Ngày 23/6, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Kinh doanh Bất động sản (sửa đổi). Các đại biểu đã thảo luận sôi nổi về vấn đề quy định mua bán nhà phải thông qua sàn giao dịch bất động sản.
Nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị bỏ quy định về mua bán nhà phải thông qua sàn giao dịch bất động sản vì có thể tăng thêm chi phí giao dịch cho người dân khi mua bán nhà đất và có thể trùng lặp nhiệm vụ với công chứng…
Theo đại biểu Cầm Hà Chung (đoàn Phú Thọ), quy định giao dịch bất động sản phải thông qua sàn gây xung đột pháp luật, có dấu hiệu ngăn trở quyền tự do kinh doanh.
“Sàn giao dịch bất động sản là doanh nghiệp thông thường không phải cơ quan quản lý nhà nước, không phải là chủ thể cung cấp dịch vụ công theo sự ủy nhiệm của nhà nước. Vì vậy, việc bắt buộc các chủ thể khác phải sử dụng dịch vụ của doanh nghiệp thông thường, là vi phạm các nguyên tắc về bình đẳng trong hoạt động kinh doanh”, ông Chung nói.
Cũng theo đại biểu Chung, quy định này có thể khiến công việc của công chứng viên trùng lặp với hoạt động của sàn giao dịch bất động sản khi thẩm định, đánh giá tính pháp lý của bất động sản bảo đảm đủ điều kiện mua bán. Ngoài ra, quy định mua bán bất động sản phải qua sàn không có bất kỳ cơ sở nào để bảo đảm rằng sàn sẽ đảm bảo quyền lợi cho người mua.
“Với tư cách là môi giới bán hàng, các sàn bất động sản mục đích kiếm lời, mức chiết khấu cao… tạo nên các giao dịch ảo nhằm lũng đoạn thị trường, đẩy giá bán lên cao. Đề nghị chỉ nên khuyến khích nhưng không bắt buộc bất cứ giao dịch nào cũng phải thông qua sàn giao dịch bất động sản”, đại biểu Chung đề nghị.
Không đồng tình với quan điểm trên, đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) đặt vấn đề: “Ngay các đại biểu ngồi trong hội trường này, tôi xin hỏi rằng bao nhiêu người có thể tự mình đi mua bán bất động sản, mua bán nhà mà không cần nhờ môi giới. Tôi nghĩ rằng rất ít, vì không biết được bán ở đâu, không biết rằng thủ tục ra làm sao, không biết rằng khả năng pháp lý của bất động sản như thế nào”, ông Cường nói.
Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, thực tế cho thấy hoạt động mua bán bất động sản hiện nay người dân vẫn thông qua môi giới, mất phí môi giới. Hiện ở các nước có thị trường bất động sản hoàn chỉnh, hoạt động môi giới được quy định rất chặt chẽ, người môi giới phải chịu trách nhiệm về mặt pháp lý, giá cả của bất động sản.
Từ những phân tích trên, đại biểu Hoàng Văn Cường khẳng định việc giao dịch bất động sản qua sàn là cần thiết, giúp người mua, kẻ bán yên tâm về tính pháp lý, không mất thời gian nhiều thời gian, được tư vấn đầy đủ các thông tin.
Làm rõ vấn đề trên, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho hay, quy định này được cơ quan soạn thảo thiết kế căn cứ vào yêu cầu của Nghị quyết số 18, các nghị quyết, văn kiện của Đại hội Đảng, đồng thời đồng bộ với hệ thống pháp luật, hoàn thiện cơ chế phòng, chống rửa tiền và tài trợ khủng bố ở Việt Nam.
“Đặc biệt là để tăng cường kiểm soát, công khai, minh bạch, bảo vệ quyền lợi của người người dân trong giao dịch bất động sản nhưng không làm ảnh hưởng đến quyền tự do trong hoạt động, phương thức giao dịch bất động sản của người dân. Nhà nước có công cụ quản lý thông tin về thị trường bất động sản, từ đó đưa ra các chính sách nhằm điều tiết kịp thời thị trường để thị trường phát triển lành mạnh, ổn định” – Bộ trưởng Bộ Xây dựng nói.
Bộ trưởng Xây dựng khẳng định quy định này không làm tăng chi phí bất hợp lý hay làm tăng giá bán bất động sản, thậm chí có thể tiết kiệm hơn cho chủ đầu tư trong bán hàng do thông qua các sàn bất động sản chuyên nghiệp.
Theo ông Nguyễn Thanh Nghị, đây là mô hình đã được nhiều nước áp dụng và đạt hiệu quả. Bên cạnh đó giao dịch qua sàn để đảm bảo công khai, minh bạch, giúp ngăn chặn các hành vi lừa đảo trong giao dịch bất động sản nhằm minh bạch hóa hoạt động của tất cả các chủ thể tham gia thị trường, tránh rủi ro cho người dân.
