Phía sau câu chuyện nhân văn

Gầy đàn cho chim trời

Đến tết năm 2025, sản phẩm yến sào Hoàng Anh đã bước sang năm thứ 14 trong nuôi yến và chế biến từ tổ yến, khiến vùng Sông Lũy, Bắc Bình vốn phổ biến với nghề nông truyền thống, đã có thêm nghề nuôi yến, có thêm sản phẩm quý giá yến sào. Nhấn mạnh vậy, vì chính hộ kinh doanh Nguyễn Thanh Bảo, người được xem là đầu tiên tìm tòi nuôi thử yến trên đất Sông Lũy, sau chuyển sang nuôi thật và đến giờ đã xây dựng được 6 nhà yến với sản lượng hàng năm đạt 400 kg trên thương hiệu “Yến sào Hoàng Anh”. Không chỉ thế, trong hành trình trên, anh còn làm dịch vụ xây dựng nhà nuôi yến cho những người ở các tỉnh khác đến Sông Lũy đầu tư với trên 40 nhà và bao tiêu sản phẩm cho các nhà nuôi hàng năm đạt khoảng 1,5 tấn. Vì thế, bây giờ, đi qua địa bàn xã Sông Lũy, nhất là địa bàn thôn Hòa Bình thấy lô nhô nhà yến và trong không gian ríu ran tiếng chim yến đã hình thành từng đàn xôm tụ. Vì sao ở vùng Sông Lũy vốn chẳng có nhiều ao hồ, đầm vại nhưng chim yến tụ hội về, sinh sản ngày càng đông, giúp các chủ đầu tư nhà yến ở đây có nguồn thu đều đặn? Phải chăng chuyện may rủi từ “chim trời cá nước” chỉ là lời đồn?

Theo hộ kinh doanh Nguyễn Thanh Bảo, huyện Bắc Bình có 2 mùa mưa, nắng rõ rệt nhưng trên thực tế mùa mưa chỉ tập trung vào 3 tháng là 8, 9 và 10. Vì vậy, ở Sông Lũy mùa khô thường kéo dài với nhiệt độ trung bình năm là 30 – 32 độ C, khá ấm áp, thích hợp cho chim yến sinh sống. Chim yến bắt đầu làm tổ vào mùa sinh sản từ cuối tháng 3 đến giữa tháng 5. Khi tổ được làm xong cũng là lúc chim yến bắt đầu quá trình sinh nở. Trước kia, khi chưa có mô hình nuôi trong nhà, người ta khai thác tổ yến quý giá ngoài thiên nhiên, vốn ở cheo leo trên vách đá hiểm trở nên thường theo hướng tận diệt, bất chấp tổ mới làm, tổ có trứng chưa nở hay đã nở chim non; bất chấp biết đặc tính của chim yến mẹ sẽ đâm đầu vào bất cứ đâu để chết, khi tổ mới làm, chưa kịp sinh con mà bị mất… Còn trong những ngôi nhà yến của “Yến sào Hoàng Anh” chỉ lấy những tổ sau khi chim non đã rời đi. Phương pháp này giúp bảo vệ số lượng và hạn chế tối đa ảnh hưởng đến đời sống của chim yến; vì chim non đã rời tổ có thể tiếp tục nhân giống, còn chim bố mẹ vào mùa sinh sản sau sẽ xây lại tổ mới. Từ đó, hàng năm, loài chim quý này được cho ra ngoài môi trường tự nhiên rất nhiều, vừa nhân được bầy đàn chim trời, đồng thời cũng vừa giúp các nhà yến trong vùng có chim về làm tổ…

Sản phẩm chất lượng từ yêu thương

Điều ít ai chú ý là tổ yến sào được sản xuất bởi yến đực, chứ không phải yến mái nên trong từng phiến mỏng được dệt từ nhiều sợi tơ bằng nước bọt chim yến bện vào nhau, không chỉ chứa nhiều chất dinh dưỡng và hữu ích cho sức khỏe mà còn chan chứa sự yêu thương. Yến sào Hoàng Anh giữ nguyên sự yêu thương ấy thông qua việc chọn những tổ yến đã đủ chuẩn, thu hoạch với sự cẩn thận đảm bảo không làm hỏng tổ rồi chế biến, tạo ra sản phẩm hình cánh bướm đầy đặn, có màu trắng hoặc vàng nhạt gửi đến người tiêu dùng.

Trong 14 năm qua, sản phẩm “Yến sào Hoàng Anh” không chỉ bán ra thị trường trong nước và bán lẻ ra các nước như Đài Loan, Úc, Mỹ thông qua bạn bè xách tay. Còn bán với số lượng nhiều thì thông qua Công ty xuất khẩu hàng hóa thực phẩm tại TP. HCM thực hiện. Ngoài ra, du khách đến Bình Thuận có thể thưởng thức những món ăn ngon được chế biến từ “Yến sào Hoàng Anh” trong các nhà hàng sang trọng hay dễ dàng mua được yến sào để làm quà tặng. Đó cũng là sự trao gửi yêu thương từ thông điệp của sản phẩm: Có sức khỏe là có tất cả.

Trong chương trình mỗi xã 1 sản phẩm (OCOP), sản phẩm “Yến sào Hoàng Anh” đã được công nhận 3 sao vào năm 2023. Hộ kinh doanh Nguyễn Thanh Bảo chia sẻ rằng đang thực hiện các hồ sơ, thủ tục để chính thức xuất khẩu sản phẩm. Từ đó, sẽ nâng hạng sản phẩm OCOP lên 4 sao với kế hoạch đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa người dùng ở mọi lứa tuổi, vì đây là sản phẩm của yêu thương.  

Sản phẩm “Yến sào Hoàng Anh” có thể nấu các món ăn ngọt hay mặn theo tùy thích. Thông thường món ngọt, yến sào được chưng cách thủy với đường phèn. Muốn thêm ý vị thì thêm vào một ít hạt sen, một ít vị hoài sơn và bá hạp. Món mặn thì dùng yến sào và hột sen cùng ba vị thuốc bắc tiềm vào bụng gà giò hay bồ câu ra ràng, rồi hầm cho rục sẽ có món ăn ngon và bổ dưỡng. Nhưng thông dụng, được nhiều người ưa chuộng nhất vẫn là món yến sào chưng với đường phèn và hột sen. Nên trong thơ ca có câu: “Yến sào thêm ít hột sen Chưng với đường phèn, bổ lắm anh ơi…”