Tăng cường truyền thông về trợ giúp pháp lý

Năm 2024, hoạt động trợ giúp pháp lý (TGPL) của Trung tâm TGPL Nhà nước TP Cần Thơ đạt nhiều kết quả tích cực. Các vụ việc TGPL được thực hiện đều đạt chất lượng tốt; công tác truyền thông được chú trọng… nhằm bảo đảm tất cả người dân đều bình đẳng trong tiếp cận pháp luật.

Truyền thông TGPL tại xã Thạnh Phú, huyện Cờ Đỏ, TP Cần Thơ. Ảnh: CTV  

Theo Trung tâm TGPL Nhà nước TP Cần Thơ, năm 2024, Trung tâm đã thực hiện 238 vụ việc TGPL cho 238 lượt người. Trong đó, tham gia tố tụng 237 vụ việc (bào chữa 141 vụ, bảo vệ 96 vụ), đại diện ngoài tố tụng 1 vụ việc. Số lượng vụ việc tham gia tố tụng năm 2024 giảm 56 vụ việc so với cùng kỳ năm 2023, do nhu cầu giảm. Trung tâm phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tiến hành tố tụng trong việc thông báo thông tin vụ việc TGPL để Trung tâm sớm tiếp cận người bị tố giác, người phạm tội quả tang, bị hại… ngay từ giai đoạn phát hiện hành vi có dấu hiệu phạm tội. Các vụ việc TGPL được thực hiện đều đạt chất lượng tốt, đảm bảo tốt quyền và lợi ích hợp pháp của người được TGPL. Qua đó, khẳng định vai trò, ý nghĩa của chính sách TGPL đối với đời sống xã hội, nâng cao uy tín của hoạt động TGPL trong hệ thống tổ chức bộ máy nhà nước.

Ðể người dân hiểu được ý nghĩa, quyền lợi đối với công tác TGPL, Trung tâm phối hợp UBND các xã, phường, thị trấn, các ban, ngành, đoàn thể, địa phương tổ chức truyền thông 35 cuộc về TGPL, với 2.212 lượt người tham dự; cấp phát miễn phí 13.530 tờ gấp pháp luật cho người đến dự sinh hoạt. Nội dung truyền thông chủ yếu tập trung các quy định về Luật TGPL, Luật Trẻ em; thủ tục thay đổi, cải chính hộ tịch; một số quy định về việc tham gia bảo hiểm y tế; chính sách ưu đãi dành cho người có công với cách mạng; người cao tuổi và các văn bản pháp luật khác… Ông Nguyễn Thanh Tiên ngụ ấp Thạnh Hưng, xã Thạnh Phú, huyện Cờ Ðỏ, nói: “UBND xã tổ chức buổi truyền thông giới thiệu các quy định về TGPL, Luật Nghĩa vụ quân sự và các quy định liên quan, rất thiết thực và bổ ích. Qua đó, tôi nắm được quy định về đối tượng, quyền và nghĩa vụ của người được TGPL, cũng như nhiều quy định liên quan đến nghĩa vụ quân sự…”.

Bên cạnh truyền thông trực tiếp, Trung tâm phối hợp với các cơ quan truyền thông địa phương thực hiện chuyên trang thông tin tuyên truyền về TGPL, phát sóng chuyên đề “TGPL điểm tựa người dân”. Ðồng thời, phối hợp Trung tâm Văn hóa – Thể thao và Truyền thanh các quận, huyện thực hiện phát thanh truyền thông về hoạt động TGPL. Trung tâm cũng đã làm 100 bảng thông tin về TGPL và in ấn 18.000 tờ gấp pháp luật về “Quyền được TGPL của trẻ em”, “TGPL cho người bị buộc tội từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi” để trang bị cho các cơ quan tiến hành tố tụng, UBND các cấp và phục vụ công tác truyền thông về TGPL. Ðể việc TGPL ngoài trụ sở diễn ra thuận lợi, thu hút nhiều người tham gia, Trung tâm phối hợp phòng tư pháp các quận, huyện và UBND các xã, phường, thị trấn khảo sát nhu cầu về TGPL và tổ chức TGPL ngoài trụ sở khi có yêu cầu.

Mặc dù Trung tâm rất nỗ lực trong công tác truyền thông, song một số trường hợp được TGPL thuộc hộ nghèo, cận nghèo, người yếu thế trong xã hội ở xa Trung tâm nên việc đi lại còn khó khăn, chưa có điều kiện tiếp cận với hoạt động TGPL. Một số trường hợp còn nhầm lẫn việc TGPL với việc thuê luật sư bào chữa, bảo vệ nên e ngại, sợ phải chi trả chi phí nên từ chối quyền được TGPL. Bên cạnh đó, trợ giúp viên pháp lý còn gặp khó khăn là không thể chủ động đối với các vụ việc tham gia tố tụng vì còn phụ thuộc vào quá trình điều tra, truy tố, xét xử của cơ quan tiến hành tố tụng; các vụ án tranh chấp dân sự có tính chất phức tạp, kéo dài… làm ảnh hưởng đến quá trình thực hiện vụ việc tham gia tố tụng của trợ giúp viên pháp lý.

Bà Bùi Thị Xuân Thy, Phó Giám đốc Trung tâm TGPL Nhà nước TP Cần Thơ, cho biết: “Trung tâm sẽ tăng cường các điều kiện, nguồn lực về con người và nguồn lực tài chính cần thiết cho công tác TGPL, đảm bảo đáp ứng nhu cầu TGPL của các diện đối tượng theo quy định. Tập trung nâng cao năng lực, tính chuyên nghiệp của trợ giúp viên pháp lý trong tham gia tố tụng, đại diện ngoài tố tụng và tư vấn pháp luật; thẩm định chất lượng vụ việc TGPL; tổ chức nâng cao chất lượng TGPL ngoài trụ sở. Ðẩy mạnh hơn nữa công tác truyền thông về TGPL và hoạt động TGPL nhằm nâng cao nhận thức của người thực hiện TGPL, đối tượng được TGPL, các cơ quan tiến hành tố tụng, cơ quan quản lý về TGPL và của xã hội về vai trò của công tác TGPL để từ đó có sự quan tâm đúng mức với hoạt động TGPL…”.

HOÀNG YẾN