Bế mạc phiên giải trình về thực hiện chính sách ưu đãi phát triển vùng nguyên liệu dừa sạch

Đại biểu HĐND tỉnh tham gia chất vấn.

Tại phiên giải trình, có 10 đại biểu HĐND tỉnh tham gia đặt 11 câu hỏi về các nội dung liên quan đến việc thực hiện chính sách ưu đãi đầu tư xây dựng phát triển vùng nguyên liệu dừa sạch và hợp tác liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm dừa tỉnh Bến Tre; có 31 lượt ý kiến phát biểu và ý kiến phát biểu của Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Minh Cảnh.

Các câu hỏi của đại biểu đã được các sở, ngành có liên quan và UBND tỉnh giải trình làm rõ. Chủ tọa phiên giải trình ghi nhận, đánh giá cao tinh thần trách nhiệm của đại biểu HĐND tỉnh trong việc nghiên cứu đặt câu hỏi phù hợp, sát thực tiễn và sự nỗ lực, cố gắng của lãnh đạo các cơ quan có liên quan trong việc cung cấp thông tin, giải trình làm rõ các các vấn đề mà đại biểu đã đặt ra với tinh thần nghiêm túc, cầu thị, trách nhiệm.

Kết quả phiên giải trình cho thấy, diện tích trồng dừa trên địa bàn tỉnh tăng qua hàng năm. Trong đó, diện tích được chứng nhận sản xuất hữu cơ 12.979ha, đạt 18,5% tổng diện tích dừa của tỉnh (12.979/79.085ha); chứng nhận hữu cơ dừa Bến Tre đạt chuẩn hữu cơ (Mỹ, Liên minh Châu Âu, Nhật, Đài Loan và Trung Quốc) do doanh nghiệp (DN) là chủ sở hữu chứng nhận hữu cơ và hỗ trợ kinh phí tổ chức xây dựng chứng nhận hữu cơ.

Toàn tỉnh có 169 cơ sở sơ chế, chế biến sản phẩm dừa với nhiều loại hình, quy mô khác nhau. Sản phẩm từ dừa cũng được đa dạng hóa. Các sản phẩm chính chế biến sâu từ dừa được xuất khẩu vào thị trường lớn, thị trường khó tính của thế giới và khu vực. 

Giá trị sản xuất ngành dừa của tỉnh không ngừng tăng từ năm 2020 đến nay, chiếm khoảng 8,63% giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh vào năm 2023.

Trên cơ sở phân tích, làm rõ những tồn tại, hạn chế, Quyền Bí thư Tỉnh uỷ – Chủ tịch HĐND tỉnh Hồ Thị Hoàng Yến đề nghị, UBND tỉnh, các cơ quan có liên quan và UBND các huyện, thành phố quan tâm tăng cường công tác điều hành, lãnh đạo, kiểm tra các sở, ngành chức năng. UBND các huyện, thành phố thực hiện các kế hoạch của UBND tỉnh, cụ thể trong việc thực hiện Nghị định số 98/2018/NĐ-CP. Dừa được công nhận là cây công nghiệp quốc gia, tỉnh cần có chương trình, đề án dài hạn phát triển ngành dừa của tỉnh để huy động nguồn lực, tập trung đầu tư phát triển.

Quyền Bí thư Tỉnh uỷ – Chủ tịch HĐND tỉnh Hồ Thị Hoàng Yến phát biểu bế mạc.

Sở, ngành chức năng tiếp tục quán triệt một cách đầy đủ, sâu sắc Nghị quyết số 07-NQ/TU về xây dựng vùng sản xuất tập trung, gắn phát triển chuỗi giá trị nhóm sản phẩm nông nghiệp chủ lực tỉnh, giai đoạn 2020 – 2025 và định hướng đến năm 2030. 

Xây dựng thêm nhiều mô hình HTX nông nghiệp sản xuất sạch và đạt tiêu chuẩn hữu cơ, đảm bảo đồng nhất về chất lượng sản phẩm, đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu, nhất là các HTX về dừa. 

Tiếp tục khảo sát, đánh giá nhu cầu liên kết các HTX, hướng đến thành lập Liên hiệp HTX gắn với chuỗi giá trị dừa có quy mô lớn, góp phần hình thành vùng nguyên liệu tập trung; góp phần xây dựng kinh tế nông nghiệp xanh, tuần hoàn, tích hợp đa giá trị, gắn với hoạt động du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái. 

Triển khai thực hiện quy trình phòng trừ tổng hợp cho các đối tượng dịch hại phổ biến quan trọng trên dừa; hướng dẫn người dân thực hiện để kiểm soát dịch hại theo yêu cầu sản xuất hữu cơ (sâu đầu đen, bọ cánh cứng, bọ vòi voi, nấm trắng,…). Nhân rộng mô hình vườn dừa hữu cơ kiểu mẫu, chuyển đổi mạnh phương thức sản xuất dừa bằng phương pháp hoá học sang phương pháp sản xuất hữu cơ theo yêu cầu thị trường.

Kêu gọi đầu tư phát triển công nghiệp chế biến sâu sản phẩm dừa xuất khẩu. Phát triển ngành nghề, tiểu thủ công nghiệp sơ chế biến sản phẩm từ dừa, đa dạng hoá sản phẩm tiêu dùng, xuất khẩu từ dừa, nâng cao hơn nữa giá trị tăng thêm cho ngành dừa ở giai đoạn 2025 – 2030.

Kiện toàn việc tổ chức xây dựng, tổ chức sản xuất, liên kết các vùng sản xuất dừa hàng hoá, sản xuất dừa tập trung, có liên kết sản xuất – tiêu thụ sản phẩm dừa. Xây dựng dự án liên kết trình cấp thẩm quyền phê duyệt và cấp kinh phí thực hiện. Hoàn chỉnh các thủ tục như: Hợp đồng liên kết, cam kết sản xuất hữu cơ giữa 2 bên đối tác (người dân – DN) đảm bảo tính pháp lý, khả thi.

Huy động tốt mọi nguồn lực từ ngân sách, nguồn hợp pháp khác thực hiện tốt chính sách ưu đãi hỗ trợ đầu tư phát triển vùng nguyên liệu dừa hữu cơ xuất khẩu.

Củng cố, nâng cao năng lực hoạt động HTX, THT, chủ trang trại, đảm bảo được vai trò tập hợp, tổ chức sản xuất, liên kết sản xuất, liên kết tiêu thụ sản phẩm dừa. Quản lý tốt mã code vùng trồng, đảm bảo thực hiện chức năng sở hữu chứng nhận hữu cơ cho sản phẩm dừa xuất khẩu theo quy định mới của thị trường Liên minh Châu Âu (EU).

Liên minh HTX tỉnh tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động tư vấn, hỗ trợ các HTX, phát huy hơn nữa chức năng đại diện cho các HTX, THT, thực hiện tốt vai trò nòng cốt trong xây dựng và phát triển KTTT. 

Tập trung tuyên truyền, vận động thành lập mới các HTX đảm bảo tính đa dạng trên các lĩnh vực. Phát triển thêm các HTX nông nghiệp liên kết theo chuỗi giá trị dừa hữu cơ. 

Phát động phong trào thi đua “Đồng khởi mới” trong xây dựng và phát triển các HTX kiểu mới. Tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác phối hợp đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực phục vụ cho hoạt động của HTX; trong đó, chú trọng bồi dưỡng về kỹ năng quản trị HTX, về kiến thức, phương pháp lập kế hoạch sản xuất kinh doanh hàng năm, về thông tin thị trường và kinh nghiệm hợp đồng liên kết theo chuỗi giá trị,…

Tham mưu UBND tỉnh quyết định phân cấp thẩm quyền phê duyệt hỗ trợ liên kết theo quy mô vốn trên địa bàn huyện, tạo chủ động, huy động cấp ngân sách huyện tham gia hỗ trợ, đầu tư theo thẩm quyền.

Tổng kết, đánh giá việc thực hiện Nghị định số 98/2018/NĐ-CP giai đoạn 2020 – 2024 để rút kinh nghiệm, lãnh chỉ đạo thực hiện.

UBND các huyện, thành phố, củng cố kiện toàn HTX nông nghiệp, đảm bảo năng lực tổ chức lại sản xuất, liên kết tiêu thụ sản phẩm, sở hữu chứng nhận hữu cơ xuất khẩu. Củng cố nâng cao chất lượng vùng dừa hữu cơ hiện có, nhân rộng phát triển phong trào sản xuất hữu cơ trên địa bàn.

Tăng cường quản lý mã code vùng trồng, phối hợp DN duy trì chuẩn sản phẩm dừa hữu cơ theo yêu cầu thị trường. Quản lý cơ sở thu mua (thương lái) giúp họ liên kết với DN, nhà máy công nghiệp tiêu thụ sản phẩm dừa cho người dân. 

Phối hợp với sở, ngành tỉnh khai thác tốt các nguồn lực, xúc tiến thị trường, thương mại hoá sản phẩm OCOP từ dừa. Phối hợp Sở NN&PTNT, Chi cục Bảo vệ thực vật, ngành chức năng tỉnh triển khai quy trình phòng trừ tổng hợp dịch hại kiểm soát tốt sâu bệnh hại dừa theo yêu cầu sản xuất hữu cơ. Khai thác quỹ đất trong khu công nghiệp, cụm công nghiệp, kêu gọi DN, khuyến khích nhà đầu tư, đầu tư mở rộng sản xuất chế biến dừa xuất khẩu.

Đối với các HTX tham gia chuỗi giá trị dừa hiện nay đã đến thời điểm đại hội nhiệm kỳ 2024 – 2029, cần chủ động xây dựng kế hoạch và chuẩn bị tốt các bước tổ chức đại hội, nhất là khâu lựa chọn bộ máy nhân sự quản trị cho nhiệm kỳ mới đảm bảo tiêu chuẩn, nhất là chọn được người đứng đầu HTX có đủ năng lực, tâm huyết, có tư duy phát triển kinh tế HTX theo hướng sử dụng dịch vụ chung, bán chung, lợi ích chung.

Sự lãnh đạo trực tiếp của chính quyền cấp xã đối với các HTX tham gia chuỗi giá trị dừa là rất quan trọng. Do đó, chính quyền cấp xã cần phải tiếp tục quan tâm chỉ đạo hỗ trợ trang thiết bị, cơ sở hạ tầng, giúp HTX khai thác tiềm năng, lợi thế nông nghiệp của địa phương, để HTX hoạt động đúng thực chất, gắn với chuỗi giá trị nông sản, góp phần giải quyết việc làm, thúc đẩy phát triển hiệu quả kinh tế ở nông thôn.

“Qua phiên giải trình, đề nghị UBND tỉnh và người đứng đầu các ngành có liên quan triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp đã cam kết tại phiên giải trình. Đồng thời, báo cáo kết quả thực hiện cho đại biểu HĐND và cử tri được biết. Các vị đại biểu HĐND tỉnh giám sát việc thực hiện các giải pháp đã đề ra tại phiên giải trình hôm nay để từng lúc thông tin kết quả với cử tri. Thường trực HĐND tỉnh kêu gọi cử tri tại địa phương đồng thuận với các chủ trương của tỉnh, cùng thực hiện giám sát, thông tin kịp thời đến các đại biểu HĐND tỉnh về tình hình, kết quả thực hiện các cam kết của UBND tỉnh, thủ trưởng các sở, ngành tỉnh, các địa phương tại phiên giải trình”, Quyền Bí thư Tỉnh uỷ – Chủ tịch HĐND tỉnh Hồ Thị Hoàng Yến nhấn mạnh.

Tin, ảnh: Trần Quốc