Powered by Techcity

Tản mạn trên đèo Yanko

Đèo Yanko những ngày đầu tháng mười chợt mưa chợt nắng. Tôi dừng xe ghé vào một quán ven đường khi bị cơn mưa rào rượt ngay sau lưng.

Bà chủ quán vừa bưng cà phê vừa than phiền về tình hình ít khách hẳn đi khi đường cao tốc kéo phần nhiều xe sang tuyến mới, bỏ lại đoạn quốc lộ 1 “vắng hoe”. “Hai mặt của một vấn đề, được lợi lớn thì phải chấp nhận mất cái lợi nhỏ thôi”, là tôi nghĩ vậy nhưng chỉ gật gật chia sẻ, không nói gì. Chân đèo Yanko một thời quán xá tấp nập xe cộ này thuộc thị trấn Tân Nghĩa, huyện Hàm Tân, một đô thị loại 5 đang trên đà phát triển. Tân Nghĩa ngày nay là trung tâm hành chính, kinh tế của huyện Hàm Tân. Khách quan mà nói, những gì thị trấn này có được hôm nay rất đáng tự hào, đó là sự nỗ lực rất lớn của Đảng bộ và nhân dân ở đây. Vậy đó mà chuyện xưa và nay cứ ùa về, xen lẫn trong cảm xúc khó nói hết bằng lời.

z4793456855541_7e416f66197f51a4858d891dab5163e8.jpg
Đèo Yanko Tân Nghĩa

I. Xưa:

Tân Nghĩa trước kia thuộc xã Bà Giêng, một xã dân cư thưa thớt, nghèo khổ, bao gồm vùng rộng lớn từ Tân Đức, Tân Minh, Tân Phúc đến Sông Phan, Tân Hà, Tân Xuân. Đây là vùng nóng của cuộc chiến bởi nó là cửa ngõ vào tỉnh lỵ Bình Tuy và là hành lang nối liền hai vùng giải phóng Tánh Linh – Hàm Tân. Tôi chợt nhớ đã được một cán bộ cách mạng lão thành đã kể cho nghe những trận đánh vang danh của vùng đất này. (Nếu tính phạm vi địa lý của những trận đánh ấy, có thể hình dung từ ga xe lửa Suối Vận, Sông Phan tới đèo Yanko, tất nhiên ngày ấy, nơi đây là một vùng đồi liên hoàn hiểm trở, cây cối rậm rịt). Ấn tượng nhất với tôi là trận đánh bốn toa tàu quân sự bọc thép cũng vào những ngày tháng mười này nhưng cách đây sáu mươi năm. Thời ấy, nhất cử nhất động của vùng đất này đều dưới sự chỉ đạo của đội Công tác Vũ trang miền Nam – huyện Hàm Tân nên phương án phục kích xe lửa được lên kế hoạch tỉ mỉ, kỹ lưỡng, với sự phối hợp của đại đội 486, đại đội 489, đội đặc công 481 và trung đội công binh tỉnh. Theo báo cáo, bốn toa tàu quân sự bọc thép của địch đều có trang bị các khẩu Canon Beaufot 37 ly, 12,7 ly, nhiều đại liên, cối 81 ly… Trong khi huy động toàn bộ hỏa lực của quân kháng chiến chỉ có cối 60, 80 ly, một khẩu đại liên 30, còn lại chỉ là trung liên, tiểu liên. Do vậy ban chỉ huy trận đánh quyết tận dụng lợi thế phục kích chủ động để giành chiến thắng. Khi toa tàu bọc thép thứ nhất tiến vào trận địa, chạm gần vật chuẩn thì ta điểm hỏa. Bốn quả mìn cho bốn toa tàu. Không ngờ một đồng chí phụ trách bấm quả mìn thứ tư thất bại. Ba toa đầu tê liệt ngay nhưng từ toa thứ tư lính tỏa ra chống cự quyết liệt khiến lực lượng phục kích hy sinh một đồng chí và ba đồng chí bị thương nặng. Trước tình hình đó, mũi quân thứ ba linh động kẹp hai bên đường sắt đánh phối hợp, nhờ vậy trận phục kích mới thắng lợi, cắt đứt một thời gian dài tuyến đường sắt huyết mạch của địch…

Một người quen, cũng là dân viết lách, anh vào quán cất tiếng chào cắt đứt dòng suy tưởng của tôi về những ngày xa xưa. Anh ấy luôn như một cơn gió ào đến, nhanh chóng bắt chuyện và anh kể luôn một thôi một hồi về một trận đánh thời kháng Mỹ…

Đó là thời điểm năm 1974, Huyện ủy Nghĩa Lộ chỉ đạo Chi bộ Sông Phan phối hợp với Đội công tác vũ trang đón tiếp cán bộ Ban tham mưu của Quân khu VI đi “tiền trạm” chiến trường cho trận đánh mang tính chiến lược. Sau đó, lợi dụng địa hình núi rừng, cây cối rậm rạp, lực lượng ta bố trí mai phục từ cây số 42 đến cây số 37. Đây là trận đánh mai phục với quân số lên đến cấp tiểu đoàn (tiểu đoàn 600). Đoàn xe GMC của địch gồm 20 chiếc chở đầy lính địa phương quân di chuyển nối đuôi dài hơn 5 km trên quốc lộ theo hướng Phan Thiết. Khi chiếc xe GMC chạy đầu chưa qua khỏi cầu ông Hạnh, đoàn xe lọt trọn vào tuyến đường phục kích, lực lượng ta nhận lệnh đồng loạt tấn công. Một số lính dạt vào lề đường chống trả, một số bỏ chạy hoảng loạn. Sau 2 giờ chiến đấu, một đại đội địch bị tiêu diệt tại chỗ, số bị thương khiêng cáng, dìu nhau lên xe tháo lui. Trận đánh thắng lợi vào buổi sáng khiến binh lính địch hoang mang, co cụm sợ hãi…

Câu chuyện của người bạn khiến tôi nhớ lại những ngày tháng tư năm bảy lăm, ngã ba Bốn Sáu tràn ngập các sắc áo tàn quân. Thực ra những đồn địa phương quân, nghĩa quân của địch đóng ở ngã ba Bốn Sáu, Sông Phan đã tan rã trước khi lực lượng ta tấn công. Ngày 19/4/1975, Cách mạng thừa thắng giải phóng các khu dồn dân Bình Ngãi, Nghĩa Tân… Chuyện mới đó mà đã 48 năm, thời gian cứ như những con sóng phủ tràn qua đời người, có sự vĩnh hằng nào cho từng khoảnh khắc không?! Chỉ biết rằng đó là lịch sử, lịch sử của một vùng đất và cũng là của từng con người. Một góc nhìn buồn thương khác, danh sách liệt sĩ của Tân Nghĩa – Sông Phan trong cuộc chiến này đã là 74 người. Ý nghĩa lắm chứ! Chẳng phải ai kia đã nói “Thời gian trôi xuôi, ngược dòng là cuộc sống” đó sao?!

II. Và nay:

Ngay cả chuyện Đảng bộ thị trấn Tân Nghĩa ngày nay lớn mạnh như vậy cũng phải trải qua một hành trình gian nan, đầy những hy sinh, tâm huyết của các bậc tiền bối. Tiền thân của Đảng bộ thị trấn Tân Nghĩa và xã Sông Phan ngày nay là Chi bộ Sông Phan được Huyện ủy Hàm Tân thành lập vào đầu năm 1963, gồm 6 đồng chí dân tộc Ra Glai (Rai). Điều kiện hoạt động lúc ấy khó khăn, hiểm nguy vô cùng nhưng các đồng chí ấy vẫn giữ vững lập trường, khí tiết cách mạng. Ngày nay, Đảng bộ đã có 124 đảng viên với 14 chi bộ trực thuộc. Tất nhiên cái khó của thời hiện đại và với một tổ chức lớn cũng phức tạp và khác nhiều; việc ban hành Quy chế làm việc của Ban Chấp hành Đảng bộ, thường xuyên rà soát, sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tế của địa phương cũng là vấn đề lớn lao với nhiều nan giải đòi hỏi lãnh đạo phải đủ tâm, đủ tầm. Gần đây, đồng chí Lương Thị Sáng, Phó Bí thư Đảng ủy thị trấn Tân Nghĩa cho biết về trình độ của đảng viên được nâng cao: Có 08 đồng chí trình độ đại học, 14 đồng chí đang học đại học, 02 đồng chí học cao đẳng, 07 đồng chí học trung cấp. Về lý luận chính trị có 14 đồng chí trình độ trung cấp, 03 đồng chí đang học trung cấp, 01 đồng chí học cao cấp. Lãnh đạo và người trong hệ thống chính quyền có trình độ cao là điều tiên quyết cho sự phát triển vững mạnh, đúng hướng của địa phương.

Thực tế thị trấn Tân Nghĩa ngày nay đã không còn là vùng quê nghèo như xưa nữa, sự thay da đổi thịt đã thấy rõ từng ngày. Chỉ số hạnh phúc của người dân được nâng cao. Sự phát triển đồng bộ ở các lĩnh vực, các mặt đời sống được đặc biệt lưu ý. Tình hình kinh tế – xã hội của thị trấn từng bước phát triển theo hướng tích cực. Trong mắt tôi đã hiện lên rõ ràng, bề thế và sôi động các dự án Cụm Công nghiệp Nghĩa Hòa, các tuyến đường khu trung tâm hành chính huyện, các tuyến đường nội thị, hệ thống kênh thủy lợi Sông Dinh 3, chợ Tân Nghĩa và một số dự án khác, tất cả đã, đang được triển khai xây dựng, cùng với nhiều lợi thế về tiềm năng đất đai, nguồn lao động sẽ tạo động lực thúc đẩy việc phát triển của một thị trấn trung tâm huyện.

Thực hiện một số công trình như: đường vào trường THPT, đường vào trường mầm non, Hội trường Khu phố 3, sửa chữa nhà làm việc và làm mới sân Ủy ban nhân dân, trang bị bàn ghế hội trường, bê tông sân trường mẫu giáo, làm mới nhà vệ sinh của các khu phố… Những công trình Nhà nước và nhân dân cùng làm đã góp phần thay đổi bộ mặt địa phương như đề án giao thông nội thị, đã cứng hóa 10,277 km, với tổng số tiền trên 13,6 tỷ đồng, trong đó nhân dân đóng góp trên 5,4 tỷ đồng. Vận động nhân dân tham gia sửa chữa gần 10km đường, 01 cầu và đặt 04 cống thoát nước, với tổng số tiền trên 521 triệu đồng.

Ngoài ra, là thị trấn trung tâm huyện, nên đã được cấp trên quan tâm xây dựng nhiều công trình, dự án, như: Quốc lộ 55 đoạn tuyến tránh; đường vào bệnh viện, khu trung tâm hành chính, bệnh viện…

Ngày nay, đi trên các trục đường chính như Hùng Vương, Cách Mạng Tháng Tám và một số tuyến đường khác của Tân Nghĩa mọi người có thể hình dung đến cơ cấu kinh tế của toàn thị trấn. Gần một ngàn cơ sở kinh doanh cố định, một chợ khu phố 6, một chợ tạm khu phố 1 và nhiều cơ sở nhỏ lẻ, chưa cố định tạo nên bộ mặt khang trang, sầm uất, chiếm tỷ trọng hơn 40% cơ cấu kinh tế chung.

Nhiều công trình phúc lợi trên địa bàn thị trấn được cấp trên đầu tư xây dựng như nhựa hóa một số trục đường chính, hệ thống điện chiếu sáng công lộ, cây xanh, vỉa hè, hệ thống cống rãnh thoát nước, nhà thi đấu… Các tiêu chí đô thị loại 5 từng bước được hoàn thiện; công tác quản lý nhà nước trên lĩnh vực trật tự xây dựng, trật tự đô thị được quan tâm lãnh, chỉ đạo đạt hiệu quả cao.

Lại một cơn mưa bất chợt nữa rào qua đèo Yanko nhưng thật sự bên trong tâm hồn mình tôi lại có cảm giác ấm áp. Tuy vẫn còn đâu đó chuyện này chuyện kia chưa trọn vẹn nhưng quả là mừng cho quê hương đang từng ngày thay da đổi thịt! Mừng cho huyện Hàm Tân chọn được vùng đất huyện lỵ bề thế, xứng tầm! Mừng cho chỉ số hạnh phúc của người dân được nâng cao rõ rệt!

Nguồn

Cùng chủ đề

Cần có tuyến đường kết nối cao tốc đến đường ven biển ĐT.716

Đường ĐT.711 là trục đường ngang rất quan trọng từ Thuận Hòa (Hàm Thuận Bắc) đi Mũi Né (TP. Phan Thiết) kết nối 3 trục dọc giữa quốc gia qua địa bàn tỉnh gồm QL28, QL1A và trục ven biển quốc gia ĐT.716. Tuyến đường giữ vai trò điều tiết giao thông...

Chuẩn bị các điều kiện thuận lợi để thu hút đầu tư vào sản xuất, kinh doanh

Với đà phát triển và tăng trưởng của doanh nghiệp cùng với kết quả cải cách hành chính trong những năm gần đây trên địa bàn tỉnh bước đầu đã tạo sự thông thoáng môi trường đầu tư cho các doanh nghiệp, thể hiện sự nhất quán, đồng bộ các giải pháp để tạo điều kiện tốt nhất cho doanh nghiệp đầu tư vào tỉnh. ...

Sôi nổi Giải Bóng chuyền hơi nữ vô địch huyện Hàm Tân lần thứ I năm 2023

Sau 3 ngày tranh tài sổi nổi Giải bóng chuyền hơi nữ vô địch huyện Hàm Tân lần thứ I năm 2023 đã khép lại với nhiều ấn tượng cho khán giả và cả vận động viên tham gia. Giải Bóng chuyền hơi nữ huyện Hàm Tân lần thứ I năm 2023...

Phát triển công nghiệp tạo bước đột phá cho Hàm Tân

Ở phía Nam Bình Thuận, huyện Hàm Tân là địa bàn có nhiều tiềm năng phát triển công nghiệp, đến nay có một số dự án khu công nghiệp quy mô lớn đã và đang xúc tiến triển khai đầu tư. Định hướng phát triển lĩnh vực này, địa phương cũng xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu, qua đó tạo bước đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội huyện nhà. ...

Khá lên nhờ nguồn vốn chính sách

Chị Nguyễn Thị Ngọc Khuyên – Tổ vay vốn xã Sông Phan – huyện Hàm Tân, chia sẻ: Ở Tân Quang nói riêng và xã Sông Phan nói chung có rất nhiều hộ vay, phát triển kinh tế từ nguồn vốn mà Ngân hàng Chính sách hỗ trợ. Điều đáng mừng là những hộ vay đều cần mẫn, chí thú làm ăn với khát khao thoát khỏi nghèo khó nên mới có được như hôm nay.Tân Quang trước kia...

Cùng tác giả

Dự báo thời tiết ngày 27/11/2024: Bắc Bộ rét sâu, nhiều nơi mưa

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia, thời tiết ngày 27/11, không khí lạnh đã ảnh hưởng đến phía Đông Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ, phía Tây Bắc Bộ, sau đó ảnh hưởng đến Trung Trung Bộ. Gió Đông Bắc trong đất liền mạnh cấp 3-4, vùng ven biển cấp 4-5. Ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ trời rét. Nhiệt độ thấp nhất trong đợt không khí lạnh này ở Bắc Bộ và Bắc...

Công bố và tôn vinh sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu tỉnh Bình Thuận

BTO - Lễ Công bố và tôn vinh sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu tỉnh Bình Thuận năm 2024 vừa diễn ra tại TP. Phan Thiết, theo đó có 30 sản phẩm/bộ sản phẩm đạt giải được trao Giấy chứng nhận và kỷ niệm chương. ...

Không khí lạnh tràn về, Bắc Bộ trời chuyển rét

 Ảnh minh họa: Bích Liên Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia, hiện nay (26/11), không khí lạnh đã ảnh hưởng đến hầu hết các nơi ở khu vực Đông Bắc Bắc Bộ. Dự báo ngày 26/11, không khí lạnh tiếp tục ảnh hưởng đến các nơi khác ở phía Đông Bắc Bộ, sau đó ảnh hưởng đến Bắc Trung Bộ, phía Tây Bắc Bộ và Trung Trung Bộ. Gió Đông Bắc trong đất liền mạnh cấp...

Hấp dẫn giải bóng bàn mở rộng lần thứ III

BTO-Trong 2 ngày (23 - 24) tại Trung tâm Văn hoá, Thể thao và Du lịch Tp. Phan Thiết đã diễn ra Giải bóng bàn các Câu lạc bộ ( CLB ) tỉnh Bình Thuận mở rộng lần III - năm 2024. Giải có sự góp mặt của 80 vận động viên của 17...

Bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO công nhận

Công tác bảo tồn gặp nhiều khó khăn Đầu thập kỷ 1940, đờn ca tài tử bắt đầu rộ lên ở Mũi Né, Phú Long, Hàm Thuận, Chợ Lầu. Nơi diễn ra hoạt động này chủ yếu là sân đình, dinh, vạn… Sau thời gian thành lập và bầu Ban Chủ nhiệm lâm thời vào năm 2005, đến cuối năm 2020, CLB ĐCTT tỉnh Bình Thuận chính thức Đại hội lần thứ nhất nhiệm kỳ 2020 – 2023. Ngoài Câu...

Cùng chuyên mục

Hấp dẫn giải bóng bàn mở rộng lần thứ III

BTO-Trong 2 ngày (23 - 24) tại Trung tâm Văn hoá, Thể thao và Du lịch Tp. Phan Thiết đã diễn ra Giải bóng bàn các Câu lạc bộ ( CLB ) tỉnh Bình Thuận mở rộng lần III - năm 2024. Giải có sự góp mặt của 80 vận động viên của 17...

Bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO công nhận

Công tác bảo tồn gặp nhiều khó khăn Đầu thập kỷ 1940, đờn ca tài tử bắt đầu rộ lên ở Mũi Né, Phú Long, Hàm Thuận, Chợ Lầu. Nơi diễn ra hoạt động này chủ yếu là sân đình, dinh, vạn… Sau thời gian thành lập và bầu Ban Chủ nhiệm lâm thời vào năm 2005, đến cuối năm 2020, CLB ĐCTT tỉnh Bình Thuận chính thức Đại hội lần thứ nhất nhiệm kỳ 2020 – 2023. Ngoài Câu...

Nói chuyện chuyên đề về nhân tố hình thành nhân cách, tư tưởng yêu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh

BTO-Chiều 25/11, tại Khu di tích lịch sử Trường Dục Thanh, Bảo tàng Hồ Chí Minh chi nhánh Bình Thuận phối hợp với Ban quản lý Quảng trường Hồ Chí Minh và Tượng đài Bác Hồ và Trường THPT Phan Bội Châu (TP. Phan Thiết) tổ chức chương trình nói chuyện chuyên đề “Truyền thống quê hương, gia đình nhân tố hình thành nhân cách, tư tưởng yêu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh”. ...

Bế mạc Giải Bóng đá Thiếu niên, Nhi đồng

BTO-Tối 24/11, Giải Bóng đá Thiếu niên, Nhi đồng - Cúp BTV năm 2024, đã chính thức bế mạc với 2 trận chung kết Thiếu niên (Đức Linh – Hàm Thuận Bắc) và Nhi đồng (Phan Thiết 1 – Hàm Thuận Nam). Ông Nguyễn Minh - Phó Chủ tịch UBND tỉnh cùng lãnh đạo một số sở, ngành và địa phương dự bế mạc. ...

Phát động giải báo chí “Vì an ninh Tổ quốc và bình yên cuộc sống”

BTO-Hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống CAND Việt Nam (19/8/1945 - 19/8/2025), 20 năm Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc (19/8/2005 - 19/8/2025); kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025), Bộ Công an chủ trì, phối hợp Hội Nhà báo Việt Nam, Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức Giải báo chí với chủ đề "Vì an ninh Tổ quốc và bình yên cuộc sống" giai...

Nghề gốm Bình Đức, nơi lưu giữ nét văn hóa đặc sắc của người Chăm

Nằm nép mình sau thị trấn nhộn nhịp, làng Chăm Bình Đức ở xã Phan Hiệp, huyện Bắc Bình tồn tại từ rất lâu đời. Nơi đây như một bảo tàng lưu giữ những nét văn hóa đặc sắc của người Chăm mà độc đáo nhất là nghề làm gốm thủ công. ...

22 đội bóng tranh Cúp BTV năm 2024

BTO-Tối 21/11, Lễ khai mạc Giải Bóng đá Thiếu niên, Nhi đồng – Cúp BTV đã chính thức diễn ra tại Trung tâm Huấn luyện và thi đấu thể thao tỉnh Bình Thuận. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Minh cùng lãnh đạo một số sở, ban, ngành, đoàn thể dự. Giải...

Đọc “Nguyệt chính xuân” lắng khúc tâm tình cùng nhà thơ Đài Nguyên Vu (1939

Trong những cây bút thơ Bình Thuận xuất hiện trên thi đàn miền Nam trước năm 1975, Đài Nguyên Vu (tên thật Tôn Thất Trâm) đã chọn cho mình một giọng điệu riêng biệt. Khác với giọng thơ hào sảng, tài hoa, đầy khẩu khí của Nguyễn Bắc Sơn; thơ Đài Nguyên...

Bình Hưng – Hưng Long: Qua trang lịch sử… Kỳ 1

Theo kế hoạch sắp xếp các Đơn vị hành chính cấp xã của TP. Phan Thiết trong giai đoạn 2023 - 2025, sắp tới phường Bình Hưng và Hưng Long sẽ sáp nhập lại thành phường Bình Hưng mới có diện tích tự nhiên là 1,59 km², quy mô dân số...

Dạ thưa cô!

(Kỷ niệm một thời thơ ấu cắp sách đến ngôi trường nằm sát mé biển thuộc ấp Cây Găng, xã Văn Mỹ, quận Hàm Tân (nay xã Tân Thành, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận). - Dạ thưa cô, đi học cần phải có khai sinh, còn đi biển đánh cá...

Tin nổi bật

Tin mới nhất