Burkina Faso, Mali và Niger ký hiệp ước ‘liên bang’

Người đứng đầu ba nước, những người lên nắm quyền thông qua các cuộc đảo chính quân sự trong những năm gần đây, “đã quyết định tiến thêm một bước nữa tới sự hội nhập sâu rộng hơn giữa các quốc gia thành viên” và “đã thông qua một hiệp ước thành lập liên bang”, theo một tuyên bố chung của hội nghị thượng đỉnh giữa 3 nước này.

“Liên bang các quốc gia Sahel”, sử dụng tên viết tắt là AES, sẽ bao gồm khoảng 72 triệu người. Vào tháng 1 trước đó, ba nước này đã tuyên bố họ sẽ rời khỏi Cộng đồng Kinh tế các Quốc gia Tây Phi (ECOWAS), một tổ chức mà họ cáo buộc là bị Pháp, quốc gia từng thuộc địa họ, thao túng.

Cả ba nước đều cũng đã cắt đứt quan hệ quân sự và quốc phòng với Pháp và cả Mỹ, đồng thời tìm kiếm sự hợp tác lớn hơn với Nga.

“Nhân dân chúng tôi đã quay lưng lại với ECOWAS một cách không thể cứu vãn”, Tướng Abdourahamane Tiani, người đứng đầu chính quyền quân sự Niger phát biểu khi khai mạc hội nghị thượng đỉnh.

Mối quan hệ giữa Niger và ECOWAS xấu đi sau cuộc đảo chính vào tháng 7 năm 2023, dẫn đến việc ECOWAS áp đặt lệnh trừng phạt và thậm chí đe dọa can thiệp quân sự để khôi phục vị Tổng thống bị lật đổ Mohamed Bazoum.

Các lệnh trừng phạt đã được dỡ bỏ vào tháng 2 nhưng quan hệ giữa hai bên vẫn còn lạnh nhạt. ECOWAS sẽ tổ chức hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo vào Chủ Nhật tại Abuja, nơi vấn đề quan hệ với AES sẽ được đưa vào chương trình nghị sự.

Vào tháng 3, các nước AES đã thành lập một lực lượng quân sự chung để chống lại các nhóm thánh chiến thường xuyên tấn công lãnh thổ của họ.

Hôm thứ Bảy, họ cũng thảo luận về việc “tương hỗ” cách tiếp cận của họ đối với các lĩnh vực chiến lược như nông nghiệp, nước, năng lượng và giao thông vận tải.

Họ cũng yêu cầu ngôn ngữ bản địa được đề cao hơn trên các phương tiện truyền thông địa phương.

Bùi Huy (theo AFP, CNA)