Ngày 19/9, Đoàn giám sát Ban Dân tộc HĐND tỉnh do đồng chí Bàn Quý Sơn, Trưởng Ban Dân tộc HĐND tỉnh làm trưởng đoàn đến làm việc với UBND huyện Bảo Lâm về tình hình thực hiện Quyết định số 498/QĐ-TTg ngày 14/4/2015 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống (TH&HNCHT) vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2015 – 2025”.
Thực hiện Quyết định số 498/QĐ-TTg ngày 14/4/2015 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Giảm thiểu tình trạng TH&HNCHT trong vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2015 – 2025”, huyện Bảo Lâm đẩy mạnh thực hiện đề án cùng với việc tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về hôn nhân và gia đình gắn với tuyên truyền các quy định về phòng, chống TH&HNCHT trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Theo đó, huyện tổ chức 12 hội nghị lông ghép tuyên truyền giảm thiểu TH&HNCHT và Luật hôn nhân và gia đình, với hơn 9.328 lượt người nghe; tuyên truyền qua loa phát thanh 10 lượt, với 4.235 lượt người nghe; treo 13 băng rôn, khẩu hiệu tại trụ sở UBND các xã, thị trấn nơi tập trung đông dân cư đi lại. Tổ chức 1 hội nghị tuyên truyền tại xóm có mô hình giảm thiểu TH&HNCHT với 483 người tham dự; 1 hội nghị tuyên truyền giảm thiểu TH&HNCHT tại 13 xóm trên địa bàn 7 xã, thị trấn, với 793 người tham dự; hội thi tuyên truyền giảm thiểu tình trạng TH&HNCHT tại xã Quảng Lâm với 47 thí sinh đến thuộc 5 xóm và 50 đại biểu thuộc các phòng, ban của huyện, các đơn vị trên địa bàn xã… Tuy nhiên, tình trạng tảo hôn ở huyện Bảo Lâm vẫn còn phổ biến, nhất là các xã có đồng bào dân tộc Mông, Dao. Tỷ lệ tảo hôn của nữ nhiều hơn nam; tuổi tảo hôn thấp nhất đối với nữ là 14 tuổi, tuổi tảo hôn thấp nhất đối với nam là 15 tuổi. Số cặp vợ chồng kết hôn từ năm 2015 đến nay là 5.777 cặp; trong đó, kết hôn đúng độ tuổi là 5.235 cặp; tảo hôn là 542 cặp; kết hôn cận huyết thống 2 cặp.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng tảo hôn cao là do phong tục, tập quán của người dân địa phương tồn tại và đi sâu trong nhận thức của người dân từ nhiều đời nay đã ảnh hưởng, chi phối mạnh mẽ trong đời sống, sinh hoạt của đồng bào các dân tộc thiểu số; trình độ dân trí chưa đồng đều, thiếu kiến thức về Luật Hôn nhân và gia đình và hiểu biết pháp luật; việc quản lý con em ở độ tuổi vị thành niên một số ít trong gia đình chưa chặt chẽ trước những nguy cơ như bị dụ dỗ, bị xâm hại…
Về nguồn kinh phí thực hiện, trong 2 năm (2022 – 2023), trên địa bàn huyện được cấp tổng kinh phí trên 500 triệu đồng. Trong đó, năm 2022. vốn giao 145 triệu đồng, giải ngân đạt 100%; năm 2023, được giao 387 triệu đồng, giải ngân đạt 187 triệu đồng, đạt 48,3%.
Tại buổi giám sát, các thành viên trong đoàn giám sát đề nghị huyện Bảo Lâm làm rõ một số nội dung liên quan như: Tình trạng tảo hôn còn cao; việc thành lập các câu lạc bộ tuyên truyền TH&HNCHT; thành lập Ban chỉ đạo, các số liệu trong báo cáo chưa rõ ràng…
Huyện kiến nghị: Ban Dân tộc tỉnh tiếp tục quan tâm chỉ đạo triển khai thực hiện Đề án “Giảm thiểu tình trạng (TH&HNCHT) trong vùng dân tộc thiểu số” trên địa bàn huyện; cấp phát tờ rơi, băng zôn khẩu hiệu về tình trạng TH&HNCHT; ngoài kinh phí hỗ trợ của Trung ương, cần bổ sung kinh phí hỗ trợ thực hiện Đề án trong giai đoạn 2021 – 2025; mở lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật và kỹ năng tuyên truyền, vận động, tư vấn pháp luật liên quan đến hôn nhân và gia đình cho đội ngũ cán bộ cơ sở ở xóm, xã, huyện nhất là người tham gia thực hiện đề án.
Trưởng Ban Dân tộc HĐND tỉnh Bàn Quý Sơn đề nghị, huyện tiếp tục tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức chấp hành pháp luật cho người dân, đặc biệt là Luật Hôn nhân Gia đình, tập trung vào nhóm đối tượng phụ nữ, thanh, thiếu niên và vùng có nguy cơ cao về TH&HNCHT; phối hợp với các ngành chức năng, các tổ chức đoàn thể, nhà trường, người có uy tín vận động theo hướng đổi mới sát với thực tế nhằm hạn chế tình trạng tảo hôn ở các địa phương. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đồng thời quan tâm, xây dựng các chương trình hoạt động cụ thể, phấn đấu đến năm 2025, cơ bản ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng TH&HNCHT, góp phần nâng cao chất lượng dân số và nguồn nhân lực vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Trước đó, Đoàn đến giám sát tại thực trạng TH&HNCHT tại xóm Đon Sài, xã Mông Ân.
Nông Hậu
