Sở hữu các món ăn miền biển đa dạng, độc đáo nhưng vẫn có nét đặc sắc riêng có, không thể nhầm lẫn, Bình Thuận đang đẩy mạnh phát huy lợi thế về văn hóa ẩm thực trong phát triển du lịch.
Là một tỉnh ven biển thuộc vùng Duyên hải Nam Trung bộ. Bình Thuận có nhiều điểm du lịch độc đáo và mới mẻ, dư địa này là điều kiện để trở thành “thiên đường” du lịch của những người yêu biển. Nơi đây có biển xanh, cát trắng, nắng vàng và ẩm thực đa dạng, đặc sắc ít nơi đâu bì được.
Việc tạo ra các sản phẩm du lịch mới đáp ứng nhu cầu, thị hiếu đa dạng của cộng đồng, của du khách là hết sức cần thiết. Du lịch ẩm thực đang là hướng đi mới mẻ được các địa phương trong tỉnh, doanh nghiệp lựa chọn. Từ đây, văn hóa ẩm thực có nhiều cơ hội chắp cánh cho du lịch vươn xa, thêm chiều sâu, thêm nhiều sắc thái mang đậm nét văn hóa, con người Bình Thuận.
Trong những năm trở lại đây, Bình Thuận đã và đang đẩy mạnh phát huy lợi thế về văn hóa ẩm thực trong phát triển du lịch. Việc tăng cường quảng bá, kết nối thúc đẩy du lịch ẩm thực, hình thành và duy trì các điểm đến với những trải nghiệm “ẩm thực độc đáo” ở Bình Thuận đang tạo ra sức hút lớn đối với du khách trong nước và quốc tế khi đặt chân đến mảnh đất này.
Đối với lĩnh vực du lịch, ẩm thực không đơn thuần chỉ là việc cung cấp dịch vụ ăn uống thông thường mà còn là một sản phẩm du lịch để thông qua đó du khách khám phá, tìm hiểu nét văn hóa nơi mình đặt chân đến. Do đó, xây dựng sản phẩm du lịch một cách bài bản, sáng tạo, có sự liên kết và chú trọng đổi mới hình thức sẽ giúp du khách có được nhiều trải nghiệm thú vị hơn. Đây là cách làm đang được các huyện, thị xã, thành phố, một số điểm du lịch ở Bình Thuận thực hiện.
Những món ăn “ẩn chứa” riêng một tiêu chuẩn ẩm thực đặc trưng của Bình Thuận như: Mực một nắng, tôm biển, lẩu thả, cá lồi xối mỡ, gỏi cá, bánh căn, bánh xèo… (Phan Thiết); cua huỳnh đế, cá liệt dầu, nhum biển (Tuy Phong); ếch òn, dông khu Lê (Bắc Bình); cua mặt trăng, ốc nhảy, hải sâm (Phú Quý); chả mực (Hàm Thuận Nam); gà đồi (Hàm Thuận Bắc); cá thát lát (Tánh Linh) hay về Đức Linh thưởng thức đặc sản ven sông La Ngà. Cứ thế, ẩm thực “ngon” đã vươn xa, gây “thương nhớ” với du khách và làm tự hào văn hóa ẩm thực của Bình Thuận. Và càng không thể thiếu các đặc sản làm quà, như: Nước mắm, chả cá, mực một nắng, hải sản khô các loại; các đặc sản: Thanh long, mủ trôm, nho, cốm sữa… do thiên nhiên ban tặng cho vùng đất Bình Thuận.
Bên cạnh những thế mạnh sẵn có, việc phát triển du lịch ẩm thực ở Bình Thuận còn có những bất cập. Đó là việc phát triển du lịch ẩm thực diễn ra nhỏ lẻ, chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm một số nơi ít được quan tâm. Có một số ý kiến cho rằng, hầu hết vẫn chỉ dừng ở hoạt động tham quan điểm đến kết hợp khám phá các lễ hội, chương trình giao lưu ẩm thực. Chưa có những sản phẩm du lịch thật sự làm nổi bật giá trị của ẩm thực của địa phương…
Năm 2023, Bình Thuận đăng cai tổ chức Năm Du lịch quốc gia với chủ đề: “Bình Thuận – Hội tụ xanh”. Đây là dịp để quảng bá ẩm thực của địa phương trên phương tiện thông tin đại chúng trong và ngoài nước, trên mạng xã hội: Tiktok, Facebook, Youtube, Google, qua các bài viết của du khách, người nổi tiếng đề cập đến văn hóa ẩm thực của Bình Thuận. Nếu biết coi trọng, khai thác đúng hướng văn hóa ẩm thực các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh, gắn du lịch với ẩm thực, phát triển du lịch ẩm thực dựa trên lợi thế sẵn có của từng địa phương, sẽ giúp thúc đẩy sự tăng trưởng mạnh mẽ của du lịch, xây dựng thương hiệu du lịch Bình Thuận.
Để làm được điều này, các cấp chính quyền, cơ quan chức năng cũng như các tổ chức, doanh nghiệp cho đến từng người dân Bình Thuận cần nhìn nhận đúng đắn vai trò của văn hóa ẩm thực. Từ đó các cơ quan chức năng, doanh nghiệp du lịch… xây dựng kế hoạch bài bản, đồng bộ. Đồng thời tạo nên sự khác biệt, độc đáo; khai thác được lợi thế của từng địa phương trong đầu tư, phát triển du lịch, tạo điểm nhấn quan trọng giúp quảng bá văn hóa ẩm thực của Bình Thuận tới du khách trong nước và quốc tế. Khai thác đúng hướng lợi thế này, du lịch Bình Thuận sẽ tạo được sự bứt phá trong thời gian tới, đồng thời góp phần khẳng định thương hiệu biển xanh, cát trắng, nắng vàng.
Mỗi điểm đến của Bình Thuận đều có những đặc sản đặc trưng riêng của mình, được tạo nên bởi những giá trị văn hóa, lịch sử truyền thống riêng, “cố gắng” làm “hài lòng” sở thích ẩm thực của mỗi du khách. Điều mà mỗi người dân Bình Thuận có thể làm và làm tốt là kể cho du khách nghe “câu chuyện” phía sau mỗi một món ăn của quê hương mình để du khách có thể hiểu hết được giá trị của ẩm thực; để mỗi khi đến Bình Thuận du khách không chỉ có thể “thưởng thức” mà còn “lưu” vào hành trình. Làm được như vậy thì văn hóa ẩm thực mới có thể trở thành một động lực phát triển của du lịch Bình Thuận như mục tiêu đề ra.
