Powered by Techcity

Thanh trà, trái xay… trong nỗi nhớ!

Một ngày đầu tháng ba này, không hẹn, nhiều chị tuổi ngoài năm mươi ở thôn Thanh Phong, xã Tân Thuận (Hàm Thuận Nam) đổ xô tới một điểm trên đường tỉnh 719 để mua một thứ trái nhỏ vỏ màu đen nhung hình dạng như viên dầu cá, giá 30.000 đồng/kg, với sự hân hoan hiếm thấy.

Có chị reo lên: “Trái xay của tuổi thơ tui đây mà”. Trái xay mà rim với đường cát, ngon cực kỳ, hoặc ngâm thành dưỡng tửu. Ai tuổi dưới bốn mươi ít biết trái này vì mùa trái rừng ở các khu rừng nam Bình Thuận gần như không còn!”.

screenshot_1709849821.png
Trái xay rừng

Câu chuyện về trái xay, cứ thế nổ ra trong các chị, những người vừa mua một ký, hai ký, hoặc đang săm soi chuẩn bị mua, trong khi người bán xay cũng là một phụ nữ năm mươi tuổi hơn, nói rằng xay chị đang bán được hái từ rừng Đa Mi (Hàm Thuận Bắc) mang về. Số lượng không nhiều vì tháng ba chưa hẳn là mùa xay chín rộ. Mùa xay chín rộ phải một, hai tháng nữa kia. Một chị trong nhóm người mua góp chuyện. Chị kể, trước năm 1975, sống ở khu vực La Gi. Bao quanh La Gi, Hàm Tân, Tân Hải, Tân Thuận… hồi trước là rừng già. Đi đâu cũng thấy màu xanh của rừng. Sau tết nguyên đán 3 tháng là bắt đầu mùa trái rừng. Đầu tiên là xay; khi có mưa xuống là trái gùi, trái nổ, trái viết; đến tháng năm là trái thanh trà, trái bứa, trái thị… Người bán trái cây rừng ngày ấy ưa bày hàng trên tấm ni lon bên vệ đường Phạm Ngũ Lão (trong chợ La Gi), hoặc ngã tư cách cầu Tân Lý một đoạn chừng một trăm mét. Những người bán xay hồi đó kể rằng: Bất cứ khu rừng nào của tỉnh Bình Tuy (cũ, nay thuộc Bình Thuận) cũng có xay, nhưng nhiều nhất là rừng Bình An chạy dài lên núi Đất, tới khu vực Tân Hải. Mùa xay chín, một người đi hái xay, bán xay, đủ sống ít ra một tuần. Trái xay khi sống có màu xanh, khi chín vỏ dần chuyển sang màu đen nhung. Vỏ trái xay mỏng, giòn, chỉ cần dùng tay ấn nhẹ là sẽ làm vỡ vỏ để lộ ra lớp thịt. Thịt xay màu vàng đậm, xốp và mềm với vị ngọt thanh, được ưa chuộng bởi nhiều người vì có tính nhuận tràng, dễ tiêu hóa.

Câu chuyện của chị phụ nữ gợi lại bao nỗi nhớ về mùa trái rừng đặc biệt với trái viết, trái nổ và trái thanh trà. Chúng tôi lớn lên ở La Gi ngày trước đều nhớ: Trước năm 1976, trong chợ La Gi và mấy chợ vùng phụ cận như: Chợ Động Đền (nay thuộc phường Tân Thiện), Tân Hải, Láng Gòn (Hàm Tân)… vào mùa tháng năm, tháng sáu, có khá nhiều người bán trái nổ, thanh trà. Thanh trà khi chín, màu đỏ vàng, da căng bóng, thịt chua ngọt, chứa một số vitamin cần thiết cho cơ thể. Trái viết thì nhọn ở hai đầu, thân giữa hơi phình ra trông như ngòi viết. Trái viết lớn nhất bằng ngón tay út người lớn, da màu xanh, cũng chứa rất nhiều vitamin C. Mà đâu chỉ lứa chúng tôi, trái thanh trà, trái viết còn là một trời kỷ niệm với bộ đội cực Nam Trung bộ trong kháng chiến chống Mỹ. Ông Nguyễn Hữu Trí, Bí thư Huyện ủy Tánh Linh (2000 – 2005), kể: “Bộ đội khi bị sốt rét, trái thanh trà vô cùng quý. Trái thanh trà vì vậy đi vào văn học: “Thương nhau sốt rét thèm chua. Bạn leo cây thanh trà cao ba mươi thước”- thơ Thanh Thảo. Còn trái viết nhiều nhất là ở khu rừng Bà Tá (nay là Gia Huynh). Bộ đội hành quân, đi lấy lương thực, hay hái trái viết, trái thanh trà, trái quéo (một dạng xoài rừng), ăn giảm khát, duy trì sức lực”.

Ngày nay trái thanh trà được dân miền Tây ươm giống, trồng, bán trái đại trà, nhất là từ tháng ba trở đi. Nhưng với nhiều người từng ăn thanh trà rừng, thì thanh trà miền Tây không ngon và thơm bằng.

Có thể trái rừng một thời gần gũi với bao người; có những người một năm dành ra mấy tháng để hái trái rừng kiếm thu nhập. Những mùa trái rừng nói với chúng ta rằng: Thiên nhiên Việt Nam rất phong phú và đa dạng cây trái tự nhiên; cũng như có một thời quanh chúng ta là rừng bao bọc với ý nghĩa là lá phổi thiên nhiên, giúp cân bằng môi sinh, giảm thiểu các tác hại của lũ lụt, duy trì nước ngầm trong đất. Ngày nay, diện tích rừng bị thu hẹp trong đó có bàn tay của con người. Từ đó rút ra bài học về bảo vệ tài nguyên rừng, lá phổi xanh vốn đang có nguy cơ mất dần vì nhiều lý do.

Nguồn

Cùng chủ đề

Tăng lưu lượng xả lũ hồ Sông Quao, Sông Khán do mưa lớn

BTO - Công ty TNHH MTV Khai thác Công trình thủy lợi tỉnh vừa có thông báo tăng lưu lượng điều tiết nước qua tràn xả lũ hồ Sông Quao và Sông Khán, huyện Hàm Thuận Bắc, dự kiến sau 14 giờ ngày 17/10/2024. Theo đó, chiều tối ngày 16/10, khu vực...

Hiệu quả kinh tế từ ứng dụng phương pháp sạ cụm trên lúa

Áp dụng cơ giới hóa vào sản xuất đã mang lại nhiều thành tựu cho ngành nông nghiệp. Trong đó, đối với sản xuất lúa hiện nay, sạ cụm bằng máy là phương pháp còn khá mới ở Bình Thuận. Do đó trong thời gian tới, Trung tâm Khuyến nông Bình Thuận sẽ đưa vào áp dụng cho chương trình sản xuất lúa chất lượng cao thích ứng với biến đổi khí hậu từ vụ mùa năm 2024... ...

Trình diễn cơ giới hóa trong sản xuất lúa

Đây là nội dung do Trung tâm Khuyến nông tỉnh tổ chức vào chiều ngày 8/5 tại Trại giống lúa Ma Lâm, Hàm Thuận Bắc. Tham gia buổi trình diễn có một số phòng, ban, đơn vị, hợp tác xã, nông dân trồng lúa trên địa bàn huyện. Trung tâm Khuyến nông...

Truyền dạy nghề đan lát truyền thống cho 20 học viên người dân tộc thiểu số

Sáng ngày 2/5, tại Nhà văn hóa xã Đông Tiến (Hàm Thuận Bắc), 20 học viên là hội viên phụ nữ, nông dân trên địa bàn xã đã được truyền dạy nghề đan lát truyền thống. Lớp học do Bảo tàng tỉnh tổ chức, nằm trong Dự án “Bảo tồn, phát huy...

Bí thư Huyện ủy Hàm Thuận Bắc đến thăm thân nhân chiến sỹ Điện Biên

BTO-Nhân kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 – 7/5/2024). Sáng 25/4, đồng chí Nguyễn Ngọc Thạch – Bí thư Huyện ủy Hàm Thuận Bắc đã đến thắp hương cho ông Nguyễn Sơn Nhân - chiến sĩ từng tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ, nay đã từ trần, hiện đang được gia đình thờ cúng tại nhà riêng ở khu phố Phú Thịnh, thị trấn Phú Long. ...

Cùng tác giả

Biến động giá trái chiều ở cả ba miền

Khu vực miền Bắc Ghi nhận, giá heo hơi hôm nay (23/11/2024) ghi nhận các tỉnh Phú Thọ, Tuyên Quang, Vĩnh Phúc và Thái Bình đồng loạt giảm 1.000 đồng/kg, cùng về giá 62.000 đồng/kg. Hiện tại, giá heo hơi tại khu vực này dao động trong khoảng 61.000 – 63.000 đồng/kg. Trong đó, Thái Nguyên, Hưng Yên, Hải Dương và Hà Nội là những tỉnh, thành phố vẫn giữ giao dịch tại mức 63.000 đồng/kg, cao nhất khu vực. Khu vực...

Hoa hậu Ý Nhi gây sốc với trang phục táo bạo

video-embed-169"> Lê Dũng Ảnh: BTC Hoa hậu Ý Nhi ấn tượng bên Nam vương Thế giớiHoa hậu Thế giới Krystyna Pyszková, Toni-Ann Singh cùng các hoa, á hậu Việt Nam như Ý Nhi, Thiên Ân, Thanh Thuỷ… tham dự sự kiện Vietnam Beauty Fashion Fest 2024 ở TPHCM. Nguồn: https://vietnamnet.vn/hoa-hau-y-nhi-gay-soc-voi-trang-phuc-tao-bao-2344775.html

Đảm bảo tính minh bạch trong áp dụng thuế

BTO-Tham gia thảo luận dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) vào sáng nay 22/11, Đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Thuận - Bố Thị Xuân Linh bày tỏ thống nhất với sự cần thiết ban hành Luật. Đại biểu Bố Thị Xuân Linh khẳng định, việc xây...

Nên bổ sung pháo hoa vào hàng hoá áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt

BTO-Sáng nay 22/11, Quốc hội làm việc tại Tổ thảo luận về dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi). Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Thuận tham gia thảo luận tại Tổ 15. Tham gia góp ý, đại biểu Đặng Hồng Sỹ - Trưởng đoàn Đại biểu Quốc...

22 đội bóng tranh Cúp BTV năm 2024

BTO-Tối 21/11, Lễ khai mạc Giải Bóng đá Thiếu niên, Nhi đồng – Cúp BTV đã chính thức diễn ra tại Trung tâm Huấn luyện và thi đấu thể thao tỉnh Bình Thuận. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Minh cùng lãnh đạo một số sở, ban, ngành, đoàn thể dự. Giải...

Cùng chuyên mục

22 đội bóng tranh Cúp BTV năm 2024

BTO-Tối 21/11, Lễ khai mạc Giải Bóng đá Thiếu niên, Nhi đồng – Cúp BTV đã chính thức diễn ra tại Trung tâm Huấn luyện và thi đấu thể thao tỉnh Bình Thuận. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Minh cùng lãnh đạo một số sở, ban, ngành, đoàn thể dự. Giải...

Đọc “Nguyệt chính xuân” lắng khúc tâm tình cùng nhà thơ Đài Nguyên Vu (1939

Trong những cây bút thơ Bình Thuận xuất hiện trên thi đàn miền Nam trước năm 1975, Đài Nguyên Vu (tên thật Tôn Thất Trâm) đã chọn cho mình một giọng điệu riêng biệt. Khác với giọng thơ hào sảng, tài hoa, đầy khẩu khí của Nguyễn Bắc Sơn; thơ Đài Nguyên...

Bình Hưng – Hưng Long: Qua trang lịch sử… Kỳ 1

Theo kế hoạch sắp xếp các Đơn vị hành chính cấp xã của TP. Phan Thiết trong giai đoạn 2023 - 2025, sắp tới phường Bình Hưng và Hưng Long sẽ sáp nhập lại thành phường Bình Hưng mới có diện tích tự nhiên là 1,59 km², quy mô dân số...

Dạ thưa cô!

(Kỷ niệm một thời thơ ấu cắp sách đến ngôi trường nằm sát mé biển thuộc ấp Cây Găng, xã Văn Mỹ, quận Hàm Tân (nay xã Tân Thành, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận). - Dạ thưa cô, đi học cần phải có khai sinh, còn đi biển đánh cá...

Ấm áp chương trình nghệ thuật  “Hướng về cội nguồn”

BTO-Tối 20/11, trong không khí thi đua sôi nổi lập thành tích chào mừng kỷ niệm 114 năm ngày Bác Hồ dừng chân dạy học tại Phan Thiết (1910 – 2024), chào mừng kỷ niệm Ngày nhà giáo Việt Nam (20/11/1982 – 20/11/2024), UBND thành phố Phan Thiết tổ chức chương trình ca nhạc “Hướng về cội nguồn”. ...

Sôi nổi Ngày hội Đại đoàn kết dân tộc ở xã La Dạ

BTO-Nhiều hoạt động sôi nổi chào mừng Ngày hội Đại đoàn kết dân tộc ở La Dạ, thể hiện sức mạnh đoàn kết vượt qua mọi khó khăn để xây dựng La Dạ ngày càng phát triển. La Dạ là một trong những xã vùng cao của huyện Hàm Thuận Bắc, Bình...

Triển lãm ảnh “Tấm gương bình dị mà cao quý tỉnh Bình Thuận”

BTO-Từ ngày 18/11 đến ngày 1/12, trong khuôn viên Khu Di tích Dục Thanh, Bảo tàng Hồ Chí Minh – Chi nhánh Bình Thuận tổ chức triển lãm ảnh “Tấm gương bình dị mà cao quý tỉnh Bình Thuận”. Sự kiện nhằm chào mừng Kỷ niệm 19 năm Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11/2005– 23/11/2024) gắn với Kỷ niệm 55 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh (1969 – 2024). ...

Nhân dân Ku Kê vui ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc

BTO-Ku Kê, thôn đồng bào dân tộc thiểu số của xã Thuận Minh, huyện Hàm Thuận Bắc, Bình Thuận vừa tổ chức Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc năm 2024. Dự ngày hội, có ông Nguyễn Quốc Việt, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh. Tại ngày hội...

Bế mạc giải “Marathon Phan Thiết – Hành trình xanh” lần 2

Giải “Marathon Phan Thiết – Hành Trình Xanh” lần 2 với sự tham gia của hơn 3.000 vận động viên trong cả nước. Giải chính thức khởi tranh vào sáng ngày 17/11, với 5 cự ly: 5 km, 10 km, 21 km, 30 km và 42 km. Lộ trình đường đua sẽ trải dài dọc cung đường Lạc Long Quân, TL 719, ĐT 719B, đường nội bộ thuộc dự án Novaworld Phan Thiet.… Cùng song hành với mùa giải năm...

Hơn 3000 vận động viên tranh giải “Marathon Phan Thiết – Hành trình xanh”

BT0 - Chiều ngày 16/11, Ban tổ chức Giải “Marathon Phan Thiết – Hành Trình Xanh” lần 2, năm 2024 tổ chức lễ khai mạc Giải “Marathon Phan Thiết – Hành Trình Xanh” lần 2 – năm 2024. Cùng song hành với mùa giải năm nay, Ban tổ chức cũng...

Tin nổi bật

Tin mới nhất