Chính phủ Úc vừa mới thông qua lệnh cấm sử dụng mạng xã hội đối với trẻ em dưới 16 tuổi, một trong những quy định cứng rắn nhất thế giới. Lệnh cấm sẽ có hiệu lực từ cuối năm 2025. Nhiều nước trên thế giới, đặc biệt ở châu Âu, và các công ty công nghệ đưa ra nhiều giải pháp để quản lý việc trẻ em tiếp cận mạng xã hội.
Úc: Mức phạt công ty công nghệ lên tới 50 triệu AUD (800 tỉ đồng)
Luật mới buộc các gã khổng lồ công nghệ phải ngăn chặn trẻ vị thành niên đăng nhập mạng xã hội nếu không sẽ phải đối mặt với khoản tiền phạt chóng mặt lên tới 50 triệu AUD (800 tỉ đồng).
Thủ tướng Úc Anthony Albanese cho biết luật này là cần thiết để bảo vệ trẻ em khỏi những tác hại của mạng xã hội, điều mà các nhóm phụ huynh đã nhiều lần phản ánh. Nhưng các nhà phê bình nói rằng các câu hỏi về cách thức hoạt động của lệnh cấm – và tác động của nó đối với quyền riêng tư và kết nối xã hội – vẫn chưa có câu trả lời.
Thủ tướng Úc Anthony Albanese cho rằng luật cấm sử dụng mạng xã hội đối với trẻ em dưới 16 tuổi là cần thiết để bảo vệ trẻ em
ảnh: Sydney Morning Herald
Bộ trưởng Truyền thông Úc Michelle Rowland cho biết lệnh cấm sẽ bao gồm Snapchat, TikTok, Facebook, Instagram và X. Các nền tảng trò chơi và nhắn tin cũng như các trang web có thể truy cập mà không cần tài khoản như YouTube chẳng hạn, có khả năng sẽ không bị ảnh hưởng.
Chính phủ sẽ dựa vào công nghệ xác minh độ tuổi để thực hiện các hạn chế này và nhiều phương pháp sẽ được thử nghiệm trong những tháng tới. Các công ty công nghệ có trách nhiệm thêm vào những quy trình này.
Các cuộc thăm dò cho thấy đa số phụ huynh Úc ủng hộ lệnh cấm. Tuy nhiên nhiều chuyên gia cho rằng lệnh cấm này là một “công cụ quá thô bạo” để giải quyết hiệu quả những rủi ro liên quan đến việc sử dụng mạng xã hội và cảnh báo rằng nó có thể đẩy trẻ em vào những góc khuất ít được quản lý trên internet.
Google, Snapchat, Meta và TikTok cho rằng lệnh cấm mù mờ, không đủ chi tiết. Trong khi X đặt câu hỏi về “tính hợp pháp” của dự luật – cho rằng nó có thể không phù hợp với các quy định quốc tế và các hiệp ước nhân quyền mà Úc đã ký kết.
Tuy nhiên Thủ tướng Úc trước sau vẫn giữ vững lập trường, ông nói: “Chúng tôi không cho rằng việc thực hiện sẽ hoàn hảo, giống như lệnh cấm rượu đối với trẻ em dưới 18 tuổi không có nghĩa là người dưới 18 tuổi sẽ không bao giờ uống rượu nhưng chúng tôi biết rằng đó là điều đúng đắn cần làm”.
Quy định riêng của các công ty công nghệ
Các nền tảng truyền thông xã hội bao gồm TikTok, Facebook và Snapchat quy định độ tuổi đăng ký sử dụng là từ 13. Tuy nhiên, những tổ chức bảo vệ trẻ em cho rằng việc kiểm soát là chưa nghiêm ngặt và dữ liệu chính thức ở một số nước châu Âu cho thấy rất nhiều trẻ em dưới 13 tuổi đã có tài khoản mạng xã hội.
Anh: Tiêu chuẩn khắt khe cho các nền tảng truyền thông xã hội
Hiện tại Anh không có kế hoạch về các hạn chế kiểu Úc. Tuy nhiên, Bộ trưởng Kỹ thuật số Peter Kyle cho biết mọi thứ đều được cân nhắc kỹ lưỡng khi nói đến việc giữ an toàn mạng cho người dân. Chính phủ đã khởi động một nghiên cứu nhằm khám phá tác động của việc sử dụng điện thoại thông minh và mạng xã hội đặc biệt đối với trẻ em.
Anh ưu tiên chú trọng vào thiết kế, tính minh bạch và trách nhiệm giải trình của các công ty công nghệ khi đạo luật An toàn trực tuyến được thực thi từ năm tới. Đạo luật được thông qua vào năm 2023 đặt ra các tiêu chuẩn khắt khe hơn cho các nền tảng truyền thông xã hội như Facebook, YouTube và TikTok – bao gồm cả các giới hạn độ tuổi phù hợp.
Na Uy: Nâng độ tuổi sử dụng mạng xã hội lên 15
Chính phủ Na Uy tháng trước đã đề xuất nâng độ tuổi mà trẻ em có thể đồng ý với các điều khoản bắt buộc để sử dụng mạng xã hội lên 15 tuổi thay vì 13 tuổi hiện nay, mặc dù cha mẹ vẫn được phép thay mặt con cái ký xác nhận nếu các em dưới giới hạn độ tuổi. Chính phủ cũng cho biết họ đã bắt đầu xây dựng luật nhằm đặt ra giới hạn độ tuổi tối thiểu hợp pháp sử dụng mạng xã hội, nhưng vẫn chưa rõ khi nào luật bắt buộc điều này có thể đến được tới quốc hội.
Theo chính phủ, một nửa số trẻ em 9 tuổi ở Na Uy sử dụng một số hình thức truyền thông xã hội.
Pháp: Đề xuất cấm điện thoại có kết nối internet đối với trẻ dưới 13 tuổi
Năm 2023, Pháp thông qua luật yêu cầu các nền tảng xã hội phải có sự đồng ý của cha mẹ đối với trẻ vị thành niên dưới 15 tuổi mới được tạo tài khoản. Tuy nhiên, truyền thông địa phương cho biết lệnh này vẫn chưa được thực thi vì những thách thức về mặt kỹ thuật.
Vào tháng 4, một hội đồng do Tổng thống Emmanuel Macron ủy quyền đã đề xuất các quy tắc chặt chẽ hơn, bao gồm cấm điện thoại di động đối với trẻ em dưới 11 tuổi và điện thoại có kết nối internet đối với trẻ dưới 13 tuổi. Tuy nhiên không rõ khi nào luật này mới có thể được thông qua và nó sẽ tuân theo các khuyến nghị của chuyên gia tới mức độ nào.
Liên minh châu Âu quy định để xử lý dữ liệu cá nhân đối với trẻ em dưới 16 tuổi cần phải có sự đồng ý của phụ huynh. Mặc dù vậy các quốc gia thành viên có thể đơn lẻ hạ giới hạn đó xuống còn 13. Tuy nhiên Pháp hiện có khả năng sẽ thuyết phục Liên minh châu Âu đưa ra một giải pháp cho toàn khối.
Trẻ em sử dụng điện thoại thông minh, lướt mạng xã hội ngày càng phổ biến
Đức, Bỉ, Ý: Nhiều biện pháp giới hạn tuổi sử dụng mạng xã hội
Trên pháp lý, trẻ vị thành niên trong độ tuổi từ 13 đến 16 chỉ được phép sử dụng mạng xã hội ở Đức nếu được cha mẹ đồng ý. Hiện tại chính phủ không có kế hoạch để tiến xa hơn. Tuy nhiên, những tổ chức bảo vệ trẻ em cho rằng các biện pháp kiểm soát pháp luật là chưa đầy đủ và kêu gọi các cơ quan chức năng thực thi tốt hơn các quy định hiện hành.
Luật ở Ý nghiêm khắc hơn, trẻ em dưới 14 tuổi cần có sự đồng ý của cha mẹ để đăng ký tài khoản mạng xã hội, từ độ tuổi đó trở lên thì không cần có sự đồng ý của cha mẹ.
Năm 2018, Bỉ ban hành luật yêu cầu trẻ em phải từ 13 tuổi trở lên mới được tạo tài khoản mạng xã hội mà không cần cha mẹ cho phép.
Hà Lan: Cấm thiết bị di động trong lớp học
Mặc dù Hà Lan không có bất kỳ luật nào liên quan đến độ tuổi tối thiểu được phép sử dụng mạng xã hội nhưng chính phủ đã cấm thiết bị di động trong lớp học từ tháng 1 năm 2024 để giảm bớt sự xao lãng. Các trường hợp ngoại lệ áp dụng cho các bài học kỹ thuật số, nhu cầu y tế hoặc khuyết tật.
Một đạo luật tương tự như của Úc ở bang Utah (Mỹ) đã bị một thẩm phán liên bang bác bỏ vì cho rằng nó vi hiến. Lệnh cấm hoàn toàn đối với trẻ dưới 14 tuổi ở Florida đang bị thách thức trước tòa vì vi phạm quyền tự do ngôn luận.
Nguồn: https://thanhnien.vn/cac-nuoc-lam-gi-de-kiem-soat-viec-truy-cap-mang-xa-hoi-cua-tre-em-185241203102234877.htm
