Trong tất cả các loại tranh Tết Việt Nam, có lẽ đa dạng và độc đáo nhất là tranh dân gian. Một loạt hình nghệ thuật trường tồn cùng lịch sử dân tộc. Không trau chuốt, cầu kỳ nhưng tranh dân gian đặc biệt là tranh Đông Hồ luôn rực rỡ và đề cao đạo lý làm người, giáo dục những phẩm chất tốt, cầu mong những điều tốt đẹp trong năm mới. Tranh Đông Hồ phản ánh đời sống cùng tập tục tín ngưỡng của nhân dân nhưng ở mỗi vùng, miền mang những sắc thái, kỹ thuật riêng.
Làng tranh dân gian này nằm bên bờ sông Đuống, thuộc địa phận xã Song Hồ, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh, cách trung tâm thành phố Bắc Ninh khoảng 16km.
Mời quý vị hãy cùng Vietnam.vn chiêm ngưỡng bộ ảnh “Tranh Đông Hồ” của tác giả Lại Diễn Đàm, để hiểu sâu hơn về Làng tranh dân gian truyền thống nổi tiếng của Việt Nam, là làng nghề cổ truyền thống với lịch sử hơn 400 năm tuổi. Bộ ảnh được tác giả gửi tham dự Cuộc thi ảnh và Video “Việt Nam hạnh phúc – Happy Vietnam”, do Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức.
Tranh Đông Hồ, hay tên đầy đủ là tranh khắc gỗ dân gian Đông Hồ, là một dòng tranh dân gian Việt Nam với xuất xứ từ làng Đông Hồ. Trước kia tranh được bán ra chủ yếu phục vụ cho dịp Tết Nguyên Đán, người dân nông thôn mua tranh về dán trên tường, hết năm lại lột bỏ, dùng tranh mới.
Không chỉ có những đặc điểm riêng biệt về đường nét và bố cục, nét dân gian của tranh Đông Hồ còn nằm ở màu sắc và chất liệu giấy in. Tranh Đông Hồ được in thủ công từ ván khắc gỗ, kết hợp với nét chữ, màu sắc và câu chuyện trong mỗi bức tranh tạo nên nét độc đáo của tranh Đông Hồ.
Những nguyên liệu tạo nên hồn cốt của bức tranh đều tự nhiên. Tranh có bao nhiêu bản khắc gỗ thì tương ứng với số lượng bảng màu. Giấy in tranh Đông Hồ là giấy điệp.
Đây là loại giấy dó (giấy được làm bằng vỏ cây dó) được phết lên một lớp điệp một màu trắng lấp lánh với ánh của những mảnh điệp nhỏ dưới ánh sáng (điệp là bột được tán từ vỏ sò điệp ở biển) trộn với hồ dán (hồ dán được nấu từ bột gạo tẻ hoặc gạo sắn, cũng có khi nấu bằng bột sắn). Mỗi một bức tranh lại mang thông điệp, ý nghĩa riêng.
Tranh Đông Hồ không phải là tranh vẽ, mà được in từ những mộc bản có sẵn. Nhưng việc in tranh không hề đơn giản! Để màu sắc tươi sáng không bị lấm lem thì một bức tranh chia làm bao nhiêu phần bố cục, thì mất bằng ấy lần in. Lối in thủ công giản dị mà tinh xảo, trên một mặt phẳng theo lối “đồng hiện”, bất chấp luật xa/gần trong hội họa phương Tây tạo nên một dòng tranh đặc sắc, thuần Việt, quý báu.
Tranh Đông Hồ là một thể loại tranh dân gian đã có từ lâu đời, nhiều nghệ nhân qua bao đời đã để lại một kho tàng tranh quý giá. Hiện nay nhiều nghệ nhân nối tiếp truyền thống cha ông đã duy trì được thể loại tranh dân gian tới bây giờ.
Ngày nay, do thời đại công nghệ phát triển, tranh Đông Hồ không còn tiêu thụ nhiều như trước, làng nghề làm tranh cũng bị mai một chỉ còn lại một vài gia đình nghệ nhân theo nghề tranh, gìn giữ di sản.
Mặc dù vậy, tranh Đông Hồ vẫn luôn là một nét đẹp tinh hoa của văn hóa dân gian Việt Nam và hy vọng sẽ ngày càng được bảo tồn, gìn giữ và phát huy, lưu truyền tới mãi đời sau.
Năm 2024, Cuộc thi ảnh và Video “Việt Nam hạnh phúc – Happy Vietnam” tiếp tục được Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Hội Nghệ sỹ Nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức trên trang web https://happy.vietnam.vn dành cho tất cả công dân Việt Nam và người nước ngoài từ 15 tuổi trở lên. Cuộc thi nhằm tôn vinh những cá nhân và tập thể có những sản phẩm thông tin tích cực, đóng góp thiết thực vào việc tuyên truyền, quảng bá hình ảnh đẹp về Việt Nam ra thế giới. Qua đó giúp người dân trong nước, đồng bào ở nước ngoài và bạn bè quốc tế tiếp cận những hình ảnh chân thực về đất nước, con người Việt Nam, thành tựu của Việt Nam trong bảo đảm quyền con người, hướng tới một Việt Nam hạnh phúc.
Mỗi hạng mục dự thi (ảnh và video) có các giải thưởng và giá trị giải thưởng như sau:
– 01 Huy chương Vàng: 70.000.000đ
– 02 Huy chương Bạc: 20.000.000đ
– 03 Huy chương Đồng: 10.000.000đ
– 10 giải Khuyến khích: 5.000.000đ
– 01 tác phẩm được bình chọn nhiều nhất: 5.000.000đ
Các tác giả đạt giải sẽ được Ban Tổ chức mời tham dự Lễ công bố và trao giải thưởng và giấy chứng nhận trên sóng truyền hình trực tiếp của Đài Truyền hình Việt Nam.
Vietnam.vn
