Chỉ số ngành sản xuất xuống dưới ngưỡng 50 điểm

Sáng 2/1/2025, S&P Global công bố báo cáo Chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) ngành sản xuất Việt Nam tháng 12/2024. Trong đó có 3 điểm đáng chú ý: Sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới tăng yếu hơn; niềm tin kinh doanh giảm đáng kể; việc làm tiếp tục giảm.

Suy giảm nhẹ tháng cuối năm

Theo đó, chỉ số PMI ngành sản xuất Việt Nam đạt 48,9 điểm trong tháng 12, tức là vẫn nằm dưới ngưỡng 50 điểm và cho thấy các điều kiện kinh doanh trong ngành suy giảm tháng thứ 4 liên tiếp. Tuy nhiên, chỉ số đã tăng so với mức 47,3 trong tháng 11 cho thấy tốc độ suy giảm chậm hơn.

Sức khỏe ngành sản xuất yếu kém trong hầu hết thời gian của năm 2023, chỉ cải thiện nhẹ trong tháng 2 và tháng 8. Kết quả chỉ số PMI trung bình của năm là thấp nhất kể từ thời điểm bùng phát đại dịch Covid-19 vào năm 2020.

Mức giảm lần này của các điều kiện hoạt động tiếp tục phản ánh tình trạng nhu cầu yếu kém, với tổng số lượng đơn đặt hàng mới giảm tháng thứ hai liên tiếp trong tháng 12. Tuy nhiên, tốc độ giảm đã chậm lại so với tháng 11 khi số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới gần như ổn định.

Theo những người tham gia khảo sát, tình trạng tăng giá gần đây đã làm nản lòng khách hàng và đã góp phần làm giảm số lượng đơn đặt hàng mới trong kỳ này. Để đáp lại những dấu hiệu này, các nhà sản xuất hạn chế việc tăng giá bán hàng vào thời điểm cuối năm, và họ chỉ tăng giá ở mức nhẹ nhất trong thời kỳ tăng giá kéo dài năm tháng gần đây.

Tình trạng tăng nhẹ của giá bán hàng là hoàn toàn khác với tình trạng tăng chi phí đầu vào khi chỉ số này tiếp tục tăng đáng kể và với tốc độ ít thay đổi so với mức cao của chín tháng ghi nhận trong tháng 11. Theo những người trả lời khảo sát, chi phí đầu vào tăng thường phản ánh mức tăng giá điện và dầu, cộng với tình trạng đồng tiền yếu.

Với số lượng đơn đặt hàng mới giảm trong tình trạng nhu cầu yếu, các nhà sản xuất đã tiếp tục giảm sản lượng trong tháng 12, từ đó kéo dài thời kỳ giảm hiện nay thành 4 tháng.

Việc làm tiếp tục giảm

Các nhà sản xuất đã giảm việc làm tháng thứ ba liên tiếp vào cuối năm trong bối cảnh số lượng đơn đặt hàng mới tăng yếu. Mặc dù chỉ ở mức khiêm tốn, tốc độ giảm việc là mạnh nhất kể từ tháng 8.

Việc tiếp tục giảm việc làm vào thời điểm số lượng đơn đặt hàng mới tăng (cho dù là tăng nhẹ) khiến lượng công việc tồn đọng tiếp tục tăng trong tháng 12, từ đó kéo dài thời kỳ tăng lượng công việc tồn đọng hiện nay thành 7 tháng. Tuy nhiên, mức tăng lần này chỉ là nhẹ và là yếu nhất trong thời kỳ tăng này.

Chỉ số PMI ngành sản xuất Việt Nam tháng 12/2024 giảm xuống dưới ngưỡng 50 điểm. Ảnh: TT

Áp lực lạm phát tăng lên trong tháng 12, với cả chi phí đầu vào và giá cả đầu ra tăng với tốc độ nhanh hơn so với tháng 11.

Theo các thành viên nhóm khảo sát, tình trạng khan hiếm nguyên vật liệu và biến động tỷ giá hối đoái góp phần làm tăng chi phí đầu vào, với dầu và kim loại nằm trong số những mặt hàng được ghi nhận tăng giá.

Để đổi lại, các công ty đã tăng giá cả đầu ra tháng thứ 8 liên tiếp, và tốc độ tăng là nhanh nhất kể từ tháng 7. Lần tăng này cũng mạnh hơn mức trung bình của lịch sử chỉ số.

Cuối cùng, thời gian giao hàng của nhà cung cấp đã bị kéo dài tháng thứ 4 liên tiếp, và các công ty thường nhắc đến điều kiện giao thông chậm chạp. Tuy nhiên, mức độ kéo dài thời gian giao hàng chỉ là nhẹ, và lần kéo dài này là ít đáng chú ý nhất trong chuỗi thời gian suy giảm hiệu suất hoạt động của người bán hàng hiện nay.

Bình luận về kết quả khảo sát, ông Andrew Harker, Giám đốc Kinh tế tại S&P Global Market Intelligence, cho rằng đây là thời điểm kết thúc năm ảm đạm đối với ngành sản xuất Việt Nam khi sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới tăng chậm lại. Những bất ổn trên thị trường thế giới cũng làm giảm niềm tin kinh doanh khiến chỉ số này giảm thành mức thấp nhất trong hơn một năm rưỡi.

Điều này một phần phản ánh tình trạng không chắc chắn liên quan đến những kế hoạch của chính quyền sắp tới của Mỹ về thuế quan. Những thông cáo tiếp theo về vấn đề này trong năm mới sẽ giúp làm sáng tỏ bất kỳ ảnh hưởng tiềm tàng nào lên các nhà sản xuất của Việt Nam.