Những ngày này, nông dân các dịa phương trong tỉnh tranh thủ thời tiết thuận lợi thu hoạch diện tích lúa mùa, tập trung sản xuất cây trồng vụ đông nhằm nâng cao hệ số sử dụng đất và tăng giá trị sản xuất nông nghiệp.
Vụ đông năm 2023 – 2024, toàn tỉnh trồng 3.395,8 ha cây rau màu các loại. Trong đó, trồng 1.078 ha thuốc lá, 110 ha khoai tây, 1.150 ha rau màu, 70 ha đậu, đỗ các loại, 12 ha ớt… Để sản xuất vụ đông hiệu quả, ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn hướng dẫn nông dân gieo trồng đảm bảo khung thời vụ đối với từng loại cây trồng; thực hiện tốt các biện pháp kỹ thuật từ khâu gieo trồng, chăm sóc đến thu hoạch; áp dụng đồng bộ các biện pháp kỹ thuật nhằm hạn chế rủi ro do thiên tai, dịch bệnh; tăng cường cơ giới hóa trong các khâu canh tác, giảm tối đa chi phí đầu vào sản xuất.
Bố trí cơ cấu giống hợp lý cho từng vùng sản xuất, khuyến cáo người dân sử dụng các giống có năng suất, chất lượng tốt, khả năng chống chịu sâu bệnh, phù hợp với khả năng đầu tư thâm canh của địa phương. Đối với cây rau các loại, hướng dẫn người dân áp dụng các biện pháp canh tác bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, hạn chế sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật có nguy cơ tồn chất hóa học; tăng cường sử dụng các loại phân hữu cơ, thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc sinh học…
Hiện nông dân các địa phương tập trung trồng các loại rau màu vụ đông theo hướng chuyên canh, có hợp đồng liên kết tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị liên kết… Nhiều sản phẩm như khoai tây, ớt, thuốc lá… được trồng theo hợp đồng bao tiêu sản phẩm của các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh. Nhiều hộ nông dân mạnh dạn đầu tư trồng các loại cây có giá trị kinh tế cao như thuốc lá, ngô ngọt, ngô nếp…
Là vùng chuyên canh rau màu trọng điểm của tỉnh, nông dân huyện Hòa An tích cực sản xuất vụ đông khi sản phẩm được tiêu thụ thuận lợi. Từ các xã: Hồng Việt, Hoàng Tung, Nam Tuấn, Đức Long và thị trấn Nước Hai… những đồng ruộng một màu xanh ngút tầm mắt của các loại cây trồng vụ đông. Sản phẩm vụ đông ở huyện có nhiều loại đa dạng, phong phú như: bắp cải, su hào, hành, tỏi, rau mùi, xà lách, ớt… Chị Nguyễn Thị Thương, xóm Pác Cam, xã Hồng Việt (Hòa An) cho biết: Hằng năm gia đình trồng trên 7.000 m2 thuốc lá vụ đông, trừ chi phí đầu tư cho thu nhập trên 150 triệu đồng. Còn chị Nông Thị Tiềm, xóm Dẻ Đoóng, xã Hồng Việt chia sẻ: Vụ đông năm ngoái, gia đình tôi trồng hơn 3.000 m2 rau màu các loại gồm cà chua, bắp cải… sản phẩm rau bán tại ruộng thuận lợi, cà chua 10 – 15 nghìn đồng/kg, bắp cải 10 nghìn đồng/kg. Năm nay, gia đình tôi mở rộng diện tích, chú trọng sản xuất theo hướng thâm canh tăng năng suất, sản lượng cây trồng có giá trị kinh tế cao, đảm bảo rau sạch hữu cơ, an toàn vệ sinh thực phẩm.
Phó Chủ tịch UBND huyện Hòa An Đàm Thanh Hưởng cho biết: Theo kế hoạch, vụ đông năm nay toàn huyện trồng 120 ha rau màu các loại, dự kiến năng suất đạt 83 tạ/ha, sản lượng 996 tấn; 30 ha khoai tây thương phẩm, dự kiến năng suất 160 tạ/ha, sản lượng 480 tấn; 15 ha thuốc lá, dự kiến năng suất đạt 25 tạ/ha, sản lượng đạt 20 tấn… Để sản xuất vụ đông đạt kết quả, UBND huyện chỉ đạo các xã, thị trấn phối hợp với ngành chức năng của huyện tập trung định hướng các loại cây trồng; kiểm soát các loại giống đảm bảo chất lượng; làm cầu nối với các doanh nghiệp thu mua để người dân yên tâm sản xuất. Nhiều năm qua, thu nhập từ sản xuất vụ đông thường cao hơn sản xuất lúa vụ chính nên người dân địa phương rất chủ động, tích cực tập trung sản xuất cây trồng vụ đông theo hướng chuyên canh hàng hóa.
Tại huyện Quảng Hòa, sản xuất vụ đông chủ yếu tập trung ở các xã: Phúc Sen, Quảng Hưng, Cách Linh, Chí Thảo… Với lợi thế về khí hậu nên rau màu ở xã Phúc Sen phát triển tốt, người dân địa phương quan tâm mở rộng diện tích một số cây trồng chủ lực đem lại hiệu quả, thu nhập cao như: khoai lang, củ cải, su su…
Theo đánh giá của ngành chuyên môn, triển khai sản xuất vụ đông, các địa phương trong tỉnh chủ động tranh thủ nguồn lực từ các chương trình, dự án để hỗ trợ người dân. Bà con tuân thủ đúng khung thời vụ, tích cực áp dụng khoa học kỹ thuật, đưa cơ giới hóa vào đồng ruộng để đẩy nhanh tiến độ sản xuất. Tập trung sản xuất các loại cây trồng vụ đông theo hướng thâm canh, tăng năng suất, chất lượng cây trồng, từ đó tăng hiệu quả kinh tế. Các cơ quan chuyên môn, cấp ủy, chính quyền các địa phương chú trọng liên kết với các doanh nghiệp, hợp tác xã bao tiêu sản phẩm, đảm bảo đầu ra ổn định để người dân yên tâm mở rộng diện tích sản xuất. Qua đó, đưa vụ đông thực sự là vụ sản xuất chính, góp phần nâng cao giá trị, hiệu quả kinh tế trên một đơn vị diện tích canh tác và nâng cao thu nhập cho người dân. Một số mô hình tái cơ cấu ngành nông nghiệp đã và đang được triển khai thực hiện nhằm tăng giá trị sản xuất nông nghiệp ở các địa phương bước đầu có kết quả tốt, tạo tiền đề nhân rộng diện tích; các tiến bộ kỹ thuật mới về giống, kỹ thuật thâm canh, phân bón, phòng trừ sâu bệnh, cơ giới hóa trong sản xuất, nhất là trong làm đất, gieo cấy, thu hoạch tiếp tục được ứng dụng nhanh trên địa bàn; Các công trình thủy lợi được nạo vét, nâng cấp và đầu tư xây dựng mới đã phát huy hiệu quả, phục vụ tưới tiêu cho sản xuất nông nghiệp.
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Ngọc Truân cho biết: Để sản xuất vụ đông hiệu quả, các địa phương cần đổi mới phương thức sản xuất và phát triển kinh tế hợp tác, tổ chức phát triển sản xuất nông sản theo chuỗi giá trị trên cơ sở thúc đẩy phát triển kinh tế gia trại, trang trại, tiếp tục phát triển liên kết 4 nhà ở các vùng sản xuất hàng hóa, trong đó, ưu tiên hỗ trợ cho các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm phù hợp điều kiện sản xuất an toàn, có thị trường tiêu thụ ổn định để nâng cao chuỗi giá trị sản xuất, kết hợp xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu hàng hóa.
Chủ động chuyển đổi cơ cấu cây trồng, các biện pháp kỹ thuật chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương. Tăng cường công tác khuyến nông, xây dựng các mô hình sản xuất theo chuỗi giá trị sản phẩm, khuyến cáo kịp thời các cây trồng, các mô hình liên kết sản xuất có hiệu quả, các tiến bộ kỹ thuật mới nhằm giảm chi phí sản xuất, tăng thu nhập cho nhân dân. Vận động bà con chủ động sản xuất vụ đông. Tập trung chỉ đạo chăm sóc cây trồng, vật nuôi, thu hoạch kịp thời, đảm bảo tránh tổn thất sau thu hoạch; trú trọng các cây trồng rau màu khác ở những nơi có điều kiện đất đai, địa hình, khí hậu khác nhau, tận dụng gieo trồng hết diện tích để sản xuất, đầu tư thâm canh nâng cao giá trị sử dụng đất nông nghiệp hiệu quả.
Tiến Mạnh