Ông Nguyễn Hồng Thanh- Trưởng Ban Nội chính Tỉnh uỷ, Trưởng Ban Pháp chế HĐND tỉnh, trưởng đoàn khảo sát kết luận buổi làm việc.
Sáng 23.5, đoàn khảo sát do ông Nguyễn Hồng Thanh- Trưởng Ban Nội chính Tỉnh uỷ, Trưởng Ban Pháp chế HĐND tỉnh làm trưởng đoàn làm việc với Toà án nhân dân (TAND), Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND), Chi cục Thi hành án dân sự (THADS) huyện Châu Thành về tình hình giải quyết, xét xử và thi hành án đối với các vụ việc dân sự, hôn nhân và gia đình trên địa bàn huyện.
Tại buổi làm việc, lãnh đạo TAND, VKSND, Chi cục THADS huyện Châu Thành báo cáo đoàn khảo sát về tình hình tổ chức bộ máy; kết quả công tác giải quyết, xét xử, thi hành án đối với các vụ việc dân sự, hôn nhân và gia đình thời điểm từ ngày 1.10.2019 đến 31.3.2023.
Trong kỳ giám sát nêu trên, TAND huyện Châu Thành đã giải quyết 3.567/4.471 vụ việc thụ lý, trong đó xét xử 765 vụ, chiếm tỷ lệ 21,45%. Số lượng vụ việc thụ lý, giải quyết tại đơn vị có xu hướng tăng so với những năm trước.
Về nguyên nhân phát sinh tranh chấp hôn nhân và gia đình chủ yếu do mâu thuẫn, bạo lực gia đình, rượu chè, cờ bạc; độ tuổi ly hôn ngày càng trẻ hoá. Riêng đối với các tranh chấp dân sự, nguyên nhân phát sinh chủ yếu do khi thiết lập các quan hệ dân sự, đương sự đều không nắm hoặc chưa nhận thức đúng quy định pháp luật điều chỉnh.
Những vấn đề sai sót trong quản lý nhà nước ở lĩnh vực quản lý đất đai (cấp trùng thửa, cấp đất sai vị trí…) cũng góp phần khiến tranh chấp đất đai phát sinh ngày càng phức tạp. Dự báo trong những năm tới sẽ phát sinh nhiều tranh chấp mới, có tính chất phức tạp và số lượng vụ việc tranh chấp sẽ tiếp tục tăng.
Tính đến nay, số quyết định, bản án dân sự, hôn nhân và gia đình có hiệu lực pháp luật chuyển giao cho cơ quan Thi hành án dân sự là 3.890 bản án, quyết định; số bản án, quyết định phải sửa chữa, bổ sung theo yêu cầu của đương sự và cơ quan THADS là 41 bản án; tỷ lệ bản án, quyết định bị huỷ sửa chiếm tỷ lệ thấp.
Theo lãnh đạo TAND huyện Châu Thành, số lượng vụ án tranh chấp liên quan đến đất đai, tài sản gắn liền trên đất chiếm đa số trong tổng số lượng án tại đơn vị phải tiến hành định giá tài sản mới giải quyết được vụ án.
Tuy nhiên, hiện nay TAND chỉ được mời hội đồng định giá tài sản trong tố tụng dân sự huyện Châu Thành vào một ngày thứ 5 hằng tuần; có trường hợp thành viên hội đồng định giá vắng mặt dẫn đến phải hoãn định giá, gây bức xúc cho đương sự và kéo dài vụ án.
Đối với công tác đo đạc tranh chấp đất đai, đương sự chủ yếu yêu cầu Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Tây Ninh- chi nhánh Châu Thành đo đạc. Tuy nhiên, việc cung cấp kết quả sơ đồ hiện trạng đất tranh chấp của Văn phòng còn chậm; sơ đồ đo vẽ của Văn phòng Đăng ký đất đai không áp bản đồ 299, không xác định diện tích đất nằm trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và diện tích đất cấp trùng dẫn đến khó khăn trong giải quyết án.
Lãnh đạo Chi cục THADS huyện Châu Thành báo cáo đoàn khảo sát.
Đối với VKSND huyện Châu Thành, trong kỳ giám sát, đơn vị đã thực hiện kiểm sát đối với 3.285 vụ, việc dân sự, hôn nhân và gia đình; phát hiện một số vi phạm của TAND, chi cục THADS cùng cấp và ban hành nhiều kiến nghị, kháng nghị nhằm bảo đảm cho việc giải quyết các vụ việc dân sự, hôn nhân và gia đình của TAND, việc thi hành án đối với các vụ việc này kịp thời, đúng pháp luật.
Hằng năm, VKSND huyện đều hoàn thành đạt và vượt các chỉ tiêu nghiệp vụ trong hệ thống chỉ tiêu cơ bản của ngành và Quốc hội đề ra. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn một số hạn chế, thiếu sót như vẫn còn án dân sự bị sửa; một số vụ việc kéo dài thời gian thi hành án.
Đối với công tác THADS các vụ việc dân sự, hôn nhân và gia đình thời gian qua được Chi cục THADS huyện Châu Thành thực hiện đúng quy định pháp luật, đã thi hành xong nhiều vụ việc, án khó tồn lâu năm. Các chỉ tiêu thi hành án về việc, về tiền hằng năm đều đạt và vượt so với chỉ tiêu ngành giao; ý thức trách nhiệm của lãnh đạo chi cục và đội ngũ chấp hành viên trong việc tổ chức thi hành án được nâng lên.
Tại buổi khảo sát, lãnh đạo Chi cục THADS huyện Châu Thành báo cáo một số hạn chế, nguyên nhân trong THADS đối với các vụ việc dân sự, hôn nhân, gia đình. Đồng thời kiến nghị đoàn khảo sát về tăng biên chế, chế độ hỗ trợ thêm cho công chức làm công tác THADS và một số kiến nghị về sửa đổi Luật THADS theo hướng nâng cao trách nhiệm của người phải thi hành án.
Các thành viên đoàn khảo sát của Ban Pháp chế HĐND tỉnh phát biểu tại buổi làm việc.
Trên cơ sở báo cáo của các đơn vị, các thành viên đoàn khảo sát của Ban Pháp chế HĐND tỉnh đề nghị lãnh đạo 3 đơn vị TAND, VKSND, Chi cục THADS huyện Châu Thành làm rõ số liệu báo cáo; công tác phối hợp giữa ba đơn vị; xác định rõ nguyên nhân chủ quan, khách quan đối với tình trạng án bị huỷ, sửa; nguyên nhân các hạn chế do yếu tố chủ quan…
Kết luận buổi làm việc, trưởng đoàn khảo sát đề nghị 3 đơn vị tiếp thu các ý kiến của thành viên đoàn khảo sát để sớm bổ sung số liệu, hoàn chỉnh báo cáo; trong đó cần nêu chi tiết, cụ thể các khó khăn, hạn chế, nguyên nhân khách quan, chủ quan và kiến nghị, đề xuất. Đây là cơ sở để Ban Pháp chế HĐND tỉnh thực hiện giám sát chuyên đề này đối với VKSND, TAND, Cục THADS tỉnh vào ngày 31.5 tới đây.
Phương Thuý