Hoa của đất

Đóa hoa ấy mọc trên những mảnh đất anh hùng, vươn lên mạnh mẽ từ trong khói lửa chiến tranh, có máu xương của biết bao thế hệ cha anh. Là những khu căn cứ địa năm xưa,  giờ là những di tích lịch sử – văn hóa đặc biệt mà mỗi khi đặt chân đến, trong niềm xúc động quyện vào hương khói tri ân, ta thấu cảm trọn vẹn ý nghĩa câu thơ: “Nước Việt Nam từ máu lửa/ Rũ bùn đứng dậy sáng lòa!” (“Đất nước” – Nguyễn Đình Thi).

Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Căn cứ Cái Chanh (xã Ninh Thạnh Lợi, huyện Hồng Dân) – “địa chỉ đỏ” giáo dục truyền thống lịch sử cách mạng vẻ vang của Bạc Liêu.

Sống lại truyền thống hào hùng

“Sao mấy vũ khí này nhìn đơn sơ vậy mà đánh giặc được hở mẹ?”, trả lời câu hỏi ngây ngô của con trẻ, người mẹ điềm đạm giải thích, “là vì dân mình có lòng yêu nước, kiên trì, dũng cảm đó con!”. Đó cũng chính là bài học vỡ lòng về tinh thần quả cảm, lòng yêu nước của dân tộc Việt Nam, mà người lớn có ý thức truyền lại cho thế hệ trẻ hôm nay khi đưa trẻ nhỏ đến những khu di tích lịch sử. Một đứa trẻ biết tò mò tìm hiểu về những hiện vật lịch sử, để sau đó biết rằng, với những vũ khí thô sơ, cha ông thời trước đã chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, quê hương như thế nào, sẽ biết tự nhắc mình trở thành những công dân có trách nhiệm với quê hương mai này.

Đó là câu chuyện nhỏ ở Căn cứ Cái Chanh (ấp Cây Cui, xã Ninh Thạnh Lợi, huyện Hồng Dân) – nơi đã đón nhiều đoàn khách, trong đó có đông đảo các em học sinh đến đây để tìm hiểu về truyền thống đấu tranh hào hùng của quân, dân Bạc Liêu trong thời khói lửa. Với những giá trị lịch sử, văn hóa và cách mạng đặc biệt, khu căn cứ này đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt từ năm 2021.

Một tiết học lịch sử tại nơi đầy chứng tích này sẽ nhanh thấm vào tư tưởng, hình thành nên ý thức tự hào và tình yêu quê hương cho mỗi học sinh, khi các em hiểu rõ rằng: Nơi đây từng là Căn cứ Tỉnh ủy Bạc Liêu trong cả hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, đóng vai trò là trung tâm chỉ huy và điều hành các hoạt động cách mạng của tỉnh; nơi gắn liền với những nhân vật lịch sử; những lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước cũng đã từng hoạt động và làm việc tại đây, như các đồng chí: Lê Duẩn, Lê Đức Thọ, Phạm Hùng… Đặc biệt là nơi ghi dấu những chiến thắng vang dội của quân và dân Bạc Liêu trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Tiếp tục xuôi về vùng đất cực Nam Tổ quốc, một đóa hoa khác tỏa hương bát ngát cho đời từ câu chuyện đầy máu và nước mắt của cả một gia đình ở làng Phong Thạnh (nay thuộc ấp 4, xã Phong Thạnh A, TX. Giá Rai) đã đi vào phim ảnh khá nhiều lần. Câu chuyện như góp thêm minh chứng về một đất nước “rũ bùn đứng dậy sáng lòa”!

Di tích lịch sử Nọc Nạng với những ngôi mộ nằm kề nhau có thể khiến ta rơi nước mắt vì xúc động, nhưng sau tất cả lại khơi dậy mạnh mẽ niềm tự hào vì tinh thần đấu tranh bất khuất của người nông dân Nam Bộ một thời. Câu chuyện anh em Mười Chức, những người nông dân kiên cường đã đứng lên chống lại sự bất công, bảo vệ mảnh đất quê hương vào năm 1928 đã tạo ra một làn sóng đấu tranh mạnh mẽ, lan rộng ra các vùng nông thôn khác, góp phần thúc đẩy phong trào cách mạng Việt Nam trước khi có Đảng.

Chỉ điểm danh hai trong số rất nhiều khu, điểm di tích để thấy với những bông hoa của đất ấy, Bạc Liêu luôn biết trân trọng, nâng niu những dấu tích lịch sử, những bảo tàng sống. Tri ân quá khứ là để hướng tới tương lai!

Cán bộ, đoàn viên, hội viên và người dân Bạc Liêu dâng hương tại Di tích lịch sử Nơi thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên của tỉnh (xã Long Điền, huyện Đông Hải).

Tinh hoa tỏa hương muôn đời

Nhà văn, nhà báo Gaston Fiorda – chuyên gia nghiên cứu các vấn đề Đông Nam Á của Đài Phát thanh quốc gia Argentina, người nhiều năm liền làm việc và trải nghiệm văn hóa tại Việt Nam đã dành thời gian thăm nhiều di tích lịch sử gắn với các cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm, bảo vệ Tổ quốc của Nhân dân ta. Gaston Fiorda đề cao tầm quan trọng của việc bảo tồn, lưu giữ các giá trị lịch sử truyền thống chống giặc, đấu tranh bảo vệ đất nước hàng ngàn năm của dân tộc Việt Nam cho các thế hệ mai sau, đồng thời nhấn mạnh đây là một trong những giá trị quan trọng của văn hóa quốc gia, lòng yêu nước cần được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Đúng là vậy, những di tích lịch sử mang ý nghĩa tri ân quá khứ để giáo dục truyền thống, lòng yêu nước cho thế hệ hôm nay, giúp các em hiểu rõ hơn giá trị của độc lập, tự do, khơi dậy niềm tự hào dân tộc và ý thức trách nhiệm đối với cộng đồng chính là kiến tạo nên một trong những giá trị quan trọng của văn hóa quốc gia!

Cũng như Gaston Fiorda, bè bạn quốc tế lâu nay vẫn ngỡ ngàng và ngưỡng mộ một dân tộc với vũ khí thô sơ nhưng đã “năm lần bảy lượt” giành chiến thắng. Những chiến sĩ với “Thuốc súng kém, chân đi không/ Mà lòng người giàu lòng vì nước/ Nóp với giáo mang ngang vai/ Nhưng thân trai nào kém oai hùng”, biến những vật dụng hằng ngày thành vũ khí lợi hại, là chiếc giàn thun bắn lựu đạn, là dao, mác, mìn chế từ chiếc ấm tích, bàn chông làm từ tre, gỗ nhọn cản đường quân thù… Những công cụ chiến đấu thô sơ ấy là biểu tượng cho sự sáng tạo, ý chí chí tự cường của dân tộc Việt Nam. Hạn chế về vật liệu, công nghệ nhưng với sự thông minh và lòng yêu nước, người Việt Nam đã tự chế những vũ khí hiệu quả để thắng kẻ thù.

Học sinh tham quan khu Di tích lịch sử Nọc Nạng (TX. Giá Rai). Ảnh: H.T

Với những chứng tích chiến tranh thô sơ mà lợi hại như thế, nhiều di tích lịch sử ở Bạc Liêu như Căn cứ Cái Chanh, Di tích lịch sử Nọc Nạng, Nơi thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên của tỉnh, Di tích lịch sử địa điểm trận Giồng Bốm… đã trở thành những bảo tàng chiến tranh vô giá! Bảo tồn và phát huy giá trị, mở hướng để phát triển du lịch cho những bông hoa nở ra từ đất này thêm ngày càng lan tỏa hương sắc là nhiệm vụ quan trọng, vừa giáo dục truyền thống yêu nước cho thế hệ trẻ, vừa khẳng định vị thế của Bạc Liêu trên bản đồ du lịch Việt Nam. Các công trình kiến trúc trong khu căn cứ, di tích lịch sử cách mạng ở Bạc Liêu nói chung mang đậm nét đặc trưng của vùng sông nước Nam Bộ, kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại, lưu giữ nhiều hiện vật quý giá, tái hiện sinh động cuộc sống và hoạt động của cán bộ, chiến sĩ trong thời kỳ kháng chiến… chắc chắn sẽ có sức hút với du khách! Xây dựng thành điểm đến du lịch hấp dẫn, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước tham quan, khám phá, tìm hiểu về lịch sử, văn hóa của dân tộc là trọng trách của người hôm nay.

Di tích được định nghĩa “là dấu vết của quá khứ còn lưu lại trong lòng đất hoặc trên mặt đất có ý nghĩa về mặt văn hóa và lịch sử”. Vậy nên xin được gọi những di tích lịch sử ấy là những đóa hoa của đất.

Những đóa hoa bất tử tỏa ngát hương cho đời, hôm nay và mai sau!

CẨM THÚY