Tạp chí Forbes ngày 23.11 đăng phóng sự điều tra cho rằng Bhutan dường như đã xây 4 mỏ khai thác tiền kỹ thuật số Bitcoin do nhà nước điều hành, thông qua các nguồn thạo tin và những hình ảnh vệ tinh.
Các hình ảnh vệ tinh của Planet Labs, Satellite Vu và Google Earth cho thấy các khu mỏ, hệ thống làm mát trung tâm dữ liệu, đường dây điện cao thế và các trạm biến áp từ các nhà máy thủy điện đến các khu mỏ trên. Những cơ sở này trước đó chưa từng được công khai.
Bốn khu mỏ lớn
Một khu mỏ được xây gần đèo Dochula, khu vực có tầm quan trọng về văn hóa và chính trị nhờ khu vực 108 ngôi đền tưởng niệm dành riêng cho những người lính Bhutan đã hy sinh. Đây được xem là khu vực thí điểm trong nỗ lực khai thác Bitcoin của Bhutan.
Hình ảnh vệ tinh của Planet Labs và Google Earth cho thấy khu vực này khởi công năm 2020 và việc xây dựng dường như đã hoàn thành vào cuối năm 2022.
Mặc dù chỉ cách đường cao tốc đông đúc vài bước chân, Google Street View cho thấy nó hoàn toàn khuất tầm nhìn của những người qua đường. Nguồn tin thứ 2 nói với Forbes rằng mặt đất đã được san lấp dọc theo đoạn đường này để tạo thêm lớp che chắn cho khu vực này.
Mỏ thứ 2 nằm gần Trongsa, một thị trấn phía đông Thimphu và là vùng đất của tổ tiên của triều đại Wangchuck hiện tại. Cơ sở thứ ba nằm ở quận Dagana có rừng rậm, gần một trường cấp 2 dành cho trẻ em vùng nông thôn.
Đáng chú ý, khu mỏ thứ 4 và lớn nhất nằm tại khu vực từng quy hoạch cho dự án 1 tỉ USD để xây “thành phố giáo dục” nhằm thiết lập trung tâm quốc tế về “giáo dục và kiến thức” ở Bhutan.
Mỏ chạy dọc theo con đường trải nhựa đầu tiên của Bhutan là quốc lộ Phuentsholing – Thimphu, nhưng nằm khuất sau địa hình đồi núi. Chỉ có máy biến áp và đường dây điện là dấu hiệu cho thấy rằng đây là một mỏ Bitcoin.
Hỗ trợ nền kinh tế?
Công ty đầu tư công của Bhutan là Druk Holdings & Investment (DHI) xác nhận sự tồn tại của các mỏ. “Các địa điểm dành cho các cơ sở liên quan đến khai thác Bitcoin ở Bhutan đã được lựa chọn dựa trên nhu cầu hậu cần của các hoạt động như nguồn điện và nhiều yếu tố khác”, DHI cho biết.
DHI từ chối bình luận về các địa điểm với lý do “không tiết lộ chi tiết nhạy cảm về mặt thương mại trong hoạt động của mình”.
Bitcoin được xem là sự hỗ trợ cho nền kinh tế Bhutan, bên cạnh doanh thu từ du lịch và xuất khẩu điện sang Ấn Độ. Tuy nhiên, đại dịch Covid-19 ảnh hưởng doanh thu hằng năm 88,5 triệu USD chủ yếu từ phí thị thực 65 USD/ngày, khiến nước này phải tìm biện pháp bổ sung.
Theo nhiều nguồn tin, các quan chức chính phủ Bhutan đã bắt đầu đàm phán với các nhà cung cấp và khai thác Bitcoin vào khoảng năm 2020. Giới chức Bhutan không chính thức bình luận về những thông tin trên.
Khai thác từ năm 2019?
Báo The Bhutanese đưa tin Druk Holdings & Investment (DHI), công ty phụ trách hoạt động khai thác Bitcoin ở Bhutan, cho biết công ty này “đi vào không gian khai thác mỏ” khi giá tiền kỹ thuật số này là 5.000 USD/Bitcoin. Đây là mức giá vào tháng 4.2019 nhưng hiện đã là 36.000 USD/Bitcoin. Dữ liệu nhập khẩu và hình ảnh vệ tinh của Bhutan cho thấy hoạt động này thực sự tăng cường vào năm 2020. Vào tháng 5, khi Forbes đề nghị DHI xác nhận thời điểm đó, người phát ngôn của quỹ chỉ nói rằng một loạt khoản đầu tư Bitcoin đã được thực hiện “trong khoảng thời gian năm 2019”. Họ nói thêm rằng DHI “hiện đang có lợi nhuận ròng ở vị thế tài sản kỹ thuật số” của mình.