“Hơn 10 năm rồi tôi mới trở lại Bạc Liêu”. Ôi, câu nói giản đơn mà mang bao niềm thương nỗi nhớ. Tôi chỉ xa nhà, xa quê chưa đến chục năm mà có những ngày nỗi nhớ nhung cứ trào dâng không dừng. Tôi vẫn như người trong câu hát: “Chợt một chiều buồn thương hoài nồi bún mắm”.
Có đi xa mới nhớ nhà, nhớ những cái nhỏ bé, đơn sơ đã đi vào ký ức. Ôi, mắm, biết tìm đâu ngoài đất nước này, đồng đất này? Chỉ là sống giữa một thành phố lớn, thứ gì cũng có thể mua nhưng đi tìm một hương vị đã không phải dễ. Có khi ngày nào tôi cũng rảo tìm ăn cho được bún mắm nhưng phải hỏi rõ có bún mắm miền Tây không mới vào. Vào rồi thì lại càng nhớ cái quê, cái đồng, không tìm đâu được. Bún mắm thì ở đâu cũng có thể bán nhưng cái chất miền Tây, chất Bạc Liêu thì đâu thể mua. Một tô bún mắm giữa hàng quán sang trọng, hào nhoáng nơi xứ lạ không khác một tô bún trong một quán lá tại quê nhà. Nhưng người xa quê vẫn thèm vì người ta được nhấm nháp nó nơi đã sản sinh ra thứ ẩm thực đặc biệt ấy. Mắm kho, mắm chưng, bún mắm… cho tôi ăn cả tuần vẫn không biết chán. Càng ăn lại càng nhớ, càng yêu và càng không muốn làm người xa xứ. Nhưng tôi đã là người xa xứ tự bao giờ…
Bờ ao quê nhà. Ảnh: C.T
Bây giờ những chiếc lá xanh trong của bình bát đã phủ kín bờ ao trước nhà. Những cánh hoa trắng mịn màng đã lấm tấm thả mình trên mặt nước bình yên. Mùa bình bát vàng rộm lại về. Mùi thơm bình dị sực nức khạp gạo của bà như vẫn đâu đây. Ngày ấy, bà vẫn hái và giú dành phần tôi. Hình ảnh đám trẻ chống xuồng đi học, mê bình bát chín đến trốn học bị đòn, chị em giận hờn vẫn còn đây. Cũng cầu ao, cũng mé nước nhưng không phải quê nhà vì không có bà, không có đám con nít trèo cây phơi nắng… Đã lâu lắm rồi tôi chỉ nhìn mùa bình bát vàng rộm đi qua bằng hồi ức. Dù người ta có đem cả cây cỏ sang trời Tây thì 1 – 2 triệu người xa quê vẫn không làm nên một hồn cốt quê hương vì hồn cốt ấy đang ở trên mảnh đất đã đi suốt 4.000 năm bi tráng.
Có người bảo tôi sống giữa chỗ phố hội mà không khác gì nhà quê vậy. Tôi cười hạnh phúc vì ít nhất cũng có người biết mình nhà quê. Sự thật thì tôi ham thích gần gũi thiên nhiên, sống có khoảng xanh nên chỗ tôi ở cũng mang dáng vẻ của đồng quê ít nhiều. Mỗi sáng tôi vẫn đi qua cánh đồng và được nhìn nó khác lạ mỗi ngày. Hết mùa gặt đến mùa cày cấy, gieo mạ. Mùi rơm rạ, mùi lúa chín ôi sao mà gần gũi, thân yêu. Tôi cũng làm thêm chái lá, mắc võng đưa kẽo kẹt. Mỗi sáng bước ra vẫn bờ ao, vẫn thấy đám càng cua bên hè. Vẫn nghe tiếng gà trưa, tiếng chim kêu đầu nhà. Cũng nước sắc, cũng cá phi ngoi lên làm mặt ao chốc lại dao động lăn tăn… Quê hương là nơi con sinh ra và được dưỡng nuôi. Nhà là nơi con được che nắng che mưa, có bữa cơm gia đình bên ngọn đèn leo lét. Có bao giờ con nguôi nhớ quê mình, mẹ ơi!
TRẦN PHONG
Nguồn: https://www.baobaclieu.vn/van-hoa-nghe-thuat/vi-que-nha-98269.html
