BTO-Chiều nay (7/10), Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chủ trì hội nghị trực tuyến thúc đẩy các giải pháp chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), chuẩn bị đón và làm việc với Đoàn Thanh tra của Ủy ban Châu Âu (EC) lần thứ 4. Hội nghị được kết nối trực tuyến với UBND 28 tỉnh, thành phố ven biển.
Tại điểm cầu Bình Thuận, Chủ tịch UBND tỉnh Đoàn Anh Dũng và Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hồng Hải đồng chủ trì, tham dự còn có các thành viên BCĐ IUU tỉnh, đại diện một số doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản sang thị trường Châu Âu và lãnh đạo các huyện, thị xã có biển tại phòng họp trực tuyến địa phương.
Sau gần 6 năm triển khai các giải pháp chống khai thác IUU, gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của EC và qua 3 đợt thanh tra thực tế của Đoàn Thanh tra EC, kết quả thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU đã có nhiều chuyển biến tích cực.
Tuy nhiên, sau đợt thanh tra lần thứ 3 (vào tháng 10/2022) của EC đến nay, kết quả triển khai các khuyến nghị của EC tại địa phương vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu, chưa thực hiện nghiêm túc các ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, của Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU.
Tiếp tục để xảy ra tình trạng tàu cá, ngư dân địa phương vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài. Thực thi pháp luật, xử phạt các hành vi vi phạm khai thác IUU còn chưa nghiêm. Chưa hoàn thành việc đăng ký, cấp giấy phép khai thác thủy sản. Chậm triển khai xử lý đối với các phát hiện của EC tại đợt thanh tra lần thứ 3 liên quan đến một số tàu cá nhập khẩu, một số doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản và cảng cá xác nhận nguồn gốc thủy sản khai thác có dấu hiệu vi phạm quy định IUU…
Tại Bình Thuận, thời gian qua, tỉnh đã nỗ lực triển khai các giải pháp chống khai thác IUU. Đặc biệt, theo dõi, giám sát chặt chẽ nhóm tàu cá có nguy cơ cao vi phạm vùng biển nước ngoài, không để xảy ra tàu cá, ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài. Đồng thời, tổ chức kiểm điểm, xử lý nghiêm người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương để tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài. Hoàn thành 100% việc lắp đặt thiết bị VMS đối với tàu cá đang hoạt động, kiểm soát chặt chẽ các tàu cá ngừng hoạt động chưa lắp đặt VMS… Đặc biệt, UBND tỉnh đã triển khai nghiêm túc ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, tổ chức thực hiện đợt cao điểm tổng rà soát, thống kê, phân loại, sàng lọc tàu cá “3 không” đến từng thôn, xã vùng biển trong tỉnh, đồng thời triển khai quyết liệt việc đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác…
Tại hội nghị, đại diện các bộ, ban, ngành đã thảo luận, mổ xẻ những tồn tại, hạn chế hiện nay như: tình trạng ngư dân cố tình vi phạm vùng biển nước ngoài vẫn còn xảy ra, thậm chí có đường dây môi giới đưa tàu cá đi đánh bắt trái phép… Qua đó, đề nghị tăng mức xử phạt hành vi này, nhất là đối với thuyền trưởng, lập những chuyên án để điều tra, phá án và thực hiện án mẫu nhằm xử lý răn đe các đối tượng này. Lãnh đạo tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, Khánh Hòa, Bình Định cũng báo cáo nhanh kết quả những tồn tại mà đoàn EC đã chỉ ra trong đợt kiểm tra lần 3 như: 2 tàu cá nhập khẩu vi phạm IUU tại Công ty Hải Vương, các lô hàng xuất khẩu vi phạm IUU tại 2 công ty. Hay cảng cơ khí tàu thuyền vi phạm IUU trong việc cấp giấy xác nhận nguồn gốc nguyên liệu thủy sản khai thác đối với 7 tấn cá kiếm…
Chủ trì phiên thảo luận, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang nhấn mạnh: Nếu không cố gắng thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp đề ra, thì Việt Nam không có cơ hội gỡ “thẻ vàng”, thậm chí sẽ bị “thẻ đỏ”, lúc đó thủy sản Việt Nam sẽ không vào được thị trường Châu Âu và những thị trường khác.
Kết luận hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, dù các cấp các ngành, các địa phương đã tích cực thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cũng như cứng rắn xử lý những vụ việc, tuy nhiên tình trạng vi phạm IUU vẫn diễn ra. Theo đó Thủ tướng đề ra 5 nhiệm vụ trọng tâm, trong đó nhấn mạnh nhiệm vụ xuyên suốt là phải nâng cao ý thức, trách nhiệm cho ngư dân, vừa tuyên truyền khai thác thủy sản bền vững, vừa để ngư dân hiểu công tác bảo vệ đại dương, bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Đồng thời, tạo sinh kế, công ăn việc làm cho ngư dân theo hướng tăng cường nuôi trồng, chế biến, giảm khai thác, đánh bắt xa bờ. Bên cạnh đó, giải quyết dứt điểm các khuyến cáo của EC, không để phát sinh những vụ việc phức tạp mới, chấm dứt đánh bắt khai thác hải sản trái phép.
Qua đó, Thủ tướng nhấn mạnh thực hiện chống khai thác IUU là vì lợi ích quốc gia, chứ không phải đối phó với EC. Để quyết tâm gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” tại đợt thanh tra lần thứ 4 của EC (từ ngày 10 – 18/10/2023), không để ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành Thủy sản, đời sống sinh kế của cộng đồng ngư dân ven biển, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ban ngành, các địa phương ven biển đặt trách nhiệm cao nhất tại thời điểm hiện nay, nghiêm túc chấn chỉnh, tập trung triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp.
Đặc biệt, chuẩn bị hồ sơ, tài liệu kỹ càng, làm việc công tâm, trung thực, khách quan để chuẩn bị đón và làm việc với đoàn Thanh tra EC vào ngày 10/10 sắp tới. Trong quá trình làm việc, tận dụng mọi cơ hội giải thích, chứng minh cho Đoàn Thanh tra EC hiểu, nắm được hoàn cảnh, điều kiện ngành thủy sản Việt Nam, quyết tâm của Chính phủ, nỗ lực của các cơ quan liên quan của Việt Nam trong chống khai thác IUU để làm cơ sở cho Đoàn Thanh tra EC có ý kiến ủng hộ gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” tại đợt thanh tra lần này.
