Phát triển ngành nông nghiệp tương xứng với vai trò, vị trí là 1 trong 3 trụ cột kinh tế của tỉnh

Kết quả và hạn chế

Ngày 26/12/2023, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh (khóa XIV) đã tổ chức Hội nghị sơ kết 2 năm thực hiện Nghị quyết số 05-NQ/TU, ngày 10/9/2021 của Tỉnh ủy (khóa XIV) về phát triển ngành nông nghiệp hiện đại, bền vững, có giá trị gia tăng cao (Nghị quyết số 05-NQ/TU). Sau khi thảo luận, Tỉnh ủy thống nhất kết luận: Sau khi Tỉnh ủy (khóa XIV) ban hành Nghị quyết số 05-NQ/TU, các cấp, các ngành, địa phương đã có nhiều nỗ lực, cố gắng, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện đạt một số kết quả tích cực, nổi rõ là: Tốc độ tăng trưởng giá trị gia tăng ngành nông nghiệp bình quân đạt 2,94%/năm; năng suất lao động tăng bình quân đạt 6,28%/năm. Tỷ trọng nông, lâm, thủy sản trong giá trị tăng năm 2023 chiếm 26,2%. Tỷ lệ độ che phủ rừng duy trì ổn định ở mức 43%. Thu nhập của cư dân nông thôn năm 2023 tăng 1,15 lần so với năm 2020. Giá trị sản phẩm thu hoạch bình quân trên 1 ha đất trồng trọt năm 2023 đạt khoảng 130 triệu đồng. Kim ngạch xuất khẩu ngành nông nghiệp ngày càng tăng. Đã hình thành một số vùng sản xuất tập trung theo hướng kinh tế nông nghiệp. Việc liên kết sản xuất, kinh doanh trong nông nghiệp tiếp tục được mở rộng; hình thành một số mô hình liên kết sản xuất gắn với bảo quản, chế biến và tiêu thụ nông sản theo chuỗi giá trị, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Công tác phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp (IUU) được tập trung chỉ đạo thực hiện. Hạ tầng cảng cá, khu neo đậu tàu thuyền, kè biển, kè sông, các công trình thủy lợi, các dự án phòng, chống thiên tai được quan tâm đầu tư, nâng cấp. Nông dân đã phát huy tốt hơn vai trò là chủ thể, tham gia hợp tác, liên kết, chuyển đổi cơ cấu sản xuất, phát triển kinh tế, góp phần đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp trên địa bàn tỉnh. Đời sống vật chất, tinh thần của nông dân từng bước được cải thiện. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, đáng lưu ý là: Tiến độ thực hiện một số chỉ tiêu chủ yếu về phát triển nông nghiệp đến năm 2025 còn chậm, có khả năng không đạt yêu cầu đề ra. Kết quả cơ cấu lại ngành nông nghiệp chưa rõ nét, tăng trưởng ngành nông nghiệp chưa bền vững; chất lượng, giá trị và sức cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp còn thấp. Kết cấu hạ tầng phục vụ phát triển nông nghiệp chưa đáp ứng tốt yêu cầu phát triển. Quy mô sản xuất nông nghiệp còn nhỏ, giá trị gia tăng thấp. Việc liên kết, hợp tác sản xuất theo chuỗi giá trị trong nông nghiệp còn hạn chế; việc giải quyết hồ sơ, thủ tục để thu hút doanh nghiệp đầu tư phát triển nông nghiệp công nghệ cao còn chậm. Một số dự án, trang trại chăn nuôi chưa làm tốt công tác bảo vệ môi trường, nguy cơ ô nhiễm nguồn nước, chất thải, khí thải chưa được xử lý triệt để. Nghiên cứu, ứng dụng khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo chưa trở thành động lực để tạo đột phá trong phát triển nông nghiệp. Việc xây dựng đề án hình thành vùng nguyên liệu gỗ và chế biến gỗ giai đoạn 2021 – 2030 và xây dựng kế hoạch trồng và phục hồi rừng tại các khu vực phòng hộ, đầu nguồn, nơi có nguy cơ sạt lở còn chậm. Công tác dự báo, thông tin về thị trường còn hạn chế, giá tiêu thụ nông sản còn bấp bênh, nhất là đối với trái thanh long. Năng suất lao động và thu nhập bình quân của cư dân nông thôn nhìn chung còn thấp…

Nhiệm vụ trọng tâm

Trước thực trạng trên, Tỉnh ủy yêu cầu các cấp, các ngành, các địa phương cần chú trọng thực hiện tốt công tác quản lý quy hoạch phát triển nông nghiệp; triển khai thực hiện có hiệu quả Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 của các huyện, thị xã, thành phố. Tiếp tục rà soát, cơ cấu lại sản xuất nông nghiệp theo hướng đa dạng hóa, phù hợp với nhu cầu thị trường, thích ứng với biến đổi khí hậu. Phát triển các sản phẩm cây trồng có lợi thế, năng suất, chất lượng cao, mở rộng liên kết vùng. Phát triển chăn nuôi theo mô hình trang trại, quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao, chăn nuôi tuần hoàn, bảo đảm an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh, giữ gìn vệ sinh môi trường. Tăng cường quản lý ngư trường, ngăn chặn tình trạng ngư dân khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài. Triển khai tốt các giải pháp phát triển rừng và xử lý nghiêm các hành vi xâm hại tài nguyên rừng, lấn chiếm đất rừng; triển khai hiệu quả chính sách bảo vệ và phát triển rừng. Tăng cường các hình thức hợp tác, liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ nông sản theo chuỗi giá trị, nhất là liên kết giữa nông dân với doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp; trong đó, doanh nghiệp hợp tác xã giữ vai trò nòng cốt, làm cầu nối thúc đẩy phát triển sản xuất gắn với chế biến, tiêu thụ. Kết hợp sản xuất nông nghiệp với hoạt động du lịch ở những nơi có điều kiện. Phát huy nội lực của tỉnh kết hợp với các nguồn vốn của Trung ương để đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng, các công trình, dự án nông nghiệp, nông thôn. Tăng cường xã hội hóa đầu tư hạ tầng thương mại khu vực nông thôn (chợ, siêu thị…); khuyến khích người dân tích cực làm thủy lợi nhỏ, cải tạo kênh mương nội đồng, giao thông nội đồng, phục vụ sinh hoạt, sản xuất. Đẩy mạnh ứng dụng khoa học – công nghệ, chuyển đổi số trong ngành nông nghiệp. Hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, nông dân nâng cao năng lực tiếp nhận, ứng dụng khoa học – công nghệ, nhất là công nghệ cao, công nghệ sinh học, công nghệ thân thiện với môi trường. Triển khai đồng bộ và quyết liệt các biện pháp kiểm soát việc sử dụng các loại phân vô cơ, thuốc bảo vệ thực vật, hóa chất độc hại, chất cấm… trong sản xuất, kinh doanh và bảo quản sản phẩm nông nghiệp, bảo đảm chất lượng, an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người dân nâng cao ý thức, khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường, xây dựng cảnh quan môi trường nông thôn văn minh, xanh, sạch, đẹp. Đẩy mạnh xúc tiến thương mại, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, tạo điều kiện hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất, chế biến và tiêu thụ nông sản. Chuyển mạnh từ xuất khẩu tiểu ngạch sang xuất khẩu chính ngạch. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước trên các lĩnh vực đất đai, rừng, khoáng sản, tài nguyên nước, môi trường; khuyến khích tích tụ đất để phát triển nông nghiệp quy mô lớn theo quy định của pháp luật. Cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư lĩnh vực nông nghiệp. Nâng cao hiệu quả công tác dự báo, phân tích thị trường và kịp thời giải quyết các vấn đề, thách thức do biến đổi khí hậu, dịch bệnh gây ra. Kiên quyết thu hồi các dự án nông nghiệp đã được chấp thuận chủ trương đầu tư nhưng không triển khai, chậm triển khai hoặc triển khai không đúng mục đích, mục tiêu của dự án, gây lãng phí tài nguyên đất đai. Quan tâm đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ đang công tác trong ngành nông nghiệp, nhất là cán bộ khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư; bảo vệ thực vật, bảo vệ nguồn lợi thủy sản, quản lý bảo vệ rừng, chăn nuôi, thú y, thủy lợi…