Các quốc gia cần hành động để phụ nữ và trẻ em gái được bảo vệ, trao quyền

Khoảng cách giới ngày càng gia tăng trong các chính sách bảo trợ xã hội 

Trong báo cáo “Khảo sát thế giới về vai trò của phụ nữ trong phát triển năm 2024” do Cơ quan Liên hợp quốc về bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ (UN Women) công bố ngày 15/10/2024, số liệu thống kê đáng lo ngại cho thấy có tới 2 tỷ phụ nữ và trẻ em gái trên toàn thế giới không được tiếp cận bất kỳ hình thức bảo trợ xã hội nào.

UN Women cũng chỉ ra rằng, khoảng cách giới ngày càng gia tăng trong các chính sách bảo trợ xã hội, bao gồm trợ cấp tiền mặt, bảo hiểm thất nghiệp, lương hưu và chăm sóc sức khỏe. Thực tế này khiến phụ nữ và trẻ em gái có nguy cơ rơi vào tình trạng đói nghèo cao hơn so với nam giới. 

Báo cáo cũng cho thấy, mặc dù mức độ bảo vệ xã hội đã được cải thiện từ năm 2015, khoảng cách giới trong phạm vi bảo hiểm vẫn tiếp tục gia tăng ở nhiều khu vực đang phát triển. Điều này cho thấy, những tiến bộ gần đây đã mang lại lợi ích không đồng đều giữa nam và nữ.

Bất chấp những tiến bộ đạt được, hơn 63% phụ nữ trên toàn thế giới vẫn phải sinh con mà không được hưởng chế độ thai sản. Tại khu vực Châu Phi cận Sahara, con số này lên đến 94%.

Việc thiếu hỗ trợ tài chính trong thời gian nghỉ thai sản không chỉ khiến phụ nữ gặp khó khăn về kinh tế mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe và hạnh phúc của họ, cũng như kéo dài tình trạng nghèo đói qua các thế hệ.

UN Women còn nhấn mạnh, tình trạng đói nghèo có bản chất giới, với phụ nữ và trẻ em gái chiếm đa số trong nhóm người nghèo ở mọi giai đoạn của cuộc sống. Phụ nữ trong độ tuổi 25-34 có nguy cơ sống trong hộ nghèo cao hơn 25% so với nam giới cùng độ tuổi. Các yếu tố như xung đột và biến đổi khí hậu cũng làm trầm trọng thêm sự bất bình đẳng này.

Bà Sarah Hendriks, Giám đốc Chính sách Chương trình và Liên chính phủ của UN Women, kêu gọi các quốc gia tập trung vào việc bảo vệ phẩm giá, trao quyền và tăng cường sự tự quyết cho phụ nữ và trẻ em gái từ khâu xây dựng đến thực hiện các chính sách.

Ngăn chặn các hành vi bạo lực tình dục

Không chỉ có đói nghèo và hạn chế trong tiếp cận các dịch vụ bảo trợ xã hội, một báo cáo của Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) được công bố ngày 10/10 cho thấy, hơn 79 triệu phụ nữ và trẻ em gái tại khu vực châu Phi đã trở thành nạn nhân của cưỡng hiếp và tấn công tình dục.

Khu vực phía Nam Sahara là một trong những khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất về vấn nạn này. Trên toàn cầu, UNICEF ước tính có khoảng 370 triệu trẻ em gái và phụ nữ là nạn nhân của bạo lực tình dục, hầu hết xảy ra trong thời kỳ vị thành niên với sự gia tăng đáng kể trong độ tuổi từ 14 đến 17.

Thúc đẩy bình đẳng giới, tăng cơ hội đến trường cho trẻ em gái

Cũng trong tháng 10, nhân ngày Quốc tế trẻ em gái 2024, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã kêu gọi các quốc gia cần nỗ lực hơn nữa trong xóa bỏ những định kiến đối với trẻ em gái, đặc biệt là trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM).

Điều này nhằm tăng khả năng trao quyền cho trẻ em gái, khuếch đại tiếng nói của các em, hỗ trợ các em định hình các chiến lược, chính sách và đảm bảo bình đẳng giữa trẻ em gái và trẻ em trai trong lĩnh vực giáo dục.

Tại Việt Nam, mặc dù hệ thống giáo dục đã có những tiến bộ trong việc khuyến khích trẻ em gái tham gia học tập, nhưng vẫn còn tồn tại nhiều rào cản, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn, miền núi.

Việc khuyến khích các em tham gia học các lĩnh vực STEM cần được thúc đẩy mạnh mẽ hơn để giúp trẻ em gái có cơ hội phát triển toàn diện và tự tin tham gia vào lực lượng lao động sau này.

Khuyến nghị từ UN Women và các cơ quan quốc tế

Trong báo cáo của mình, UN Women đề cập rằng tiềm năng của bảo vệ xã hội đối với bình đẳng giới, khả năng phục hồi và chuyển đổi là rất lớn. Thế giới cần tập trung vào phẩm giá, quyền tự quyết và trao quyền cho phụ nữ và trẻ em gái ở mọi giai đoạn của quá trình, từ xây dựng chính sách, chương trình đến thực hiện và hỗ trợ. 

UNESCO cũng khẳng định rằng, các cuộc khủng hoảng tái diễn như xung đột và biến đổi khí hậu đang làm trầm trọng thêm sự bất bình đẳng. Chính phủ các quốc gia cần đầu tư vào giáo dục, chấm dứt bạo lực và đảm bảo phụ nữ và trẻ em gái có quyền tham gia bình đẳng trong quá trình ra quyết định về hòa bình và an ninh.

Với tình trạng bất bình đẳng giới vẫn còn phổ biến trên toàn cầu, đặc biệt là tại các nước đang phát triển, việc đầu tư vào quyền lợi của phụ nữ và trẻ em gái không chỉ là một nhu cầu cấp bách mà còn là chìa khóa để đạt được sự phát triển bền vững.

Các quốc gia cần hành động nhanh chóng và quyết liệt để đảm bảo rằng phụ nữ và trẻ em gái được bảo vệ, tôn trọng và trao quyền một cách toàn diện.

Quang Hưng

Ấn phẩm Vì trẻ em số 20