Chủ động chăm sóc, bảo vệ lúa đông xuân

Vụ đông xuân 2024-2025, nông dân trên địa bàn TP Cần Thơ đã xuống giống gieo trồng được 72.031ha lúa. Các trà lúa đông xuân tại thành phố hiện chủ yếu ở giai đoạn đẻ nhánh đến làm đòng và trổ, lúa sinh trưởng và phát triển tốt, hứa hẹn đạt năng suất cao. Tuy nhiên, tình hình thời tiết và các loại dịch hại lúa vẫn còn diễn biến phức tạp, đòi hỏi nông dân phải hết sức cảnh giác nhằm đảm bảo thắng lợi vụ lúa quan trọng này.

Nông dân ở huyện Thới Lai thăm đồng, kiểm tra tình hình phát triển của lúa đông xuân.

Lúa phát triển tốt

Ðông xuân là vụ lúa rất quan trọng bởi năng suất, chất lượng lúa trong vụ này thường đạt cao nhất trong năm, giúp nông dân có thể đạt được mức lợi nhuận cao và thời vụ sản xuất vụ lúa này cũng ảnh hưởng trực tiếp đến các vụ lúa tiếp theo.  Do mùa mưa năm 2025 kéo dài, kết hợp với lũ rút chậm, cùng với triều cường ở mức cao và thời tiết diễn biến phức tạp đã khiến nông dân tại nhiều quận, huyện ở TP Cần Thơ gặp nhiều khó khăn khi bước vào vụ sản xuất lúa đông xuân 2024-2025. Nông dân phải tốn chi phí bơm tát đầu vụ để phục vụ gieo sạ lúa, đồng thời phải đối mặt với các nguy cơ lúa có thể bị thiệt hại do mưa bão, sâu bệnh và các điều kiện sản xuất bất lợi do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu gây ra. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ tích cực của chính quyền các cấp, nhất là ngành Nông nghiệp trong công tác thông tin, tuyên truyền, tập huấn kỹ thuật, xây dựng lịch thời vụ xuống giống phù hợp đã giúp nông dân phòng tránh được nhiều nguy cơ rủi ro. Ðồng thời, ngành Nông nghiệp cũng tăng cường hỗ trợ, hướng dẫn nông dân đẩy mạnh cơ giới hóa và áp dụng đồng bộ các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất để giảm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất. Kết quả, hầu hết các trà lúa đông xuân được nông dân tại các quận, huyện  thành phố gieo sạ đều đang phát triển khá tốt. Hiện nhiều trà lúa đã bước vào giai đoạn làm đòng và trổ.

Anh Huỳnh Thủ Ðô ngụ ấp Thới Thanh B, xã Trường Xuân B, huyện Thới Lai, cho biết: “Vụ này, 30 công ruộng của tôi sạ giống lúa OM 34. Tuy lúa có xuất hiện một số loại sâu bệnh như rầy phấn trắng nhưng hầu như không gây hại gì lúa vì tôi đã kịp phòng trị. Hiện lúa đã được gần 60 ngày tuổi, bước vào giai đoạn trổ và đang phát triển khá tốt, hứa hẹn vụ mùa thắng lợi. Nhìn chung, vụ này tôi rất tin trưởng lúa đạt được năng suất cao, điều tôi mong chờ là lúa cũng bán được giá cao”.

Vụ đông xuân này, 18 công ruộng của anh Trần Thanh Vĩnh ở ấp Ðông Thạnh, xã Ðông Thuận, huyện Thới Lai gieo sạ giống lúa Ðài thơm 8, lúa được 60 ngày tuổi và đã bước vào giai đoạn trổ đều. Anh Vĩnh cho biết: “Năm nay, thời tiết có nhiều diễn biến bất lợi, nhất là tình trạng mưa trái mùa. Tuy nhiên, nhờ chủ động chuẩn bị chu đáo cho mùa vụ và tuân thủ các khuyến cáo của ngành chức năng trong các khâu làm đất kỹ, chuẩn bị giống tốt, gieo sạ tập trung đồng loạt để né rầy… mà ruộng lúa của tôi phát triển tốt, cây lúa khỏe mạnh và ít sâu bệnh. Trà lúa nhìn khá đẹp nên tôi rất tin trưởng vụ lúa này đạt được năng suất cao. Dù vậy, tôi không chủ quan mà tích cực thăm đồng thường xuyên để chủ động chăm sóc, bảo vệ lúa. Dự kiến ruộng lúa của tôi sẽ được thu hoạch vào khoảng 17-2-2025, tức sau ăn Tết Nguyên đán 2025”.  Theo ông Ðoàn Văn Hậu, ngụ phường Phước Thới, quận Ô Môn, vụ lúa này thời tiết có nhiều bất lợi cùng với giá nhiều loại vật tư đầu vào ở mức cao, nhưng nông dân vẫn có thể giảm được nhiều chi phí đầu vào nhờ tăng cường cơ giới hóa và áp dụng tiến bộ kỹ thuật, sử dụng giống, phân bón và thuốc bảo vệ thực vật một cách tiết kiện và hiệu quả. Nông dân cũng chủ động tận dụng con nước triều dâng cao để khai nước vào ruộng nhằm giảm chi phí bơm tưới nước cho lúa. Tuy nhiên, điều nông dân lo nhất trong vụ lúa này có lẽ là vấn đề giá lúa đầu ra, nhất là khi gần đây giá lúa có sự giảm mạnh so với những tháng trước. Nông dân rất mong tới đây giá lúa tăng mạnh trở lại để tạo thuận lợi cho bà con trong thu hoạch và tiêu thụ lúa đông xuân.

Kỳ vọng vụ mùa thắng lợi

Nhờ đất có khoảng thời gian được nghỉ ngơi và nông dân tranh thủ mở đồng đón lũ, tạo điều kiện cho đồng ruộng được bồi bổ một phần phù sa trước khi gieo sạ lúa đông xuân nên vụ này nhiều nông dân cũng giảm được chi phí phân bón. Nhiều nông dân cho biết, dự kiến tổng lượng phân bón sử dụng cho mỗi công lúa trong vụ này chỉ ở mức 45-50kg. Nông dân cũng giảm được nhiều loại vật tư đầu vào nhờ thực hiện phun thuốc bảo vệ thực vật cho lúa  theo các nguyên tắc “4 đúng” và áp dụng các gói kỹ thuật “3 giảm, 3 tăng”, “1 phải, 5 giảm”, áp dụng giải pháp tưới ướt khô xen kẽ… đã được ngành Nông nghiệp khuyến cáo. Tuy nhiên, với tình hình giá nhiều loại vật tư đầu vào ở mức cao, nhiều nông dân cho biết, tổng chi phí sản xuất lúa trong vụ này cũng còn ở mức cao, lên đến ở mức 2,5-3 triệu đồng/công (công tầm lớn 1.300m²). Nông dân rất mong lúa đạt được năng suất cao và bán được giá tốt để đảm bảo có lời.

Ðến ngày 1-1-2025, nông dân trên địa bàn TP Cần Thơ đã xuống giống gieo trồng lúa đông xuân 2024-2025 được 72.031ha, đạt 100% so với kế hoạch. Các trà lúa đông xuân tại thành phố chủ yếu ở giai đoạn đẻ nhành đến làm đòng và trổ, lúa sinh trưởng và phát triển tốt. Trong đó, lúa ở giai đoạn đẻ nhánh chiếm khoảng 11%, giai đoạn làm đòng đến trổ chiếm 89% trên tổng diện tích. Theo bà Phạm Thị Minh Hiếu, Chi cục trưởng Chi cục trồng trọt và Bảo vệ thực vật thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) TP Cần Thơ,  giai đoạn làm đòng đến trổ là giai đoạn cực kỳ quan trọng, lúa cần được chăm sóc tốt để tránh bị ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng do sâu bệnh và các điều kiện thời tiết bất lợi. Ðể giúp nông dân chủ động chăm sóc và bảo bệ lúa, Chi cục đã quan tâm theo dõi sát diễn biến của thời tiết, sâu bệnh và tình hình sản xuất của bà con nông dân tại các địa phương để thường xuyên có các thông tin và khuyến cáo kịp thời. Ðồng thời, phối hợp ngành Nông nghiệp các địa phương tăng cường các hoạt động tập huấn, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật và các giải pháp hiệu quả trong phòng trừ sâu bệnh và sinh vật hại lúa. Khuyến cáo nông dân thăm đồng thường xuyên để chăm sóc lúa…

Dự kiến qua Tết Nguyên đán 2025, lúa đông xuân 2024-2025 tại Cần Thơ mới vào thu hoạch. Hiện tình hình thời tiết và nhiều loại dịch hại lúa được dự báo tiếp tục có những diễn biến phức tạp và khó đoán trước. Nông dân không được chủ quan lơ là, nhất là trong thời gian  ăn Tết.