Phải làm bằng cái tâm sạch

Thi công hạng mục nhà phục dựng Khu lưu niệm Nguyễn Thị Định.  Ảnh: Lê Đệ

– Trong lời tựa quyển sách Nhớ chị Ba Định, nhà sử học Trần Văn Giàu có viết: “…những người như chị là sống làm tướng, chết thành thần”. Tôi trộm nghĩ, hồi đó, có lẽ bác Sáu Giàu viết do xúc động, do ngưỡng mộ, do kính phục một phụ nữ có nhân cách lớn vừa đi vào cõi vĩnh hằng, mà người Việt Nam ta có một truyền thống ân nghĩa rất công bằng, ai sống mà có công với dân, với nước, được người đời tôn vinh thì chết nhất định sẽ hiển thánh!

Chứ còn lúc đó, cô Ba mới mất, chưa có hiện tượng gì thành thần đâu! Dần dần về sau, với những sự kiện xảy ra bằng mắt thấy tai nghe, chúng ta mới từ từ nhận ra, cô Ba thành thần thật chứ không phải chuyện văn chương trừu tượng. Cô Ba linh thiêng lắm! Cái gì hứa với cô là phải làm, làm đến cùng. Mà làm là phải bằng cái tâm sạch! Cô Ba sẽ ghét và sẽ trừng phạt nếu làm mà cái tâm không sạch.

Chính vì vậy, khi đồng chí Nguyễn Thị Kim Ngân – nguyên Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam vận động tôi tài trợ kinh phí để tiếp tục trùng tu, tôn tạo, nâng cấp đền thờ cô Ba, tôi sẵn sàng tiếp nhận với tất cả lòng thành. Tôi đã làm 9 công trình tâm linh ở nhiều địa phương, cho nên tôi rất nghiêm cẩn trong quyết định của mình. Hơn nữa, tôi là người Bến Tre, cũng giống như mọi người Bến Tre khác, tôi thấy cô Ba thật xứng đáng được tôn vinh như một vị thần. Vậy tại sao tôi không làm cái gì đó cho đền thờ cô Ba uy nghi, hoành tráng đúng tầm để thờ phụng; đồng thời, xây dựng nơi đây thành một không gian tâm linh, một hệ sinh thái âm dương giao thoa kết nối lịch sử – tâm thức – đạo nghĩa – giáo dục. Để mọi người đến đây, không chỉ viếng thăm, chiêm ngưỡng mà còn là đặt để niềm tin, nhuần gội đạo lý làm người, hướng thiện. Tôi tin rằng, ai đến với cô Ba bằng tấm lòng ngay thẳng thì vượng! Ngược lại là suy. Tôi tin rằng tỉnh ta sắp tới sẽ thịnh, bằng chứng là cô Ba rất vui, rất ủng hộ nên công trình hoàn thành rất nhanh, rất đẹp và cũng rất an toàn.

* Theo ông thì sắp tới, Bến Tre cần làm gì để phát huy giá trị lịch sử, văn hóa của công trình đền thờ Nữ tướng Nguyễn Thị Định?

– Để thật sự biến nơi đây không chỉ là nơi thờ phượng, cúng kính mà còn là một địa chỉ văn hóa – lịch sử – tâm linh linh thiêng, là nơi học sinh, sinh viên trong và ngoài tỉnh, nhà nghiên cứu, khách du lịch… về ngưỡng vọng, chiêm bái; hay nói cách khác: là nơi tìm về chính niệm, tĩnh tâm, bồi dưỡng đạo làm người. Chúng ta nên suy nghĩ thay đổi cách quản lý, vận hành hoạt động theo hướng, ngành văn hóa du lịch là đơn vị chủ quản nhưng phải đẩy mạnh xã hội hóa quản lý. Tại sao xây dựng, trùng tu, tôn tạo tất cả đều xã hội hóa được mà không xã hội hóa quản lý hoạt động. Để nơi đây thật sự là không gian tâm linh cho cộng đồng, do cộng đồng và của cộng đồng.

Theo đó, việc trồng cây xanh, cây ăn trái để hàng ngày hái dâng cúng cô Ba; định kỳ chăm sóc công trình nước, điện, ánh sáng… giao cho từng địa phương, doanh nghiệp với tinh thần tự nguyện – làm công đức. Tôi có nghĩ đến việc giao đền thờ cho tỉnh đội quản lý nhưng chắc là không đúng chức năng, nhưng Tỉnh đội hay Công an tỉnh cũng có thể cử đội tiêu binh danh dự đến túc trực trong những dịp quan trọng, vì cô Ba là tướng lĩnh kia mà. Về lâu dài, nên tích hợp toàn bộ truyền thống, lịch sử cách mạng, tái hiện cuộc đời và sự nghiệp cô Ba bằng công nghệ số làm tư liệu trình chiếu khi có khách đến tham quan, chiêm ngưỡng nhân cách phụ nữ Việt Nam anh hùng – bất khuất – trung hậu – đảm đang qua hình tượng Nữ tướng Nguyễn Thị Định.

Đó là những suy nghĩ tôi cho rằng có thể làm sống được không gian tâm linh đền thờ cô Ba trong tương lai.

* Xin cảm ông Bùi Thanh Trúc!

  Phóng viên (thực hiện)