Hơn 7 năm đi vào hoạt động, Hợp tác xã (HTX) thanh long Thuận Tiến không còn xa lạ với bà con nông dân trồng thanh long ở huyện Hàm Thuận Bắc nói riêng và của tỉnh nói chung, vì HTX đã mạnh dạn chọn lối đi riêng, sản xuất thanh long an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP và xuất khẩu thị trường châu Âu. Nhờ thế, trải qua bao thăng trầm, các thành viên trong HTX vẫn lạc quan, an tâm sản xuất, vẫn duy trì với cây trồng từng giúp họ thoát nghèo với thu nhập ổn định.
Đi chậm mà chắc
HTX thanh long Thuận Tiến (xã Hàm Liêm, huyện Hàm Thuận Bắc) được thành lập vào tháng 10/2016. Tuy ra đời khá muộn so với nhiều HTX khác trong tỉnh, nhưng 11 thành viên lúc ban đầu với diện tích khoảng 30 ha thanh long được trồng theo tiêu chuẩn VietGAP đã tìm cho mình lối đi riêng, không phụ thuộc quá nhiều vào thị trường Trung Quốc. “Sinh sau đẻ muộn”, nhưng ông Trần Đình Trung – Chủ tịch HĐQT HTX chia sẻ, có lẽ đó là điều may mắn của HTX vì không bị cuốn theo vòng xoáy số đông lúc bấy giờ. HTX ra đời ngay thời điểm có thể nói là đỉnh cao của thanh long Bình Thuận. “Chúng tôi đi sau nên thận trọng hơn và xác định ngay từ lúc thành lập, phải sản xuất theo hướng sạch và an toàn. Vì thế, ngay từ khi bắt tay vào trồng thanh long, HTX luôn tuân thủ nghiêm quy trình sản xuất trái thanh long theo tiêu chuẩn VietGAP. Nhờ đó, thanh long làm ra đảm bảo tiêu chuẩn, đáp ứng nhu cầu trong và ngoài nước của đối tác đặt hàng”.
Đầu năm 2017, từ trái thanh long đạt theo tiêu chuẩn VietGAP, được sự hỗ trợ của Socencoop và dự án Mutrap do Liên minh châu Âu tài trợ, HTX thanh long Thuận Tiến đã đạt được chứng chỉ GlobalGAP. Sau đó, HTX tham dự Hội chợ Quốc tế Fruit Logistica 2017 tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm Berlin (Đức). “Có lẽ đây là bước khởi đầu tốt đẹp mở đường cho thanh long Bình Thuận lên kệ ở các siêu thị Đức – một thị trường khó tính nhất của châu Âu khi được các khách hàng ở trung tâm hội chợ lớn của thế giới đánh giá cao” – Chủ tịch HĐQT HTX chia sẻ.
Từ sau hội chợ ấy, đơn đặt hàng tới tấp khiến ông Trung cũng như các thành viên trong HTX “quá tải” và không thể đáp ứng sản lượng. Do đó HTX đã liên kết sản xuất với các HTX khác trong tỉnh để tăng sản lượng hàng hóa nhằm đáp ứng nhu cầu của thị trường. Bên cạnh đó, HTX cũng thực hiện liên kết với các đối tác cung cấp phân bón, thuốc bảo vệ thực vật để dần ổn định đầu vào cho các thành viên. Xây dựng quy trình sản xuất an toàn cho tất cả thành viên, sản phẩm được xác nhận chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn; ký kết được nhiều hợp đồng dài hạn cung cấp sản phẩm thanh long cho khách hàng.
Thanh long Bình Thuận sẽ tìm lại giá trị thực
Hiện nay, khi HTX ký được hợp đồng với một đối tác xuất khẩu thanh long vào thị trường châu Âu với giá ổn định 23.000 đồng/kg, HTX họp thành viên, công khai các khoản chi phí như: kho bãi, đóng gói, quản lý…, giá trị còn lại là 19.000 – 20.000 đồng/kg thì thành viên được hưởng lợi trực tiếp. Chính sự rõ ràng, công khai và đem lại lợi nhuận cho thành viên, nên mỗi năm HTX thu mua khoảng 300 tấn thanh long đạt chuẩn để xuất sang các thị trường khó tính như châu Âu, Úc, Mỹ. Do đó, đã góp phần tăng thu nhập ổn định cho các thành viên HTX từ 35% lên đến 50%/năm và diện tích từ 30 ha ban đầu cũng tăng lên hơn 70 ha. Ông Trung cho biết, nhờ chuyển đổi phương thức sản xuất theo hướng trồng thanh long sạch, an toàn, HTX mới duy trì và tạo thị trường ổn định, nâng cao đời sống cho bà con nông dân. Mới đây nhất, HTX thanh long Thuận Tiến đã gia nhập vào HTX Hệ Sinh thái sản xuất và tiêu dùng bền vững Bình Thuận và cũng đã có chuyến hàng xuất khẩu sang thị trường Úc, Ấn Độ. Thời gian tới, HTX sẽ triển khai mở rộng thêm 20 ha thanh long theo tiêu chuẩn GlobalGAP với sản lượng khoảng 30 tấn/năm nhằm đáp ứng yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn thực phẩm của các thị trường khó tính. “Với lối đi chậm và chắc này, chúng tôi tin thanh long Bình Thuận sẽ tìm lại giá trị thực của nó và góp phần đem lại nguồn lợi nhuận cao cho bà con nông dân”.
Năm 2020, HTX này đạt được chứng nhận OCOP thanh long ruột trắng 4 sao và thanh long ruột đỏ đạt 3 sao. Sau 1 năm, các thành viên HTX đã duy trì sản xuất theo hướng GlobalGAP đồng thời tiếp tục liên kết và ủy thác tiêu thụ cho những HTX như: HTX thanh long Phú Thịnh; HTX thanh long Thuận Hòa; HTX thanh long Bắc Bình; HTX thanh long Thuận Quý. Ngoài ra, HTX thanh long Thuận Tiến còn thực hiện ký kết với nhiều doanh nghiệp xuất khẩu với giá ổn định cho thành viên từ 22.000 – 23.000 đồng/kg. Đặc biệt, HTX còn đạt chứng nhận Organic 10 ha. Đến năm 2022, HTX đã mở rộng thêm các HTX thanh long khác trong tỉnh như HTX thanh long Hàm Kiệm, HTX thanh long Phúc Vinh. Cũng trong năm này HTX thanh long Thuận Tiến đạt được 10 ha chứng nhận Nông nghiệp hữu cơ châu Âu và 13,1 ha có chứng nhận GlobalGAP. Không chỉ vậy, HTX thanh long Thuận Tiến còn được cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu do Cục Sở hữu trí tuệ cấp; HTX được cấp Giấy chứng nhận chuỗi cung ứng an toàn; HTX luôn ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất như: chuyển đổi bóng đèn LED, hệ thống tưới nhỏ giọt và cùng phối hợp với Hội Nông dân tuyên truyền cho nông dân chuyển đổi đã thành công…
Với những thành tích nổi bật ấy, HTX Thanh long Thuận Tiến – là HTX đầu tiên của tỉnh được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam xét chọn và biểu dương HTX tiêu biểu toàn quốc năm 2023.
