Bất ngờ với số thu ngân sách xuất nhập khẩu gần 428.000 tỷ đồng năm 2024

Thu ngân sách từ xuất nhập khẩu trong năm 2024 vượt xa dự toán, đạt gần 428.000 tỷ đồng

Đã có bất ngờ về số thu ngân sách từ xuất nhập khẩu của ngành Hải quan.

Theo thông tin mới nhất từ Tổng cục Hải quan, năm 2024, tổng thu ngân sách nhà nước từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 427.989 tỷ đồng, đạt 114,13% dự toán so với dự toán được Quốc hội giao là 375.000 tỷ đồng, tăng 16,1% so với cùng kỳ năm 2023.

Như vậy, số thu ngân sách nhà nước từ hoạt động xuất nhập khẩu mà Tổng cục Hải quan vừa công bố đã vượt xa con số dự tính trước đó khoảng 8.000 tỷ đồng.

Đánh giá của Tổng cục Hải quan, tình hình kinh tế thế giới và Việt Nam năm 2024 vẫn được đánh giá là nhiều thách thức bởi những khó khăn trong nội tại nền kinh tế được dự báo tiếp tục kéo dài. Trong khi đó, tình hình chính trị thế giới vẫn diễn biến phức tạp và khó lường, các cuộc xung đột quân sự tiếp tục kéo dài cùng với xung đột tại khu vực Biển đỏ gây ảnh hưởng đến hoạt động vận tải, tăng chi phí vận chuyển, tác động đến chuỗi cung ứng hàng hóa toàn cầu và giá nhiều loại hàng hóa.

Tuy nhiên, nền kinh tế trong nước đã bắt đầu có những dấu hiệu khởi sắc. Tình hình kinh tế, chính trị thế giới đã có nhiều biến động ảnh hưởng mạnh mẽ đến phát triển kinh tế bền vững và nguồn thu ngân sách của nước ta.

Từ đầu năm 2024, ngành Hải quan đã chủ động và linh hoạt triển khai các nhóm giải pháp tạo thuận lợi thương mại, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, đẩy mạnh thu thuế 24/7, chống thất thu ngân sách, quyết tâm thực hiện hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, vượt mức dự toán thu ngân sách nhà nước được giao.

Kết quả thu ngân sách vượt xa dự toán góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế, đảm bảo nguồn lực thực hiện các chính sách an sinh xã hội, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững, vừa góp phần hoàn thành kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm giai đoạn 2021 – 2025.

Một trong những điểm sáng của năm 2024 là kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa, duy trì mức tăng cao, góp phần thúc đẩy kinh tế phục hồi, đáp ứng nhu cầu của nhiều thị trường xuất khẩu. Tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam đạt hơn 786 tỷ USD, tăng hơn 15% so với cùng kỳ và là mức cao nhất từ trước đến nay. Cán cân thương mại thặng dư gần 25 tỷ USD.

Năm 2025, ngành Hải quan được Quốc hội giao dự toán thu NSNN là 411.000 tỷ đồng, dự toán này được xây dựng trên cơ sở tăng trưởng GDP 6,5-7%; giá dầu thô 75 – 80 USD/thùng. 

Tuy nhiên, hoạt động thu ngân sách dự báo đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức từ các tác động giảm nguồn thu. 

Đánh giá của Cục Thuế Xuất nhập khẩu (Tổng cục Hải quan) cho thấy, thu ngân sách của ngành Hải quan năm 2025 chịu ảnh hưởng từ giảm thuế do thực thi các hiệp định thương mại tự do (FTA). Ngày 31/5/2023, Chính phủ ban hành Nghị định 26/2023/NĐ-CP quy định Biểu thuế xuất khẩu ưu đãi, Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt và 17 nghị định quy định Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt để thực hiện các FTA giai đoạn 2022 – 2027.

Theo đó, mức thuế suất trung bình toàn biểu năm 2022 là 14,8%; năm 2023 là 10,1%; năm 2024 là 9,6%; năm 2025 là 8,4%; năm 2026 là 8% và năm 2027 là 7,5%. 

Thực tế, thuế suất thuế nhập khẩu bình quân gia quyền năm 2023 đạt 2,12%, nhưng đến năm 2024 đã giảm xuống còn 1,61% do thực hiện các cam kết quốc tế về giảm thuế. Dự kiến giảm thu do thực hiện các FTAs là khoảng 14.000 tỷ đồng.

Ngoài ra, việc sửa Nghị định 59/2018/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 08/2015/NĐ-CP theo hướng bãi bỏ quy định về xuất nhập khẩu tại chỗ cũng sẽ tác động làm số thu NSNN giảm khoảng 10.000 tỷ đồng/năm.