thay đổi từ phương thức canh tác phân tán, nhỏ lẻ sang vùng sản xuất tập trung tạo ra sản phẩm có năng suất, chất lượng, hiệu quả, khả năng cạnh tranh và phát triển bền vững.
Ngọc Dung
