Trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội về vấn đề chọn sách giáo khoa, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo khẳng định việc lựa chọn sách “được thực hiện cơ bản không có khó khăn, vướng mắc.”
“Việc lựa chọn sách giáo khoa theo Thông tư số 2/2020/TT-BGDĐT được thực hiện cơ bản không có khó khăn, vướng mắc.”
Đây là khẳng định của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn trong phần trả lời ý kiến Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Kim Thúy, đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Đà Nẵng về vấn đề lựa chọn sách giáo khoa được đại biểu này đặt ra tại nghị trường.
Bộ GD-ĐT không nhận được phản ánh
Theo Đại biểu Thúy, tình trạng thiếu minh bạch, khách quan, thiếu tôn trọng ý kiến của giáo viên, của nhà trường và phụ huynh học sinh trong việc lựa chọn sách giáo khoa mà báo chí thường phản ánh bắt nguồn từ Thông tư số 25 ngày 26/8/2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn lựa chọn sách giáo khoa.
Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho hay khi xây dựng thông tư, đơn vị này đã xin ý kiến rộng rãi nhân dân, các sở giáo dục và đào tạo theo đúng quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật.
Bộ trưởng Sơn cũng khẳng định việc lựa chọn sách giáo khoa theo Thông tư 25 “được thực hiện cơ bản không có khó khăn, vướng mắc.” Cũng theo ông Sơn, trong các ý kiến báo cáo của 63 tỉnh, thành về đổi mới chương trình, sách giáo khoa gửi về đoàn giám sát của Quốc hội chỉ có 5 tỉnh/thành có kiến nghị, đề xuất liên quan đến lựa chọn sách giáo khoa, chủ yếu tập trung vào đề xuất ban hành văn bản hướng dẫn chi trả kinh phí lựa chọn sách, tăng thời gian đọc bản mẫu sách.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cũng cho hay bộ đã có công văn gửi ủy ban nhân dân các tỉnh chỉ đạo hội đồng lựa chọn sách thực hiện nghiêm túc quy định, đảm bảo công tâm, khách quan, minh bạch, tôn trọng ý kiến đề xuất của cơ sở, đặc biệt lưu ý đối với các sách giáo khoa có nhiều cơ sở giáo dục đề xuất lựa chọn trước khi tổ chức bỏ phiếu kín chọn sách.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng tổ chức 8 đoàn thanh tra về việc lựa chọn sách. Quá trình thanh tra, bộ này không nhận được phản ánh có sức ép từ cơ quan quản lý trong chọn sách. Phiếu đề xuất chọn sách của giáo viên trùng với danh sách đề xuất lựa chọn sách của cơ sở gửi về sở giáo dục và đào tạo để tổng hợp trình hội đồng lựa chọn cấp tỉnh. Thống kê báo cáo của các địa phương về việc lựa chọn sách giáo khoa của các hội đồng cơ bản theo đề xuất của các nhà trường.
Tư lệnh ngành giáo dục và đào tạo cho hay địa phương nào chọn sách không đúng theo quy định phải xử lý nghiêm và đề nghị Đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy cung cấp thông tin, minh chứng trường hợp sai phạm cho Bộ Giáo dục và Đào tạo để xử lý theo quy định.
Bộ Công an đang điều tra Nhà xuất bản Giáo dục
Về vấn đề Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển giáo dục Phương Nam (thuộc Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam) chi gần 100 tỷ để phát triển thị trường và tập huấn trong chưa đầy hai năm và lo ngại hiện nếu không xử lý nghiêm tượng chạy chọt, “đi đêm” sẽ tiềm ẩn nguy cơ có hiện tượng “Việt Á” trong lựa chọn sách giáo khoa mà Đại biểu Thúy đặt ra, Bộ Giáo dục và Đào tạo cho hay Công ty Cổ phần đầu tư Phương Nam có 43% vốn điều lệ do Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam góp vốn. Công ty hoạt động theo điều lệ công ty và quy định của pháp luật, hàng năm có kiểm toán độc lập, thanh tra thuế. Kết quả về doanh thu, lợi nhuận đều đã được kiểm toán và thông qua tại đại hội cổ đông. Các số liệu đều công khai qua báo cáo tài chính.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cũng cho hay theo báo cáo của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, chi phí bán hàng của công ty gồm: Lương nhân viên, chi phí thuê kho tàng, văn phòng, khấu hao tài sản cố định, chi phí phát triển thị trường, dịch vụ mua ngoài, chi phí khác. Trong đó chi phí phát triển thị trường (liên quan đến thù lao báo cáo viên, chi phí tổ chức giới thiệu và tập huấn sách giáo khoa, chi phí tặng sách, phí phát hành khen thưởng sách tham khảo cho các đại lý, công ty sách…) năm 2020 là 29,7 tỷ đồng và năm 2021 là 24,2 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 4,9% và 3,5% so với doanh thu.
Trong thời gian từ năm 2019 đến 2022, Thanh tra Chính phủ, Ủy ban Kiểm tra trung ương, Ủy ban kiểm tra của Đảng ủy Khối các cơ quan trung ương đã tiến hành thanh tra, kiểm tra Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam. Hiện nay, cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an cũng đang tiếp tục điều tra các hoạt động của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam. Bộ Giáo dục và Đào tạo đã và đang tích cực phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan chức năng để thanh tra, kiểm tra, điều tra theo đúng quy định của pháp luật đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam./.