Việc thực hiện liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản trên địa bàn tỉnh thời gian qua có bước khởi sắc. Các doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX) tham gia phát triển mô hình liên kết chuỗi sản xuất tiêu thụ phát huy vai trò, góp phần đưa thương hiệu các sản phẩm nông nghiệp nông thôn đến với người tiêu dùng.
Đến nay, HTX Nông sản Tân Việt Á tiếp tục duy trì liên kết với hơn 100 hộ trồng dong riềng huyện Nguyên Bình, trong đó vùng nguyên liệu theo kế hoạch liên kết tại xã Phan Thanh và Yên Lạc là 25 ha với 58 hộ dân. Thực hiện mô hình liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản cho bà con, HTX nông sản Tân Việt Á ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm với các hộ dân tham gia kế hoạch liên kết. Trong quá trình triển khai thực hiện, để đảm bảo năng suất và sản lượng của cây dong riềng, HTX tổ chức tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc cây dong giềng cho các hộ dân, hỗ trợ phân bón cho bà con trong vùng nguyên liệu…
Ông Trần Đức Hiếu, Chủ nhiệm HTX Nông sản Tân Việt Á cho biết: Từ lâu đời bà con trồng cây dong riềng huyện Nguyên Bình sử dụng phương pháp chế biến bột dong để làm ra sợi miến trong, vàng, bóng dai, thơm, thanh mát và giàu dinh dưỡng. Tuy nhiên, việc sản xuất nhỏ lẻ, thủ công theo phương pháp truyền thống; chất lượng sản phẩm chưa ổn định, màu sắc miến dong không đồng nhất, chưa đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng ngày càng cao của thị trường, chưa tạo dựng được chỗ đứng vững chắc trên thị trường. Nhiều sản phẩm không nhãn mác, bao bì hoặc nhãn mác không có đầy đủ thông tin, mã QR code nên sản phẩm dễ bị trà trộn, làm giả. Với mong muốn xây dựng được một thương hiệu miến đưa vào thị trường khắp cả nước và hướng tới xuất khẩu, năm 2017 HTX nông sản Tân Việt Á được thành lập chuyên sản xuất miến dong 100% từ bột dong riềng trồng ở địa phương.
Sau khi thành lập, HTX không chỉ thu mua nguyên liệu miến dong cho bà con mà còn ký kết với bà con sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, hình thành được vùng nguyên liệu tập trung, mở rộng diện tích cây dong riềng theo hướng hàng hóa, áp dụng khoa học kỹ thuật, tạo việc làm cho lao động nông thôn. Không những vậy, nhờ thực hiện liên kết sản xuất mà HTX có được vùng nguyên liệu sạch, chất lượng, sản phẩm miến dong của HTX được chứng nhận là sản phẩm OCOP 3 sao, dần khẳng định được thương hiệu và chỗ đứng vững chắc trên thị trường. Trung bình mỗi năm HTX bán ra hơn 20 tấn miến dong, tạo việc làm cho 10 lao động địa phương.
Ngoài HTX Nông sản Tân Việt Á còn có HTX Nông nghiệp ba sạch Hưng Đạo là một điển hình về chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp lớn của tỉnh. Trong nhiều năm qua, HTX nông nghiệp ba sạch Hưng Đạo thực hiện rất nhiều các chuỗi liên kết trong sản xuất nông nghiệp và tiêu thụ nông sản trên địa bàn tỉnh. Hằng năm trực tiếp triển khai liên kết sản xuất và tiêu vụ hàng nghìn tấn nông sản: ngô ngọt tại huyện Quảng Hòa, Trùng Khánh, Thạch An và Thành phố; đậu tương vàng bản địa tại huyện Trùng Khánh, Quảng Hòa, Hạ Lang, Hà Quảng; gạo nếp Pì Pất, nếp Ong tại Thành phố, Hòa An, Trùng Khánh; lạc đỏ tại Thạch An, Hà Quảng, Hạ Lang… Ngoài ra, HTX tham gia chuỗi liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm thuộc các chương trình mục tiêu quốc gia đối với các loại cây trồng, vật nuôi như: HTX thực hiện kế hoạch liên kết chăn nuôi lợn nái Móng Cái sinh sản theo hướng an toàn sinh học trên địa bàn 2 xã Hưng Đạo, Vĩnh Quang với quy mô 164 con, hiện nay đàn lợn đang sinh trưởng phát triển ổn định, chuẩn bị bước vào giai đoạn sinh sản.
Chị Nông Thị Tình, xã Vân Trình (Thạch An) cho biết: Trước đây gia đình tôi chỉ trồng lạc đỏ để phục vụ gia đình, nhờ tham gia liên kết sản xuất với HTX Nông nghiệp ba sạch Hưng Đạo, gia đình tôi mở rộng diện tích trồng lạc đỏ. Hằng năm khi đến mùa thu hoạch, HTX đến tận nơi thu mua với giá ổn định, gia đình không phải mang ra chợ bán, không phải lo mất giá.
Nhờ thực hiện dự án liên kết giúp cho HTX, doanh nghiệp và hộ sản xuất chuyển đổi cơ chế định giá thị trường sang cơ chế sản xuất theo yêu cầu đặt hàng của doanh nghiệp và công bố giá mua cố định suốt vụ, giải quyết được nỗi lo của nông dân địa phương về điệp khúc “được mùa, mất giá”. Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, giai đoạn 2018 – 2022, toàn tỉnh có 161 liên kết cung ứng vật tư, dịch vụ đầu vào gắn với tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, gồm: 131 chuỗi trồng trọt, 26 chuỗi chăn nuôi, 4 chuỗi thủy sản, với sự tham gia của 14 HTX, 59 doanh nghiệp và hơn 30 nghìn hộ dân. Từ năm 2022 đến nay, tỉnh thẩm định 26 kế hoạch hỗ trợ phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị.
Theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nông Thanh Mẫn cho biết: Để tiếp tục phát huy vài trò là cầu nối trong việc liên kết, kết nối nông dân với doanh nghiệp, giải quyết đầu vào, đầu ra sản phẩm, tạo nền sản xuất an toàn để nông dân an tâm sản xuất, thời gian tới, tỉnh tiếp tục đẩy mạnh hỗ trợ các HTX, doanh nghiệp phát triển, cũng như kết nối các HTX liên kết với nhau để chia sẻ kinh nghiệm, cách làm, thị trường… Tập trung thực hiện hỗ trợ các HTX, doanh nghiệp về nguồn nhân lực, liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, cơ sở vật chất…; tiếp tục tuyên truyền, vận động để người dân thấy được tầm quan trọng và lợi ích khi tham gia vào các chuỗi liên kết của HTX, doanh nghiệp. Tiếp tục xây dựng các mô hình liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp giúp tăng năng suất, chất lượng cây trồng, vật nuôi, tăng giá trị sản phẩm và từng bước nâng cao thu nhập cho nông dân. Đây cũng là tiền đề quan trọng giúp các doanh nghiệp, HTX tạo ra vùng nguyên liệu lớn, mở rộng sản xuất, đưa nông sản đến với thị trường trong và ngoài tỉnh.
Minh Hòa
