Bộ trưởng Tài chính nêu lý do chưa tăng mức giảm trừ gia cảnh

Chiều 29/5, trong phiên thảo luận kinh tế xã hội của Quốc hội, vấn đề thuế thu nhập cá nhân tiếp tục dành được sự quan tâm cho ý kiến của Đại biểu Quốc hội.

Đại biểu Đặng Bích Ngọc (Hoà Bình) đồng tình với phát biểu của Đại biểu Nguyễn Thị Thuỷ (Bắc Kạn) phát biểu sáng nay về mức giảm trừ gia cảnh đối với mỗi người phụ thuộc 4,4 triệu đồng/tháng làm cơ sở để tính thuế thu nhập cá nhân. 

Theo đại biểu, cần điều chỉnh tăng mức giảm trừ gia cảnh đối với bản thân người nộp thuế chỉ đang ở mức 132 triệu đồng/năm, tương đương 11 triệu đồng/tháng; biểu thuế lũy tiến từng phần cũng cần nghiên cứu điều chỉnh nâng các mức thuế lũy tiến từng phần thu nhập (hiện nay phần thu nhập tính thuế đến 60 triệu/năm đã phải chịu thuế suất 5%).

Cùng đó, việc áp thuế suất, biểu thuế từ năm 2007 đến nay không còn phù hợp, bởi quy mô nền kinh tế, tăng trưởng GDP đã thay đổi.

Năm 2007, quy mô nền kinh tế khoảng 77,4 tỷ USD, thu nhập bình quân đầu người 13,5 triệu đồng/người/năm (840 USD/người/năm), nền kinh tế thu nhập thấp. Nhưng năm 2023 quy mô nền kinh tế đã tăng lên 430 tỷ USD, thu nhập bình quân đầu người gần 101,9 triệu đồng/người/năm. Mức này gấp hơn 7,5 lần so với 2007. Quyết toán thuế thu nhập cá nhân năm 2009 là 14.318 tỷ đồng, năm 2022 là 162.790 tỷ đồng, chiếm 11,2% tổng thu nội địa. Gấp 11,4 lần số quyết toán 2009.

Thuế thu nhập cá nhân là loại thuế trực thu, được tính trực tiếp trên thu nhập của người lao động…

Bà Ngọc đề nghị Chính phủ sớm nghiên cứu, sửa đổi toàn diện Luật Thuế thu nhập cá nhân, theo hướng chỉ tính thuế với người thu nhập cao. Việc này theo bà phù hợp với quy mô phát triển kinh tế và không ảnh hưởng tới người thu nhập thấp.

Giải trình sau đó, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, Luật Thuế thu nhập cá nhân bắt đầu có hiệu lực từ năm 2009, thời điểm đó mức giảm trừ gia cảnh khoảng 4 triệu đồng, mức giảm trừ người phụ thuộc 1,6 triệu đồng/tháng.

Đến năm 2013, Luật sửa đổi đã nâng mức giảm trừ gia cảnh 9 triệu đồng/tháng, tức 108 triệu đồng/năm; người phụ thuộc là 3,6 triệu đồng/tháng và bổ sung điều kiện khi CPI biến động 20% thì trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh giảm trừ gia cảnh.

Đến năm 2020, mức giảm trừ gia cảnh được nâng lên một lần nữa, lên 11 triệu đồng/tháng và người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng, áp dụng từ đó đến nay.

Hiện nay, với những người có 1 người phụ thuộc, thu nhập từ 17 triệu trở lên mới phải nộp thuế thu nhập. Người có 2 người phụ thuộc thì thu nhập trên 22 triệu mới phải nộp thuế thu nhập. Các mức này chưa gồm những khoản bảo hiểm bắt buộc.

Bộ trưởng Tài chính cho biết, hiện cơ quan này chưa trình cấp có thẩm quyền điều chỉnh Luật thuế thu nhập cá nhân, vì so với số liệu của Tổng cục Thống kê mức giảm trừ với người nộp thuế 11 triệu đồng/tháng đang cao hơn thu nhập bình quân 2,2 lần (4,96 triệu đồng/người/tháng), trong khi tỷ lệ này ở các nước là dưới 1 lần.

Ngoài ra, bình quân CPI từ năm 2020 đến nay là 11,74%, thấp hơn điều kiện điều chỉnh thuế (CPI phải trên 20%). “Bộ Tài chính đang làm đúng luật”, ông nói.

Theo ông Hồ Đức Phớc, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đưa Luật Thuế thu nhập cá nhân vào chương trình xây dựng pháp luật tháng 10/2025, thông qua vào kỳ họp tháng 5/2026. Nếu Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định làm ngay trong năm nay để thông qua vào tháng 5/2026, thì Bộ Tài chính sẽ chấp hành, xin ý kiến đại biểu Quốc hội, nhân dân để đưa ra các quy định phù hợp. 

Lương tăng nhưng không điều chỉnh thuế thu nhập, giảm trừ gia cảnh sẽ gây âu lo

Lương tăng nhưng mức thuế thu nhập cá nhân, giảm trừ gia cảnh không điều chỉnh kịp thời thì gây âu lo cho người lao động vì lương tăng thì thu nhập tính thuế cũng tăng.