Vì sao Bộ Công Thương đề xuất rút ngắn chu kỳ điều chỉnh giá điện xuống còn 3 tháng/lần?

Tại họp báo thường kỳ Chính phủ tháng 7/2023 vào chiều 5/8, phóng viên đặt câu hỏi về đề xuất điều chỉnh giá điện 3 tháng một lần của Bộ Công Thương.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết, về thẩm quyền điều chỉnh giá, theo Quyết định số 24 của Thủ tướng Chính phủ, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) có thẩm quyền điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân ở mức từ 3% đến dưới 5%. Quy định này nhằm bảo đảm mức độ tự quyết của doanh nghiệp trong khung giá đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải trả lời tại họp báo.

Về chu kỳ điều chỉnh giá điện, do ảnh hưởng của tình hình địa chính trị thế giới, giá nhiên liệu thế giới tăng cao từ cuối quý I-2022, chi phí nhiên liệu Việt Nam phải nhập khẩu để sản xuất điện cũng tăng theo giá thế giới, làm chi phí mua điện của EVN tăng cao, ảnh hưởng đến cân đối tài chính và dòng tiền của doanh nghiệp.

EVN đã đề xuất điều chỉnh tăng giá điện các năm 2022 và 2023 để bảo đảm có dòng tiền thanh toán việc mua điện từ các nhà máy điện, hỗ trợ cải thiện tình hình tài chính cho EVN. Với biến động thông số đầu vào (chủ yếu là giá nhiên liệu), kết quả tính toán cho thấy giá điện cần được điều chỉnh tăng ở mức cao để bảo đảm cân đối tài chính và dòng tiền cho EVN.

Trong quá trình xem xét đề xuất điều chỉnh giá bán điện của EVN các năm 2022 và 2023, Thường trực Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ có ý kiến cần phải nghiên cứu điều chỉnh giá điện theo lộ trình từng bước cho phù hợp, tránh giật cục (trên cơ sở nghiên cứu sửa đổi Quyết định số 24 của Thủ tướng Chính phủ), tránh gây ảnh hưởng lớn đến kinh tế vĩ mô, sản xuất của doanh nghiệp và đời sống của người dân.

Thực hiện chỉ đạo của Thường trực Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, trên cơ sở đề xuất của EVN, Bộ Công Thương đã nghiên cứu và dự thảo quy định rút ngắn chu kỳ điều chỉnh giá điện xuống còn 3 tháng/lần. Việc này cũng phù hợp quy định tại Quyết định số 24 của Thủ tướng Chính phủ là EVN phải báo cáo tính toán giá điện cập nhật hằng quý.

Tuy nhiên, do giá điện là mặt hàng quan trọng, nhạy cảm, tác động trực tiếp đến hoạt động sản xuất, kinh doanh, đời sống của người dân và các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô nên việc thực hiện điều chỉnh giá điện với mức độ, thời điểm điều chỉnh cần thiết phải được báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để đảm bảo việc điều hành kinh tế vĩ mô, ổn định chính trị, kinh tế và xã hội.

Về việc yêu cầu nghiên cứu xây dựng biểu giá điện 2 thành phần để giảm bù chéo đã được đưa ra từ Quyết định 28 của Thủ tướng Chính phủ song đến nay Bộ Công Thương vẫn đưa ra trong dự thảo mới, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết, trên cơ sở phân tích các đề xuất tại đề án cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện và trên cơ sở phân tích đặc điểm tình hình kinh tế – xã hội tại thời điểm hiện nay, Bộ Công Thương đề xuất thực hiện cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện theo 2 giai đoạn. Cụ thể:

Giai đoạn 1: Sửa đổi giá bán điện cho nhóm khách hàng sử dụng điện ngoài mục đích sinh hoạt ở mức tối thiểu, đảm bảo tránh gây biến động quá lớn trong việc thực hiện cơ cấu biểu giá bán lẻ điện nhưng vẫn giải quyết được những vấn đề cấp thiết mà dư luận và người dân đặt ra trong thời gian qua, cụ thể như sau:

Bổ sung nhóm khách hàng “cơ sở lưu trú du lịch” để áp dụng giá bán lẻ điện bằng với giá bán lẻ điện cho sản xuất trên cơ sở tách ra từ nhóm khách hàng kinh doanh nhằm thực hiện chỉ đạo tại Nghị quyết số 08-NQ/TƯ ngày 16-1-2017 của Bộ Chính trị.

Gộp giá bán điện theo các cấp điện áp để phù hợp với thực tế phát triển lưới điện tại các Tổng công ty Điện lực. Cụ thể, giá bán lẻ điện theo các cấp điện áp gồm: Cao áp (cấp điện áp trên 35kV), trung áp (từ 1kV đến 35kV), hạ áp (dưới 1kV) áp dụng cho các nhóm khách hàng sản xuất, kinh doanh, hành chính sự nghiệp, cơ sở lưu trú du lịch.

Bổ sung cơ cấu giá bán lẻ điện cho nhóm khách hàng sử dụng điện cho sản xuất tại cấp điện áp 220kV trở lên để phù hợp với thực tế phát triển khách hàng và đảm bảo giá điện phản ánh chi phí sản xuất, kinh doanh điện với việc hiệu chỉnh kết quả tính toán giá bán điện cho cấp 220kV trên cơ sở chênh lệch giá điện của cấp 110kV và giá thành bình quân đến cấp 220kV.

Giữ nguyên cơ cấu giá bán lẻ điện cho đối tượng khách hàng hành chính sự nghiệp để tránh tác động quá lớn đến nhóm khách hàng chịu nhiều ảnh hưởng của dịch Covid-19. Giữ nguyên giá điện hiện hành đối với các hộ kinh doanh khác nhằm đảm bảo giảm thiểu biến động lớn tới giá bán lẻ điện bình quân và hạn chế tối thiểu việc tăng giá điện cho nhóm khách hàng sản xuất. Bổ sung cơ cấu biểu giá bán lẻ điện cho nhóm khách hàng trạm/trụ sạc xe điện theo nguyên tắc giá điện phản ánh đúng, đủ chi phí sản xuất, kinh doanh cho ngành điện.

Thứ trưởng cho biết, hiện nay, việc sử dụng xe chạy điện đang được khuyến khích. Trong khi đó, xe chạy điện phải có trạm sạc điện, vì vậy cần đưa quy định cơ cấu giá bán lẻ điện cho nhóm khách hàng này.

Giai đoạn 2, trong các năm tới, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục phối hợp với EVN theo dõi, cập nhật số liệu, đánh giá ảnh hưởng của phương án đề xuất tại Đề án (theo nguyên tắc giá phản ánh đủ chi phí) tới tình hình sản xuất và đời sống của nhân dân, xây dựng lộ trình áp dụng theo từng giai đoạn phù hợp với sự phục hồi của nền kinh tế để báo cáo Thủ tướng Chính phủ quyết định, trong đó có xem xét việc áp dụng thử nghiệm đề xuất giá bán điện 2 thành phần theo công suất và điện năng để áp dụng cho các khách hàng sử dụng điện cho sản xuất tại cấp 110kV trở lên để có đánh giá kỹ lưỡng trước khi áp dụng chính thức.

11 lần tăng giá điện bán lẻ bình quân của Việt Nam

Từ năm 2009, Việt Nam đã trải qua 11 lần tăng giá điện bán lẻ bình quân. Sản lượng điện thương phẩm cũng tăng gấp đôi trong 10 năm. Trung bình, mỗi gia đình Việt Nam sẽ phải dành hơn 8% lương của một người để trả tiền điện hằng tháng trong khi con số này ở Singapore chưa tới 1%.

 

Tăng giá điện, khách hàng sử dụng điện sinh hoạt phải trả thêm bao nhiêu?

Bộ Công thương đã ban hành Quyết định số 1062/QĐ-BCT ngày 4/5/2023 về biểu giá bán lẻ điện áp dụng từ ngày 4/5/2023. Theo tính toán của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), sau tăng giá điện, mỗi tháng, các hộ dân sử dụng điện sinh hoạt sẽ phải trả thêm từ vài nghìn đến vài chục nghìn đồng hoặc cao hơn, tùy theo sản lượng tiêu thụ điện.