Phối cảnh quy hoạch TX Quảng Yên vào năm 2030.
Ưu tiên nguồn lực nâng cấp các xã lên phường
TX Quảng Yên có 19 đơn vị hành chính, trong đó có 11 phường (chiếm 57,9% đơn vị hành chính) và 8 xã. Theo quy định để trở thành thành phố trực thuộc tỉnh phải đảm bảo tối thiểu từ 65% số phường trở lên/tổng số đơn vị hành chính cấp xã. Vì vậy, từ nay đến năm 2025, mục tiêu của TX Quảng Yên là nâng cấp 2 xã Hiệp Hòa và Tiền An lên phường.
Đối chiếu với điều kiện để thành lập phường, xã Tiền An và xã Hiệp Hòa cần hoàn thiện các tiêu chuẩn để đảm bảo hoàn thành 100% các tiêu chí theo quy định. Việc thành lập hai phường là điều kiện quan trọng để TX Quảng Yên trở thành thành phố theo đúng lộ trình.
Tuyến đường trung tâm xã Hiệp Hòa (TX Quảng Yên) được đầu tư khang trang, xanh, sạch, đẹp.
Năm 2020, xã Hiệp Hòa được công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) nâng cao. Từ năm 2021 đến nay, xã tiếp tục triển khai xây dựng hoàn thiện các tiêu chí NTM nâng cao giai đoạn 2021-2025, đồng thời xây dựng các tiêu chí đô thị để thành lập phường. Hiện nay, xã Hiệp Hòa có nhiều điều kiện phát triển tiêu chí lên phường theo đúng lộ trình.
Trong 3 năm (2020-2023), xã đầu tư hơn 700 tỷ đồng cho các công trình, dự án trọng điểm về giao thông, y tế, trường học, nhà văn hóa. Hiện nay, thu NSNN trên địa bàn xã bình quân tăng 15%/năm. Tổng thu nhập bình quân đầu người của xã đạt 86 triệu đồng/năm; xã không còn hộ nghèo. Tuy nhiên, đối chiếu với các tiêu chuẩn thành lập phường, xã Hiệp Hòa có 4 chỉ tiêu chưa đạt, gồm: Cân đối thu chi ngân sách; tỷ lệ đường được chiếu sáng; đất cây xanh sử dụng công cộng; mật độ cống thoát nước chính.
Công trường thi công đường dẫn cầu Bến Rừng (địa bàn TX Quảng Yên) đang được đẩy nhanh tiến độ.
Chủ tịch UBND xã Hiệp Hòa Đàm Quốc Toản cho biết: Năm 2024, xã tập trung triển khai chương trình trọng điểm nâng cấp các tiêu chí lên phường. Địa phương đã đề xuất đầu tư 11 công trình đô thị là các hạng mục cống thoát nước, điện chiếu sáng, tổng mức đầu tư dự kiến 39 tỷ đồng. Nhiều công trình hạ tầng giao thông, điện chiếu sáng, hạ tầng của xã đang chuẩn bị được đầu tư, tạo động lực phát triển kinh tế, đáp ứng các tiêu chí để nâng cấp từ xã lên phường.
Tương tự, để đạt mục tiêu trở thành phường, thời gian qua xã Tiền An đã huy động tối đa nguồn lực, đa dạng hóa các hình thức đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ. Theo đó, xã tập trung duy tu, nâng cấp các tuyến đường trục thôn, đường giữa các cụm dân cư; trồng cây xanh trên các tuyến đường trục thôn, đường giữa các cụm dân cư; sửa chữa, nâng cấp hệ thống mương tưới, tiêu đảm bảo phục vụ tốt cho sản xuất nông nghiệp.
Hiện nay, Tiền An còn 2 chỉ tiêu chưa đạt để lên phường, gồm: Tỷ lệ đường được chiếu sáng; mật độ cống thoát nước chính. Từ nay đến cuối năm 2024, TX Quảng Yên đầu tư hơn 28 tỷ đồng giúp xã xây dựng 15 công trình đô thị, gồm: Thoát nước, điện chiếu sáng, thảm nhựa mặt đường, vỉa hè. Bên cạnh đó, xã Tiền An cũng tiếp tục đầu tư 5 nhà văn hóa tại 5 thôn.
TX Quảng Yên phấn đấu đến năm 2030 thành lập mới 5 phường trên cơ sở 5 xã hiện hữu, gồm: Hiệp Hòa, Tiền An, Cẩm La, Liên Hòa và Hoàng Tân. Trong đó giai đoạn 2024-2025, Quảng Yên phấn đấu thành lập 2 phường, gồm: Hiệp Hòa, Tiền An; giai đoạn 2026-2030, địa phương lập đề án thành lập 3 phường Cẩm La, Liên Hòa và Hoàng Tân.
Hoàn thiện các tiêu chí
TX Quảng Yên có vị trí đặc biệt quan trọng trong chiến lược phát triển của Quảng Ninh, là hạt nhân tăng trưởng mới của tuyến phía Tây. Trong đó Khu kinh tế ven biển Quảng Yên là động lực tăng trưởng mới của tuyến phía Tây và của tỉnh, phát triển theo mô hình “Thành phố thông minh” với các khu công nghiệp – dịch vụ – đô thị – cảng biển thông minh, hiện đại, trung tâm công nghiệp chế biến, chế tạo, công nghiệp công nghệ cao của tỉnh và của cả vùng.
Theo lộ trình sau TX Đông Triều, TX Quảng Yên trở thành thành phố thứ 6 của Quảng Ninh. Tương lai, Quảng Yên sẽ phát triển là trung tâm công nghiệp, dịch vụ cảng biển và logistics, đạt đô thị loại II trước năm 2030.
Công trình kiến trúc được lựa chọn để xây dựng tại vị trí nút giao ngã 5 đường dẫn cầu Bến Rừng với đường tỉnh 338 và đường ven sông kết nối từ cao tốc Hạ Long – Hải Phòng đến TX Đông Triều. (Ảnh Phòng Văn hóa – Thông tin Quảng Yên cung cấp)
Giai đoạn 2020-2025, TX Quảng Yên đặt mục tiêu phấn đấu giá trị sản xuất trên địa bàn tăng 16,6%/năm; tổng vốn đầu tư toàn xã hội tăng trên 23%/năm; tổng thu NSNN tăng trên 16%/năm; 100% dân số được sử dụng nước hợp vệ sinh; trong đó, ít nhất 95% dân số được sử dụng nước sạch…
Để giúp Quảng Yên thúc đẩy phát triển nhanh và bền vững, thời gian qua tỉnh đã có sự quan tâm, ưu tiên nguồn lực đầu tư hoàn thiện kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông cho thị xã. Chỉ tính trong giai đoạn 2020-2023, tổng kế hoạch đầu tư công ngân sách tỉnh đầu tư các nhiệm vụ chi trên địa bàn và hỗ trợ Quảng Yên là 8.258 tỷ đồng, chiếm khoảng 14% tổng vốn ngân sách cấp tỉnh giai đoạn 2021-2025, bằng xấp xỉ 3 lần giai đoạn 2016-2020, đứng thứ 2 trong 13 địa phương, chỉ sau TP Hạ Long. Nhờ đó, sau gần 13 năm thành lập thị xã (năm 2011) và hơn 3 năm chạm đích đô thị loại III (năm 2020), diện mạo đô thị Quảng Yên đã thay đổi ngoạn mục, tạo sức hút ngày càng lớn với nhà đầu tư.
KCN Bắc Tiền Phong cơ bản hoàn thành hạ tầng để thu hút các nhà đầu tư thứ cấp. Ảnh: Lê Nam
Đến nay, Khu kinh tế ven biển Quảng Yên đang phát triển 5 khu công nghiệp, gồm: Đông Mai, Sông Khoai, Nam Tiền Phong, Bắc Tiền Phong và Bạch Đằng. TX Quảng Yên hiện là địa phương trong tỉnh có nhiều khu công nghiệp nhất. Hiện 5 khu công nghiệp kể trên đã thu hút được 60 dự án thứ cấp, trong đó có 54 dự án FDI với tổng vốn đầu tư hơn 3,6 tỷ USD; 6 dự án đầu tư trong nước với vốn đầu tư trên 42.500 tỷ đồng.
Riêng năm 2023, kinh tế của Quảng Yên duy trì đà tăng trưởng cao, tổng giá trị sản xuất đạt 51.982 tỷ đồng (tăng 44,5% so với năm 2022), cao nhất từ trước đến nay; lĩnh vực công nghiệp – xây dựng và dịch vụ chiếm 95,2% (năm 2022 là 93%); giá trị sản xuất khu vực công nghiệp – xây dựng tăng 25,2% so kế hoạch và tăng 51,8% so với năm 2022; giá trị sản xuất ngành thương mại – dịch vụ tăng 3,7% so kế hoạch, tăng 27,8% so với năm 2022.
Tuy nhiên, qua rà soát thang điểm đạt tiêu chí đô thị loại II, hiện TX Quảng Yên mới đạt 71,45 điểm (điểm tối thiểu đạt 75 điểm). Xét về tiêu chí, Quảng Yên đạt 3/5 tiêu chí (vị trí, chức năng, vai trò, cơ cấu và trình độ phát triển KT-XH; tỷ lệ lao động phi nông nghiệp; trình độ phát triển cơ sở hạ tầng và kiến trúc cảnh quan đô thị). 2 tiêu chí chưa đạt là quy mô dân số và mật độ dân số. Bên cạnh đó, Quảng Yên còn 6 tiêu chuẩn chưa đạt, gồm: Mật độ dân số toàn đô thị; diện tích sàn nhà ở bình quân; tỷ lệ dân số được cấp nước sạch; mật độ đường cống thoát nước chính; đất cây xanh công cộng khu vực nội thị; số lượng công trình xanh.
Để từng bước hoàn thiện các tiêu chí, tiêu chuẩn chưa đạt, phấn đấu trở thành thành phố theo đúng lộ trình, mới đây TX Quảng Yên đã xây dựng Đề án đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng nâng cấp đô thị TX Quảng Yên trở thành thành phố vào năm 2025. Theo đề án, giai đoạn 2024-2025 TX Quảng Yên huy động hơn 1.800 tỷ đồng đầu tư nhiều công trình giao thông trọng điểm, công trình đô thị, y tế, giáo dục.
Khu hành chính mới của TX Quảng Yên được đầu tư hiện đại, đáp ứng đúng quy hoạch chung của địa phương.
Tiêu biểu là mở rộng cầu Sông Chanh (trên tuyến đường tỉnh 338) khu trung tâm TX Quảng Yên; cải tạo, mở rộng nút giao đường tỉnh 338 với đường cao tốc (nút giao Phong Hải); đầu tư xây dựng phòng khám đa khoa khu vực Hà Nam; xây dựng công trình biểu tượng trên tuyến đường tỉnh 338 (nút giao ngã 5 đường dẫn cầu Bến Rừng với đường tỉnh 338 và đường ven sông kết nối từ cao tốc Hạ Long – Hải Phòng đến TX Đông Triều)…
Các công trình, dự án hoàn thành sẽ giúp Quảng Yên mở rộng không gian đô thị; nâng cao chất lượng đô thị; kiểm soát môi trường, đảm bảo an sinh xã hội, an ninh quốc phòng. Đồng thời, sử dụng đất đúng quy hoạch, theo hướng tiết kiệm phát huy hiệu quả; đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng phát triển nhanh thương mại – dịch vụ, công nghiệp, tạo chuyển biến mạnh mẽ về phát triển nông nghiệp đô thị và xây dựng nông thôn mới.
