Ngày 24.11, tin từ Văn phòng UBND tỉnh Cà Mau, UBND tỉnh này vừa có quyết định thu hồi đất mà tỉnh cho Công ty TNHH xử lý môi trường Quang Bến (Công ty Quang Bến) thuê để thực hiện dự án (DA) nhà máy điện rác và năng lượng tái tạo với vốn đầu tư 851 tỉ đồng.
Thuê đất trong thời gian dài nhưng chưa thực hiện dự án
Theo đó, UBND tỉnh Cà Mau thu hồi 40.659,6 m2 đất bãi thải, xử lý chất thải tại ấp Hữu Trí, TT.Cái Nước, H.Cái Nước (Cà Mau) mà Công ty Quang Bến được UBND tỉnh Cà Mau cho thuê để thực hiện DA đầu tư nhà máy điện rác Plasma và năng lượng tái tạo KPP.
Lý do thu hồi là công ty chưa đưa đất vào sử dụng thực hiện DA đầu tư (kéo dài từ năm 2017 đến năm 2023), đã vi phạm pháp luật về đất đai thuộc trường hợp thu hồi đất theo quy định tại điểm i khoản 1 điều 64 luật Đất đai năm 2013 (đất được nhà nước giao, cho thuê để thực hiện dự án đầu tư mà không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục).
Đồng thời, UBND tỉnh Cà Mau cũng giao toàn bộ diện tích đất có quyết định thu hồi đất trên cho UBND H.Cái Nước quản lý để thực hiện theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cấp thẩm quyền phê duyệt theo quy định. Còn Sở TN-MT tỉnh Cà Mau có trách nhiệm triển khai thực hiện thu hồi, hủy bỏ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho Công ty Quang Bến.
Vi phạm pháp luật về đất đai thuộc trường hợp thu hồi đất
Như Thanh Niên đã thông tin, Sở TN-MT Cà Mau có kết luận thanh tra việc quản lý, sử dụng đất thực hiện DA nhà máy điện rác Plasma và năng lượng tái tạo KPP đối với Công ty Quang Bến.
Theo đó, ngày 8.6.2017, UBND tỉnh Cà Mau có quyết định cho Công ty Quang Bến thuê đất với diện 40.659 m2. Sau khi được thuê đất, công ty lập báo cáo đánh giá tác động môi trường và được HĐND tỉnh thông qua ngày 11.8.2017, nhưng chưa được phê duyệt (do chưa có ý kiến đồng thuận của cộng đồng dân cư tại khu vực thực hiện DA và công nghệ chưa được thẩm định theo quy định) và Sở Xây dựng cấp phép xây dựng ngày 24.8.2017 (đã hết hạn).
Cũng theo kết luận thanh tra, từ năm 2018 – 2022, Sở KH-CN Cà Mau đã 3 lần tổ chức họp thẩm định công nghệ của DA, nhưng cả 3 lần đều không chấp thuận. Lý do là mỗi lần nộp hồ sơ thẩm định thì chủ đầu tư thay đổi công nghệ khác nhau.
Đến lần thẩm định thứ 4 vào ngày 5.4.2023, hội đồng thẩm định chấp thuận với điều kiện kèm theo là trường hợp thay đổi địa điểm (mặc dù công nghệ đốt rác phát điện không thay đổi) thì phải xem xét, có ý kiến lại công nghệ. Đồng thời, kiến nghị việc chọn địa điểm thực hiện DA hết sức quan trọng, mặc dù DA sử dụng công nghệ tiên tiến nhưng lượng tro bay, tro xỉ phát sinh tương đối lớn, cần bố trí diện tích đất phù hợp để chôn lấp tro bay, tro xỉ.
Sở TN-MT nêu rõ, Công ty Quang Bến đã 4 lần xin điều chỉnh chủ trương đầu tư DA để điều chỉnh giấy chứng nhận đăng ký đầu như: điều chỉnh tên DA, mục tiêu DA, quy mô DA, tổng vốn đầu tư và tiến độ thực hiện DA đầu tư (các năm 2017, 2018, 2019, 2020). Thay đổi lần cuối vào ngày 29.6.2020, với tiến độ chuẩn bị thủ tục đầu tư đến quý 4/2020; tiến độ đầu tư xây dựng, đưa vào khai thác, vận hành trong quý 2/2022.
Đến nay, Công ty Quang Bến chưa triển khai thực hiện DA đúng tiến độ đưa ra. Thậm chí, đã hết thời hạn nhưng công ty chưa được cơ quan có thẩm quyền gia hạn giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.
Đến thời điểm thanh tra, chủ đầu tư chưa thực hiện đầu tư san lấp mặt bằng, chưa xây dựng các hạng mục công trình nào trên đất. Hiện trạng là đất mặt nước nuôi trồng thủy sản.
Sở TN-MT kiến nghị UBND tỉnh Cà Mau không chấp thuận gia hạn sử dụng đất cho Công ty Quang Bến tiếp tục thực hiện DA. Đồng thời, xem xét cho điều chỉnh vị trí thực hiện DA tại địa điểm phù hợp. Giao Sở KH-ĐT chủ trì, phối hợp Sở Xây dựng, Sở TN-MT, Sở KH-CN và Công ty Quang Bến nghiên cứu, đề xuất vị trí mới phù hợp. Giao Sở TN-MT tham mưu UBND tỉnh thực hiện thu hồi đất và thu hồi, hủy bỏ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho Công ty Quang Bến.