Bức tranh toàn cảnh về văn hóa vùng nông thôn “chưa có mảng sáng”

Ngày 29/5, Quốc hội thảo luận ở hội trường về 3 nội dung, gồm: Đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội và ngân sách nhà nước năm 2023, tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2024; Kết quả thực hiện các mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới năm 2023; Công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2023.

Theo gia thảo luận, đại biểu Nguyễn Văn Huy – Đoàn Thái Bình cho biết, ông thống nhất cao với báo cáo của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của các Ủy ban của Quốc hội về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội năm 2023, tình hình thực hiện những tháng đầu năm 2024, đại biểu Nguyễn Văn Huy nhấn mạnh trong tình hình khó khăn của năm 2023, mức tăng trưởng GDP 5,05% trong khi chỉ tiêu đặt ra là 6,5% và mức tăng trưởng quý I/2024 ước đạt 5,66% so với cùng kỳ, mặc dù cao nhất trong các năm từ năm 2020 trở lại đây nhưng vẫn chưa đủ để tạo ra những bước đột phá cho phát triển bền vững.

Theo đại biểu Nguyễn Văn Huy một trong những điểm sáng rất đáng ghi nhận là khu vực nông nghiệp tiếp tục khẳng định vai trò trụ đỡ của nền kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội, an ninh lương thực quốc gia. Nông nghiệp, nông dân, nông thôn đang chuyển mình trong công cuộc xây dựng nông thôn mới và có những đóng góp tích cực vào tốc độ tăng trưởng.

Quá trình triển khai thực hiện xây dựng nông thôn mới, cùng với sự tăng trưởng và phát triển kinh tế, từng bước xây dựng hạ tầng cơ sở, đời sống văn hóa vùng nông thôn đã có nhiều chuyển biến tích cực; văn hóa truyền thống tiếp tục được khai thác theo hướng phát huy giá trị tốt đẹp gắn với nhu cầu văn hóa của người dân.

Tuy nhiên, theo đại biểu Nguyễn Văn Huy, nhìn vào bức tranh toàn cảnh về văn hóa vùng nông thôn hiện nay vẫn còn những “mảng màu tối”, để lại không ít những băn khoăn.

“Đâu đó vẫn còn những biểu hiện “lệch chuẩn” văn hóa. Tình trạng coi nhẹ văn hóa, đặt văn hóa thấp hơn kinh tế. Hệ quả là trong khi đạt nhiều mục tiêu tăng trưởng kinh tế, đời sống vượt trội so với trước đây nhưng ở một số nơi, trong một số trường hợp, đạo đức, văn hóa xã hội lại có biểu hiện xuống cấp, chủ nghĩa cá nhân có cơ hội phát triển. Lối sống thực dụng cực đoan như một thứ dịch bệnh có nguy cơ lan rộng trong xã hội, nhất là lớp trẻ”, đại biểu Nguyễn Văn Huy nêu rõ.

Ông Huy cũng chỉ rõ những biến đổi của văn hóa nông thôn về sự thay đổi diện mạo không gian, cảnh quan làng xã, nhiều không gian thuộc về di sản, di tích lịch sử văn hóa, không gian sinh hoạt cộng đồng bị thu hẹp; những luồng tư tưởng xấu độc đã và đang tác động, chi phối đến lối sống của người dân khu vực nông thôn…đại biểu Nguyễn Văn Huy cho rằng những hình ảnh ấy khiến cho bức tranh làng quê giảm đi phần tươi sáng.

Để góp phần tiếp tục thúc đẩy quá trình xây dựng nông thôn mới nói chung, hoàn thiện các tiêu chí về văn hóa trong xây dựng nông thôn mới nói riêng; cụ thể hóa quan điểm: Xây dựng nông thôn có “đời sống văn hóa lành mạnh, phong phú, đậm đà bản sắc dân tộc”, đại biểu Nguyễn Văn Huy kiến nghị Quốc hội giao cơ quan chức năng tập trung nghiên cứu, tham mưu, đề xuất sửa đổi, bổ sung, xây dựng các dự án luật trực tiếp liên quan đến văn hóa cũng như các dự án luật chuyên ngành khác có liên quan.

Đối với phát triển văn hóa, đại biểu Nguyễn Văn Huy cho rằng những khó khăn về nguồn lực đầu tư đã ảnh hưởng lớn đến sự nghiệp phát triển văn hóa; nhiều di sản, di tích văn hóa – lịch sử bị mai một, xuống cấp, hư hỏng nghiêm trọng.

Đại biểu kiến nghị: “Chính phủ quan tâm chỉ đạo, hướng dẫn rà soát để quy định cụ thể hơn nữa; chuẩn hóa rõ hơn về nông thôn mới, nhất là các tiêu chí liên quan đến văn hóa theo hướng hài hòa giữa những yêu cầu của thực tế đời sống với bảo tồn những nét đẹp văn hóa truyền thống”.

Cũng quan tâm đến ván đề này, đại biểu Đoàn Thị Lê An – Đoàn Cao Bằng kiến nghị đầu tư nhiều hơn phát triển điện lưới khu vực nông thôn, hải đảo, miền núi, biên giới, vùng đặc biệt khó khăn…

Để đạt mục tiêu đề ra, đại biểu Đoàn Thị Lê đề nghị Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương cần đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia, các dự án, công trình trọng điểm quốc gia.

Đồng thời, rà soát và có giải pháp hiệu quả để thực hiện các dự án kết cấu hạ tầng theo phương thức đối tác công tư; giải quyết dứt điểm khó khăn, vướng mắc trong các dự án trọng điểm quốc gia.

Đặc biệt, xuất phát từ thực tiễn công tác tại cơ sở và tiếp thu các kiến nghị của cử tri tại địa bàn ứng cử, đại biểu Đoàn Thị Lê An đề nghị, cần quan tâm đến vấn đề đầu tư nguồn lực cho chương trình phát triển điện lưới khu vực nông thôn, hải đảo, đặc biệt là khu vực miền núi, biên giới, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn.

“Tôi tha thiết đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành tiếp tục quan tâm, huy động tối đa các nguồn lực, bố trí, cân đối các nguồn vốn từ đầu tư công và các chương trình mục tiêu quốc gia để tiếp tục đầu tư thực hiện việc cấp điện cho người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi”, đại biểu Đoàn Thị Lê An nêu ý kiến.

VOV.VN – Đại biểu Trần Văn Sáu cho biết, 1,7 triệu bà con vùng đồng bằng sông Cửu Long đã phải rời bỏ nhà cửa, ruộng vườn, quê hương vì hạn hán, xâm mặn, sạt lở, sụt lún…Trước các yếu tố do biến đổi khí hậu, nếu không hành động kịp thời thì chỉ trong vài chục năm nữa sẽ không còn ĐBSCL.