Xây dựng 24 mô hình BVMT, ứng phó biến đổi khí hậu
Thái Nguyên hiện có 196 cơ sở Phật giáo với 195 chùa; 49 cơ sở tôn giáo của Công giáo; 12 Hội thánh Tin Lành cơ sở. Thông qua chương trình phối hợp Ủy ban MTTQ tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) với các tổ chức tôn giáo về BVMT, ứng phó với biến đổi khí hậu, các tổ chức tôn giáo, chức sắc, nhà tu hành đã tích cực tuyên truyền BVMT thông qua các buổi sinh hoạt giáo lý, thường xuyên tuyên truyền tới tín đồ về vai trò, ý nghĩa của vệ sinh môi trường đối với tín ngưỡng tôn giáo và sức khỏe con người. Đồng thời, chức sắc, nhà tu hành tôn giáo cũng vận động tín đồ trồng cây xanh ở cơ sở thờ tự; vệ sinh môi trường trước, trong và sau các dịp lễ lớn.
Với những nỗ lực đó, nhận thức của người dân về bảo vệ môi trường đã được nâng lên rõ rệt. Ðến nay, toàn tỉnh Thái Nguyên đã xây dựng được 24 mô hình “Cộng đồng tôn giáo và dân cư tham gia bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu” phù hợp với giáo lý, giáo luật, điều kiện, đặc điểm cụ thể của các tôn giáo và nhiệm vụ chung của địa phương. Các mô hình đã đem lại hiệu quả thiết thực, góp phần tạo chuyển biến mạnh về nhận thức và làm thay đổi thái độ, hành vi, thói quen của các chức sắc, chức việc, nhà tu hành, đồng bào các tôn giáo và người dân ở cộng đồng trong công tác BVMT, ứng phó với biến đổi khí hậu.
Điển hình như, huyện Võ Nhai xây dựng được 9 mô hình, gồm: Xóm Chòi Hồng (xã Tràng Xá); xóm Lân Vai (xã Dân Tiến); xóm Đồng Day (xã Phương Giao); xóm La Mạ (xã Lâu Thượng); xóm Mỏ Chì (xã Cúc Đường); xóm Ngọc Sơn I (xã Thần Sa); xóm Lũng Luông (xã Thượng Nung); xóm Khuổi Mèo (xã Sảng Mộc); tổ dân phố 1 (thị trấn Đình Cả). Thành phố Sông Công xây dựng được 4 mô hình, gồm: tổ dân phố Làng Mới (phường Bách Quang); chùa Tân Yên, xóm Đông Tiến (xã Tân Quang); xóm La Cảnh 2 (xã Bá Xuyên); chùa Thuần Lương (phường Lương Sơn).
Theo chia sẻ của mục sư Hoàng Văn Thái – Trưởng Ban Đại diện Hội thánh Tin Lành tỉnh Thái Nguyên, hiện Hội thánh Tin Lành Chòi Hồng, xã Tràng Xá (huyện Võ Nhai) có gần 400 tín đồ. Hàng tháng, các tín đồ đều phân công nhau quét dọn đường làng, ngõ xóm. Ngoài ra, để bảo vệ nguồn nước, bà con luôn nhắc nhở nhau không phun thuốc trừ sâu tại đầu nguồn nước và không phá rừng.
Tại xã Yên Lãng, huyện Đại Từ, những năm gần đây, phong trào xây dựng môi trường sinh thái thân thiện cũng đã lan toả rộng khắp trong cộng đồng tôn giáo. Ông Hoàng Văn Thực, Ủy viên Ủy ban Đoàn kết Công giáo tỉnh Thái Nguyên, Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Yên Lãng cho biết: Xã Yên Lãng có 26 xóm, với gần 3.800 hộ, hơn 14.700 nhân khẩu, trong đó, gần 1.500 người công giáo (chiếm 9,6%). Nhờ thực hiện tốt công tác tuyên truyền, những năm gần đây, các hoạt động vệ sinh môi trường, xử lý chất thải, trồng cây xanh, vệ sinh đường làng ngõ xóm được đông đảo bà con giáo dân và nhân dân các dân tộc tham gia. Trong đó, khu dân cư Thắng Lợi là một điển hình. Khu có 120 hộ, 536 nhân khẩu, 70% số dân là đồng bào Công giáo. Từ tháng 6/2017, Khu được xã lựa chọn xây dựng mô hình điểm về “Cộng đồng giáo dân và dân cư tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu”.
Để đạt được các kết quả đó, thời gian qua, MTTQ các cấp đã tích cực tuyên truyền, vận động, cung cấp thông tin, nâng cao nhận thức cho các tổ chức tôn giáo, chức sắc, chức việc và tín đồ nắm được nội dung và mục tiêu của Chương trình để có những hành động cụ thể. Cùng với đó, Sở TN&MT cũng luôn tích cực hỗ trợ, hướng dẫn cộng đồng tôn giáo thực hiện các biện pháp BVMT như: Sinh hoạt hợp vệ sinh, trồng hoa và cây xanh tại nơi ở, nơi công cộng, cơ sở tôn giáo.
Tiếp tục nhân rộng các mô hình
Để tiếp tục phát huy những kết quả đạt được, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh phối hợp với Sở TN&MT và các tổ chức tôn giáo đã ký kết Chương trình phối hợp giai đoạn 2022 – 2026. Chương trình phối hợp giai đoạn mới nhằm tiếp tục phát huy hiệu quả các giá trị văn hóa, đạo đức tốt đẹp và nguồn lực của các tôn giáo tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu, góp phần trong thực hiện Chiến lược bảo vệ môi trường quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu đến năm 2050.
Trong đó, phấn đấu đến năm 2026, 100% chức sắc, chức việc, nhà tu hành các tôn giáo, các tổ chức tôn giáo biết và tích cực tham gia hưởng ứng Chương trình phối hợp BVMT và ứng phó với biến đổi khí hậu; 95% cơ sở tôn giáo tham gia thực hiện mô hình bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu ở khu dân cư.
Đồng thời, Chương trình đặt mục tiêu trung bình mỗi xã, phường, thị trấn xây dựng được ít nhất 1 mô hình tự quản liên quan đến môi trường; 95% số xã có đông đồng bào tôn giáo đạt tiêu chí về môi trường trong xây dựng nông thôn mới. Cộng đồng tôn giáo thực hiện giám sát, phản biện xã hội ít nhất 2 cuộc liên quan bảo vệ mội trường và ứng phó với biến đổi khí hậu.
Ông Nguyễn Đức Tôn, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Thái Nguyên cho biết: Trong thời gian tới, ngoài đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong BVMT, ứng phó với biến đổi khí hậu, MTTQ các cấp sẽ cùng Sở TN&MT tiếp tục hỗ trợ, hướng dẫn các khu dân cư có đồng bào tôn giáo sinh sống duy trì hiệu quả các mô hình “Cộng đồng tôn giáo và dân cư tham gia BVMT, ứng phó với biến đổi khí hậu” hiện có và xây dựng, nhân rộng thêm nhiều mô hình mới.
