Bộ kim phẩm đền Nghè được công nhận bảo vật quốc gia

Ngày 2/1, bà Trần Thị Hoàng Mai, Giám đốc Sở Văn hoá – Thể thao TP Hải Phòng cho biết, bộ kim phẩm Đền Nghè vừa được Thủ tướng Chính phủ công nhận là bảo vật quốc gia.

Bộ kim phẩm gồm 16 hiện vật gồm: 1 đôi vòng; 1 lá vàng; 1 thẻ lá trầu, 3 quả cau; 1 chuỗi hạt; 1 quạt; 2 sáp môi; 3 cái cúc; 1 đôi hoàn to; 2 đôi hoàn nhỏ… Tất cả đều được chế tạo từ vàng, được chọn lọc có tỷ lệ thành phần vàng từ 92 đến 98%. Trong số 16 hiện vật, có nhiều hiện vật còn nguyên vẹn, một số hiện vật đã bị hỏng nhẹ.

Các hiện vật trong bộ kim phẩm đều được chế tác thủ công tinh xảo – cho thấy người chế tác là thợ kim hoàn lành nghề, có kỹ thuật cao, nguyên liệu được chọn lọc tỉ mỉ.

Bộ kim phẩm được người dân cung tiến vào Đền Nghè, nơi thờ Thánh mẫu Lê Chân. Hiện, bộ kim phẩm được Bảo tàng Hải Phòng lưu giữ.

Theo Bảo tàng Hải Phòng, bộ kim phẩm Đền Nghè được chế tác vào thời Nguyễn, đầu thế kỷ XX, với các đặc trưng: Hoa văn rồng uốn khúc thân dài, hoa văn tứ quý được chạm khắc tinh xảo trên thân hiện vật hộp sáp môi vàng, cũng là hình tượng phổ biến trong mỹ thuật thời Nguyễn…

Dòng chữ: “Trang Huy thượng đẳng thần”; “Dực bảo trung hưng” được khắc trên hiện vật cũng xuất hiện trong sắc phong, bia đá hiện được lưu giữ tại đền Nghè, thể hiện lòng thánh kính, tri ân và ngưỡng vọng của cộng đồng dân cư địa phương đối với Thánh mẫu Lê Chân.

Bộ kim phẩm là hiện vật gốc, độc bản, có giá trị đặc sắc, chưa thấy xuất hiện trong các di tích và bảo tàng ở Việt Nam.

Bộ kim phẩm đền Nghè còn hàm chứa nhiều giá trị văn hóa tinh thần, có giá trị lịch sử – văn hóa, là đại diện tiêu biểu cho phong cách tạo tác đồ trang sức tượng thờ thời Nguyễn, thể hiện sự phát triển đỉnh cao của kỹ thuật chế tác kim hoàn xưa.

Bộ kim phẩm Đền Nghè lần đầu tiên được giới thiệu đến công chúng trong Trưng bày chuyên đề: “Bảo vật quốc gia – Sưu tập An Biên” tại Bảo tàng Hải Phòng vào tháng 5/2024 đã thu hút sự quan tâm của đông đảo công chúng.

Thánh mẫu Lê Chân là người khai hoang, lập nên ấp An Biên xưa (Hải Phòng ngày nay). Trong tâm thức người dân Hải Phòng, nữ tướng Lê Chân đã được tôn vinh là bậc Thánh mẫu. Đền Nghè là di tích tín ngưỡng linh thiêng của TP Hải Phòng. Bởi vậy, bộ kim phẩm đền Nghè là đại diện cho tín ngưỡng dân gian – tín ngưỡng thờ Thánh mẫu Lê Chân tại Hải Phòng và nghệ thuật chế tác kim hoàn đỉnh cao đầu thế kỷ XX.

Thế Vũ