Mặc dù còn nhiều khó khăn, thách thức, nhất là những biến động bất ổn của thị trường và sản xuất, song hoạt động của khu vực kinh tế tập thể (KTTT), hợp tác xã (HTX) cơ bản ổn định và có chiều hướng phát triển, cho thấy bước phục hồi tích cực.
Đổi mới phương thức
Ông Phan Đình Khiêm – Phó Chủ tịch phụ trách Liên minh HTX tỉnh cho biết, trong năm qua, tình hình KTTT, HTX của tỉnh đã có bước phát triển cả về số lượng và chất lượng; các HTX thành lập ngày càng nhiều, với nhiều ngành, nhiều lĩnh vực khác nhau. Chất lượng hoạt động ngày càng được đổi mới, đã từng bước tổ chức tốt hơn các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, năng động hơn trong cơ chế thị trường, hiệu quả hoạt động năm sau cao hơn năm trước. Qua đó đã tạo được nhiều việc làm, đóng góp tích cực vào thực hiện mục tiêu xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, thúc đẩy sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động và đã có nhiều đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.
Có thể thấy, nhiều HTX đã có sự đổi mới trong quản lý điều hành, xác định lại phương hướng sản xuất kinh doanh phù hợp, năng động hơn. Các HTX nông nghiệp đã từng bước khắc phục những khó khăn, thay đổi phương thức sản xuất, chú trọng vào sản xuất nông nghiệp theo các tiêu chuẩn an toàn, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong canh tác. Các hoạt động quảng bá sản phẩm, tiếp cận thị trường và chuyển đổi số được các HTX quan tâm nhiều hơn. Một số HTX đã chủ động tham gia vào các chuỗi liên kết sản xuất tiêu thụ sản phẩm thông qua việc liên kết với doanh nghiệp và hộ nông dân, tạo ra các liên kết giữa các đối tượng tham gia chuỗi để tạo ra giá trị gia tăng. Tham gia phát triển kinh tế nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, thực hiện an sinh xã hội, ổn định chính trị, bảo vệ môi trường…
Các Quỹ Tín dụng nhân dân (QTDND) đã thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, đảm bảo hoạt động hệ thống QTDND trên địa bàn tiếp tục có sự phát triển ổn định, an toàn và hiệu quả. Các QTDND đã quan tâm kiểm soát tốt nợ xấu, tỷ lệ nợ xấu thấp (0,77%) giảm (0,1%) so với cuối năm 2022, các thành viên của QTDND thuận lợi trong tiếp cận nguồn vốn tín dụng để mở rộng hoạt động sản xuất, kinh doanh góp phần hạn chế nạn cho vay nặng lãi và thực hiện có hiệu quả, tạo thêm thu nhập, cải thiện đời sống và mục tiêu xóa đói, giảm nghèo và ở nông thôn.
Thúc đẩy kinh tế tập thể
Ông Khiêm cho biết thêm, có được những kết quả đó, phải nhấn mạnh rằng vai trò của thường trực BCĐ của Sở Kế hoạch và Đầu tư, Liên minh HTX tỉnh trong công tác tham mưu, đề xuất UBND tỉnh ban hành các văn bản triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách nhằm hỗ trợ và thúc đẩy phát triển kinh tế HTX trên địa bàn tỉnh. Bên cạnh đó, công tác phối hợp giữa BCĐ với các cấp, các ngành, địa phương chặt chẽ hơn, đã tập trung thực hiện tốt tuyên truyền, vận động thành lập HTX, đào tạo bồi dưỡng nguồn nhân lực HTX cũng như hỗ trợ HTX tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại; tư vấn, hỗ trợ các HTX tiếp cận các nguồn vốn, hỗ trợ HTX tham gia vào chuỗi giá trị sản phẩm và phát triển công nghệ cao…
Trong năm 2023, Liên minh HTX đã phối hợp tổ chức 20 lớp tập huấn Luật HTX và các chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển kinh tế hợp tác cho 1.000 học viên là đoàn viên, thanh niên, hội viên người cao tuổi, hội cựu thanh niên xung phong và đồng bào dân tộc có nhu cầu khởi nghiệp bằng mô hình HTX. Bên cạnh đó, còn tổ chức 7 lớp bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý cho 485 lượt cán bộ quản lý, thành viên và người lao động trong HTX; phối hợp với các cơ quan thông tin, báo chí, giới thiệu các mô hình hay, cách làm mới trên các phương tiện thông tin đại chúng để các sáng lập viên, người dân thấy lợi ích của việc tham gia HTX.
Đặc biệt, đã tổ chức 2 đợt tham gia hội chợ xúc tiến thương mại năm 2023 do Liên minh HTX Việt Nam tổ chức tại Đồng Nai và Hà Nội. Ngoài ra, Liên minh HTX tỉnh đã chủ động phối hợp cùng các sở, ngành tổ chức cho các HTX tham gia chương trình xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu, giới thiệu sản phẩm hàng hóa tại các tỉnh, thành trong cả nước… Triển khai vận hành cửa hàng trưng bày sản phẩm của các HTX có hiệu quả, dần đưa được sản phẩm của HTX đến người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh.
Trong năm 2024, để duy trì cũng như phát huy hơn nữa tính năng động của các HTX, Ban chỉ đạo đổi mới, phát triển KTTT, HTX tỉnh sẽ tiếp tục quan tâm đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân và cả hệ thống chính trị hiểu rõ Luật HTX, bản chất mô hình HTX kiểu mới, sự khác nhau giữa HTX kiểu cũ và kiểu mới; lợi ích của việc tham gia HTX trong phát triển nông nghiệp, nông thôn, nông dân nhằm củng cố niềm tin của thành viên, cộng đồng xã hội về mô hình HTX kiểu mới.
Bên cạnh đó, sẽ khuyến khích phát triển bền vững KTTT, nòng cốt là HTX với nhiều hình thức liên kết, hợp tác đa dạng. Nhân rộng các mô hình kinh tế hợp tác hiệu quả, tạo điều kiện cho kinh tế hộ phát triển trên các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp thương mại, dịch vụ, góp phần hình thành chuỗi giá trị từ sản xuất đến chế biến và tiêu thụ. Qua đó, bảo đảm hài hòa lợi ích của các chủ thể tham gia, tạo điều kiện từng bước hình thành những tổ hợp nông – công nghiệp – dịch vụ công nghệ cao…
Đến nay trên toàn tỉnh có 219 HTX, so với cùng kỳ năm 2022 tăng 5,3%, với tổng số thành viên HTX gần 50.000 thành viên. Trong đó, có 197 HTX đang hoạt động (có đến 146 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp), 22 HTX ngừng và tạm ngừng hoạt động. Trong năm thành lập mới 15 HTX, giải thể 5 HTX.