Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sinh học, phân bón hữu cơ trong sản xuất nông nghiệp: Giải pháp phát triển nông nghiệp xanh, bền vững

(BDO) Thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) và phân bón đóng vai trò quan trọng trong sản xuất nông nghiệp, góp phần bảo đảm và cải thiện năng suất cây trồng. Tuy nhiên, lạm dụng hóa chất, bao gồm thuốc BVTV và phân bón hóa học có thể gây ra nhiều hậu quả không mong muốn, phá vỡ đa dạng sinh học, thoái hóa đất, thậm chí ảnh hưởng đến sức khỏe con người và môi trường. Do đó, sử dụng thuốc BVTV sinh học và phân bón hữu cơ hiện được đánh giá là một trong những giải pháp bền vững, phát triển nông nghiệp sinh thái, hữu cơ, tuần hoàn, phát thải các bon thấp, thân thiện với môi trường và thích ứng biến đổi khí hậu. 

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến

Theo Chi cục Trồng trọt và BVTV, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) đã ban hành Kế hoạch số 1193/KH-SNN ngày 21-5-2024 về việc triển khai thực hiện đề án Phát triển sản xuất và sử dụng thuốc BVTV sinh học, phân bón hữu cơ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 trên địa bàn tỉnh Bình Dương.

Chi cục Trồng trọt và BVTV tham quan mô hình áp dụng quy trình sản xuất nông nghiệp hữu cơ trên cây rau ăn lá của hộ kinh doanh Rau Nhà mình (phường Hòa Lợi, TP.Bến Cát)

Theo đó, mục đích của Kế hoạch là đẩy mạnh sản xuất và sử dụng thuốc BVTV sinh học, sử dụng phân bón hữu cơ, góp phần phát triển một nền nông nghiệp xanh, nông nghiệp sinh thái, an toàn và bền vững; nâng cao hiệu quả sử dụng thuốc BVTV sinh học và phân bón hữu cơ trong sản xuất nông nghiệp. 

Bên cạnh đó, tận dụng, khai thác nguyên liệu hữu cơ sẵn có để sản xuất phân bón hữu cơ, góp phần giảm ô nhiễm môi trường, giảm phát thải khí nhà kính, cân đối dinh dưỡng vô cơ – hữu cơ để duy trì và nâng cao sức khỏe đất phục vụ phát triển nông nghiệp bền vững, nhằm tạo ra sản phẩm nông nghiệp an toàn, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, tăng hiệu quả kinh tế trong sản xuất nông nghiệp. 

Trong thời gian qua, triển khai thực hiện đề án này, Chi cục Trồng trọt và BVTV đã lồng ghép trong các chương trình, dự án, nhiệm vụ thường xuyên thực hiện các công tác tuyên truyền, phổ biến. Trong năm 2024, Chi cục đã tổ chức 12 lớp tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật, chủ trương của Chính phủ, Bộ NN&PTNT, văn bản của địa phương về phát triển sản xuất, sử dụng phân bón hữu cơ và sản xuất, sử dụng thuốc BVTV sinh học cho người dân, doanh nghiệp, hợp tác xã biết và áp dụng. 

Mặt khác, Chi cục đã tổ chức 8 lớp tập huấn, khóa đào tạo hàng năm về áp dụng quy trình thực hành nông nghiệp tốt (VietGAP), quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp (IPHM), nông nghiệp hữu cơ… thuộc đề án Phát triển nông nghiệp hữu cơ giai đoạn 2020 – 2030 theo Quyết định số 885/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ trên địa bàn tỉnh Bình Dương, Chương trình khuyến nông, kế hoạch thực hiện đề án Phát triển quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp (IPHM). 

Mô hình ứng dụng phân bón và thuốc BVTV sinh học trên cây dưa leo bảo đảm an toàn thực phẩm, góp phần bảo vệ môi trường (phường Hiệp An, TP.Thủ Dầu Một)

Ngoài ra, Chi cục cũng đã tổ chức nhiều buổi hội thảo, hội nghị, các lớp đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn và tham quan thực tế về công nghệ sản xuất phân bón hữu cơ, phát triển sản xuất phân bón hữu cơ quy mô nông hộ; hướng dẫn sử dụng thuốc BVTV sinh học cho các doanh nghiệp, hộ kinh doanh buôn bán, người sử dụng thuốc BVTV sinh học. Qua đó, đã góp phần phổ biến, nâng cao nhận thức cho doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác, trang trại, hộ gia đình hoặc nhóm hộ sản xuất, kinh doanh sản phẩm nông nghiệp. 

Bên cạnh đó, Chi cục đã đẩy mạnh công tác khuyến nông, trong đó chú trọng đến phân bón hữu cơ có hiệu quả sử dụng cao, hướng dẫn nông dân áp dụng các giải pháp khoa học công nghệ, tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất nông nghiệp. Đồng thời, tiếp tục xây dựng và nhân rộng các mô hình canh tác an toàn, có sử dụng thuốc BVTV sinh học trên các cây trồng chủ lực, cây trồng có tiềm năng của tỉnh (như chuối, bưởi, mít, rau…) các mô hình nông dân tự sản xuất và sử dụng chế phẩm sinh học BVTV. 

Tăng cường thanh, kiểm tra

Hiện trên địa bàn tỉnh có 9 công ty sản xuất phân bón hữu cơ với công suất gần 200.000 tấn/năm, sản xuất các loại phân hữu cơ, hữu cơ vi sinh, hữu cơ khoáng, hữu cơ sinh học, sử dụng nguyên liệu là than bùn, phân chuồng, than bánh dầu, bã mùn mía… 

Để triển khai đề án một cách hiệu quả, Chi cục trồng trọt và BVTV đã đề ra một số giải pháp trọng tâm thực hiện, như tăng cường triển khai các cơ chế chính sách trong lĩnh vực nông nghiệp cho các doanh nghiệp, trang trại, hợp tác xã, người dân tiếp cận và thụ hưởng. Đồng thời rà soát, tham mưu, sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các quy định, chính sách hỗ trợ trong sản xuất nông nghiệp chưa thật sự phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương. 

Ngoài ra, Chi cục khuyến khích phát triển sản phẩm ứng dụng công nghệ thông tin tạo sự minh bạch thông tin, đảm bảo truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Chi cục giám sát việc ghi chép nhật ký sản xuất trên hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm nông nghiệp Mtrace (mã truy xuất) của 3 hộ ở xã Bạch Đằng (TP.Tân Uyên). 

Không những thế, Chi cục Trồng trọt và BVTV còn chú trọng công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về lĩnh vực thuốc BVTV và phân bón. Đồng thời, lấy mẫu giám sát chất lượng sản phẩm phân bón, thuốc BVTV tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh, buôn bán, nhập khẩu và sử dụng phân bón, thuốc BVTV trên địa bàn tỉnh nhằm bảo đảm theo quy định của pháp luật.

Phương Anh – Kim Tuyến