Dự án hỗ trợ kinh doanh cho nông hộ góp phần giảm nghèo bền vững

Dự Hội thảo còn có các đồng chí: Nguyễn Thị Diệu Trinh – Phó Vụ trưởng Vụ Kinh tế đối ngoại, Bộ Kế hoạch và Đầu tư; đại diện Quỹ Phát triển Nông nghiệp Quốc tế (IFAD) tại Việt Nam; đại diện Ban Quản lý Dự án CSSP tỉnh Cao Bằng; đại diện Ban Quản lý Dự án Phát triển chuỗi giá trị nông nghiệp thông minh thích ứng biến đổi khí hậu tại tỉnh Bến Tre, tỉnh Trà Vinh; đại diện lãnh đạo các sở, ngành có liên quan; lãnh đạo UBND các huyện hưởng lợi từ Dự án; một số hợp tác xã và tổ hợp tác tiêu biểu…

Toàn cảnh Hội thảo

Dự án CSSP tỉnh Bắc Kạn được triển khai thực hiện từ năm 2017 đến năm 2024 với tổng số vốn là  37,506 triệu USD (tương đương 840,129 tỷ VNĐ). Trong đó, vốn vay của IFAD là 21,25 triệu USD (tương đương 476 tỷ VNĐ, chiếm 56,7%); đối ứng của Chính phủ Việt Nam là 11,039 triệu USD (tương đương 247,265 tỷ VNĐ, chiếm 29,4%) gồm ngân sách Trung ương, ngân sách địa phương cấp và vốn lồng ghép từ các Chương trình mục tiêu quốc gia khác; vốn đối ứng của người hưởng lợi là 5,217 triệu USD (tương đương 116,864 tỷ VNĐ, chiếm 13,9%).

Mục tiêu chung của Dự án CSSP là góp phần giảm nghèo bền vững ở Bắc Kạn. Mục đích phát triển của Dự án là cải thiện thu nhập bền vững và giảm thiểu tình trạng dễ bị tổn thương do biến đổi khí hậu của các nộ nông dân nghèo và cận nghèo tại các xã dự án mục tiêu. Dự án được triển khai tại 35 xã thuộc 5 huyện gồm Ba Bể, Pác Nặm, Ngân Sơn, Na Rì và Bạch Thông.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nông Quang Nhất phát biểu khai mạc Hội thảo

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nông Quang Nhất cho biết, Dự án CSSP là dự án thứ hai của tỉnh Bắc Kạn sử dụng vốn vay ODA từ IFAD. Đây là dự án tiếp cận theo hướng hỗ trợ sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị, được xây dựng trên cơ sở kế thừa và phát huy những thành quả và bài học kinh nghiệm từ Dự án Quan hệ đối tác vì người nghèo trong phát triển nông lâm nghiệp (3PAD) với mục tiêu “Nâng cao thu nhập và giảm mức độ dễ bị tổn thương trước biến đổi khí hậu của hộ nghèo và cận nghèo tại các xã mục tiêu của Dự án một cách bền vững”.

Dự án được triển khai trong bối cảnh biến đổi khí hậu diễn biến khó lường, đại dịch Covid-19 hết sức phức tạp, kéo dài dẫn đến giãn cách xã hội; dịch tả lợn Châu Phi diễn ra trên diện rộng làm ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất – kinh doanh và đời sống người dân. Cùng với đó là sự thay đổi của chính sách về quản lý và sử dụng nguồn vốn ODA; sự thay đổi về tiêu chí đánh giá hộ nghèo. Những tác động và thay đổi đã ảnh hưởng đáng kể đến tiến độ thực hiện, kết quả đạt được các chỉ số mục tiêu và hiệu quả của Dự án CSSP tỉnh Bắc Kạn.

Sau 7 năm thực hiện, Dự án CSSP tỉnh Bắc Kạn đã đạt được những kết quả nhất định, hoàn thành mục tiêu đề ra, thể hiện thông qua số lượng các đối tượng hưởng lợi từ Dự án có mức thu nhập tăng và giảm tỷ lệ hộ nghèo; nhiều chỉ số đã đạt và vượt so với Văn kiện dự án được phê duyệt. Dự án đã góp phần làm chuyển đổi về nhận thức của chính quyền, đoàn thể và người dân về phát triển sản xuất hàng hóa nông nghiệp theo chuỗi thích ứng với biến đổi khí hậu.

Qua thực hiện Dự án, quy trình lập kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội có sự tham gia theo định hướng thị trường, thích ứng với biến đổi khí hậu (MOP-SEDP) ở cấp xã, cấp huyện đã được UBND tỉnh thể chế hóa và nhân rộng ra toàn tỉnh, góp phần nâng cao hiệu quả công tác lập kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội hằng năm của tỉnh.

Dự án đã giao và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp cho trên 9.600 hộ gia đình thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo và 180 cộng đồng với diện tích gần 38.000 ha tại các huyện Ba Bể, Pác Nặm, Ngân Sơn và Na Rì; tài trợ xây dựng và hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu đất đai của hai huyện Ba Bể, Pác Nặm; hỗ trợ xây dựng 229 công trình cơ sở hạ tầng chủ yếu là các tuyến đường giao thông nông thôn với tổng chiều dài hơn 300 km.

Thực hiện Dự án, đã có 613 tổ/nhóm hợp tác sản xuất theo chuỗi được thành lập và liên kết với các đơn vị doanh nghiệp/hợp tác xã chế biến, tiêu thụ sản phẩm thông qua các hợp đồng bao tiêu; nhiều mô hình sản xuất thích ứng với biến đổi khí hậu được triển khai hiệu quả; 569 tổ hợp tác được hỗ trợ nguồn vốn ban đầu để triển khai các kế hoạch sản xuất kinh doanh; 9 đơn vị doanh nghiệp/hợp tác xã được hỗ trợ đầu tư mở rộng quy mô sản xuất. Qua đó, góp phần tạo việc làm và tăng thu nhập cho các hộ dân nông thôn, đặc biệt là các hộ nghèo, cận nghèo và đồng bào dân tộc thiểu số trong vùng Dự án.

Dự án đã đạt được mục tiêu tổng quát là góp phần giảm nghèo bền vững tại Bắc Kạn với thành tích giảm 29,94% tỷ lệ nghèo đa chiều, đạt 119,76% so với mục tiêu giảm 25% ban đầu. Tuy nhiên, đánh giá mức độ kết quả, tác động và tính bền vững trong quá trình thực hiện Dự án còn một số hạn chế như kết quả của một số ít hoạt động chưa đạt chỉ tiêu về số lượng; mức độ nhân rộng các kết quả, dự án tại các địa phương chưa cao…

Tại Hội thảo, đại biểu nghe báo cáo tham luận về kinh nghiệm lập kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội theo định hướng thị trường, có sự tham gia và thích ứng với biến đổi khí hậu hằng năm cấp xã; kinh nghiệm để duy trì, phát triển mối liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản giữa hợp tác xã với các hộ sản xuất để ổn định và phát triển vùng nguyên liệu; vai trò của người lãnh đạo tổ hợp tác trong công tác quản lý, vận hành tổ hợp tác; chia sẻ kinh nghiệm của tỉnh Bến Tre trong thực hiện Dự án phát triển chuỗi giá trị nông nghiệp thông minh thích ứng biến đổi khí hậu tại tỉnh Bến Tre giai đoạn 2023 – 2027…

Đ/c Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Phương Thị Thanh phát biểu tại Hội thảo

Đến dự và phát biểu tại Hội thảo, đồng chí Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Phương Thị Thanh đánh giá, Dự án CSSP đã đóng góp rất lớn trong việc thay đổi tư duy sản xuất của người dân tỉnh Bắc Kạn; từ sản xuất tự cung tự cấp, người dân đã từng bước chuyển sang sản xuất hàng hóa, có sản phẩm được xuất khẩu sang thị trường nước ngoài mặc dù quy mô còn nhỏ. Qua thực hiện Dự án CSSP đã khai thác được lợi thế một số sản phẩm đặc hữu trên địa bàn tỉnh, tạo ra trên 200 sản phẩm OCOP, có được sản phẩm OCOP 5 sao và xuất khẩu; thu nhập bình quân đầu người của người dân được nâng lên, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo, cải thiện đời sống Nhân dân. Thực hiện Dự án CSSP, năng lực điều hành, kỹ năng công tác của đội ngũ cán bộ từ thôn đến huyện, tỉnh được nâng lên, nhất là tại các xã hưởng lợi từ Dự án đã có kinh nghiệm để thực hiện tốt hơn các dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia…

Thay mặt lãnh đạo tỉnh, đồng chí Phó Bí thư Tỉnh ủy cảm ơn nhà tài trợ đã tạo điều kiện quan tâm tới tỉnh Bắc Kạn trong thời gian qua; Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng các cơ quan liên quan đã giúp đỡ, hỗ trợ tỉnh thực hiện có hiệu quả Dự án.

Theo đồng chí Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, tỉnh Bắc Kạn đang có lợi thế tỷ lệ che phủ rừng lớn nhất cả nước nhưng chưa tiếp cận được thị trường tín chỉ cac-bon; tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo đa chiều còn rất lớn; Chương trình OCOP đang được thực hiện thành công nhưng sản phẩm OCOP quy mô còn nhỏ, sức cạnh tranh còn hạn chế. Đồng chí đề nghị Quỹ IFAD Việt Nam, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp tục hỗ trợ, tạo điều kiện để tỉnh Bắc Kạn được tiếp cận, thực hiện dự án giai đoạn tiếp theo; tạo điều kiện để tỉnh Bắc Kạn để khai thác lợi thế nông nghiệp, đáp ứng được yêu cầu ứng phó với biến đổi khí hậu trong giai đoạn hiện nay.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nông Quang Nhất trao Bằng khen cho các tập thể  có thành tích tiêu biểu trong triển khai Dự án CSSP Bắc Kạn giai đoạn 2017 – 2024

Nhân dịp này, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đăng Bình tặng Bằng khen cho 5 tập thể và 5 cá nhân; Ban Điều phối Dự án CSSP tỉnh đã tặng Giấy khen cho 3 tập thể và 25 cá nhân đã có thành tích tiêu biểu trong triển khai Dự án CSSP Bắc Kạn giai đoạn 2017 – 2024./.