Ngày 20/9, Đoàn giám sát của Ban Dân tộc HĐND tỉnh giám sát việc thực hiện quyết định số 498/QĐ-TTg ngày 14/4/2015 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống (TH&HNCHT) trong vùng dân tộc thiểu số (DTTS) giai đoạn 2015 – 2023 tại huyện Nguyên Bình.
Nguyên Bình có 17 đơn vị hành chính gồm 15 xã, 2 thị trấn, với 119 xóm, tổ dân phố, với 15 thành phần dân tộc cùng chung sống. Tổng số hộ dân cư trên địa bàn huyện là 42,139 khẩu, trong đó, hộ dân cư đồng bào DTTS là 38.461 khẩu, chiếm trên 91%.
Thời gian qua, cấp ủy, chính quyền địa phương quan tâm, chỉ đạo chặt chẽ đối với việc thực hiện quy định pháp luật về giảm thiểu tình trạng TH&HNCHT trong vùng DTTS, nhất là vai trò của già làng, trưởng thôn, người có uy tín, đội ngũ hòa giải viên, kịp thời, tuyên truyền, giáo dục thuyết phục những trường hợp có thể thực hiện việc TH&HNCHT tại địa phương. Tập trung tuyên truyền, vận động đồng bào chấp hành nghiêm Luật Hôn nhân và gia đình; phòng, chống sinh sản vị thành niên, bạo lực gia đình, bình đẳng giới, tác hại, hậu quả của việc TH&HNCHT… Qua đó, nhận thức của đồng bào DTTS về tác hại của TH&HNCHT được nâng lên rõ rệt, mỗi cá nhân, mỗi gia đình, dòng họ, dòng tộc tự giác chấp hành, vận động người thân trong gia đình thực hiện tốt chính sách, pháp luật; đồng thời, cung cấp nhiều thông tin liên quan TH&HNCHT cho các bậc cha mẹ, học sinh cấp THCS, các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ và thanh thiếu niên trong cộng đồng. Từ đó, một số phong tục tập quán gây ảnh hưởng trực tiếp đến tình trạng TH&HNCHT tiến tới dần được xóa bỏ.
Từ năm 2015 – 2022, toàn huyện có 12 cặp tảo hôn, trong đó 2 cặp dân tộc Mông, 10 cặp dân tộc Dao; 7 nữ, 5 nam, không có hôn nhân cận huyết thống. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng tảo hôn trên địa bàn huyện do trình độ dân trí của một số đồng bào DTTS thấp, ảnh hưởng của phong tục tập quán và quan niệm lạc hậu trong hôn nhân, những hủ tục hứa hôn vẫn còn tồn tại, việc quản lý con em của phụ huynh chưa được quan tâm chú trọng; công tác phối hợp quản lý học sinh giữa các trường học và gia đình chưa chặt chẽ, sự tác động công nghệ thông tin, mạng xã hội, sự du nhập của văn hoá ngoại lai, thiếu kinh nghiệm gới tính đã ảnh hưởng trực tiếp đến học sinh…
Huyện kiến nghị: Tỉnh ban hành các văn bản hướng dẫn cụ thể về việc thành lập, duy trì và nhân rộng các mô hình tại các xã có tỷ lệ tảo hôn cao nhằm thay đổi hành vi, khả năng tiếp cận thông tin trong vùng đồng bào DTTS; tăng cường thực thi pháp luật về bảo vệ chế độ hôn nhân và gia đình; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình….
Kết luận buổi giám sát, Trưởng Ban Dân tộc HĐND tỉnh Bàn Quý Sơn đề nghị, UBND huyện tiếp thu các ý kiến tham gia của thành viên đoàn giám sát, khắc phục những hạn chế, bất cập đã được chỉ rõ tại buổi giám sát; tăng cường công tác tuyên truyền, vận động tư vấn nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi của đồng bào dân tộc thiểu số trong hôn nhân và gia đình, việc TH&HNCHT bằng các hình thức tuyên truyền phong phú, đa dạng, phù hợp với thực tế.
Trước đó, Đoàn đã đến giám sát thực trạng tảo hôn tại 2 xóm: Nà Roỏng và Tân Thịnh, xã Vũ Minh.
Nông Hậu
