Biển Đông là chủ đề thảo luận quan trọng tại kỳ AMM 57, các nước ủng hộ cách tiếp cận của ASEAN

Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN+3 lần thứ 25 tại Vientiane, Lào ngày 27/7. (Ảnh: Bảo Chi)

Tại các Hội nghị trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 57 (AMM 57) và các hội nghị liên quan (24-27/7 tại Vientiane, Lào), các nước đã dành nhiều thời gian trao đổi, chia sẻ quan điểm và lập trường về các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm, trong đó có Biển Đông.

Theo đó, các nước chia sẻ quan ngại về diễn biến phức tạp trên thực địa và ảnh hưởng đối với hoà bình, an ninh, ổn định và phát triển, bày tỏ ủng hộ cách tiếp cận cân bằng và khách quan của ASEAN, nhấn mạnh các nguyên tắc như tuân thủ luật pháp quốc tế, thực hiện tự kiềm chế, giải quyết hòa bình các tranh chấp phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982).

Trong khuôn khổ AMM 57, Ngoại trưởng Indonesia Retno LP Marsudi cho rằng: “Một bước đi sai lầm ở Biển Đông sẽ biến một tia lửa nhỏ thành một cơn bão lửa đáng sợ”. Do đó, bà Retno nhấn mạnh các quốc gia thành viên ASEAN phải đoàn kết, các bên giải quyết hòa bình các tranh chấp.

Kỳ AMM 67 lần này cũng thúc đẩy việc hoàn thiện Bộ quy tắc ứng xử (COC) trên Biển Đông. Indonesia hy vọng bộ quy tắc này có thể sẵn sàng ký kết vào năm 2026.

Tại Hội nghị thượng đỉnh Đông Á (EAS) lần thứ 14, Ngoại trưởng Ấn Độ Jaishankar cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của một bộ quy tắc COC hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế cũng như quan trọng của an toàn và an ninh hàng hải, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, giải quyết hòa bình các tranh chấp theo luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS 1982.

Theo một tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ, tham dự AMM 57, Ngoại trưởng Antony Blinken nhấn mạnh việc tuân thủ luật pháp quốc tế ở Biển Đông, nơi lượng thương mại hơn 3.000 tỷ USD đi qua mỗi năm.

Ngoại trưởng cũng nhấn mạnh cam kết của Mỹ đối với vai trò trung tâm của ASEAN và ủng hộ Tầm nhìn ASEAN về Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.

Về phần mình, trong khuôn khổ AMM 57, Việt Nam đã cùng các nước khẳng định lập trường nguyên tắc của ASEAN trong các vấn đề quốc tế và khu vực, nhấn mạnh sự cần thiết thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và tạo môi trường thuận lợi cho đàm phán COC chất lượng, hiệu quả, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS 1982, đề nghị các đối tác ủng hộ lập trường của ASEAN về Biển Đông cũng như nỗ lực của ASEAN xây dựng Biển Đông là vùng biển của hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển bền vững.

Bên cạnh đó, Việt Nam hoan nghênh các cơ chế do ASEAN dẫn dắt như ASEAN+1, ASEAN+3, EAS và ARF tiếp tục phát huy vai trò và thế mạnh, đạt nhiều kết quả quan trọng.