Bến Tre được mệnh danh là quê hương xứ Dừa, có hệ sinh thái phong phú, đa dạng, trong đó dừa là nguồn nguyên liệu dồi dào mà từ lâu người Bến Tre đã biết tận dụng khai thác. Chính cái hương vị thanh ngọt của các loại dừa trên đất Bến Tre đã tạo nên những món ăn đặc trưng riêng của vùng đất này. Gỏi củ hủ dừa là một trong hàng trăm món ngon được chế biến từ dừa mà người dân Bến Tre đã đưa vào ẩm thực xứ Dừa để phục vụ du khách.
Cây dừa có tên khoa học là Coco nucifera, qua nghiên cứu cho thấy, trong nước dừa có nhiều axit hữu cơ và axit amin. Tất cả bộ phận của cây dừa đều có công dụng cho cuộc sống như: Nước dừa có tác dụng giải nhiệt, trừ khát, thải độc, rất tốt trong mùa hè; dầu dừa có tác dụng dưỡng da và tóc; khô dầu dừa làm thức ăn cho gia súc; lá dừa phơi khô để lợp nhà, lấy cọng làm chổi, làm hàng mỹ nghệ; gáo dừa, thân dừa là nguyên liệu chế tác ra nhiều loại thủ công mỹ nghệ; đặc biệt trong cây dừa, đọt dừa non là một loại rau thường được dùng ở những nơi trồng dừa.
Gỏi củ hủ dừa, món ăn tinh hoa của người dân Bến Tre. (Ảnh: Sưu tầm)
Đọt dừa mà người dân Bến Tre gọi là củ hủ dừa được xem như mạch sống của cây dừa. Củ hủ dừa là phần trên của cây dừa, nằm sâu trong thân, bao gồm chồi non chưa nhú ra bên ngoài và cuống lá. Vì vậy để lấy củ hủ phải chặt cả cây dừa. Củ hủ dừa ngọt, mát dịu, là loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, rất tốt cho sức khỏe, tốt cho hệ tiêu hóa và có nhiều khoáng chất. Ngày nay, củ hủ dừa rất thông dụng trong việc chế biến các món như gỏi, món xào, món canh, làm nhân bánh xèo hoặc có thể ăn sống.
Trong ẩm thực dừa, gỏi củ hủ có sự kết hợp hài hòa giữa sự giòn mát của củ hủ dừa và sự thơm ngọt của tôm và thịt, tô điểm thêm rau răm, đậu phộng rang và một ít hành phi.
Quá trình chế biến món này cũng rất đơn giản: Củ hủ dừa được xắt thành từng sợi dài, thêm cà rốt, dưa leo, rau răm, cùng với tôm và thịt ba chỉ và ít gia vị cho vừa ăn. Gỏi củ hủ dừa ăn kèm với bánh phồng tôm và chấm với nước mắm chua ngọt thì ngon không gì bằng hoặc có thể thêm một số nguyên liệu từ biển như mực, sứa… tùy theo sở thích của thực khách.
Bạn đã từng thưởng thức chưa? Nếu chưa thì đừng bỏ qua món ngon và đầy dinh dưỡng đã được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam xác lập là một trong 100 món ăn ẩm thực, đặc sản Việt Nam năm 2016.