Tổng thống Ukraine kêu gọi Ba Lan đàm phán khẩn cấp

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky kêu gọi Kiev và Warsaw đàm phán khẩn cấp, sau khi nông dân Ba Lan biểu tình phản đối ngũ cốc Ukraine khiến quan hệ căng thẳng.

“Tôi đã chỉ đạo Thủ tướng Ukraine đàm phán khẩn cấp với người đồng cấp Ba Lan Donald Tusk”, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết ngày 15/2. “Ngũ cốc Ukraine đổ xuống đường không chỉ là hình ảnh gây sốc. Đó còn là bằng chứng cho thấy cảm xúc có thể trở nên nguy hiểm thế nào”.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu tại Kiev ngày 22/1. Ảnh: AFP

Ông Zelensky bình luận trong bối cảnh căng thẳng giữa Kiev và Warsaw gần đây gia tăng, sau khi nông dân Ba Lan phát động hàng loạt cuộc biểu tình phản đối chính phủ nhập khẩu nông sản Ukraine “không kiểm soát”. Một số nông dân Ba Lan còn chặn và ép xe tải Ukraine đổ ngũ cốc xuống đường ở biên giới.

Tổng thống Ukraine lên án hành động, kêu gọi Ba Lan cải thiện quan hệ song phương. “Chúng ta phải bảo vệ tình láng giềng tốt đẹp bất chấp mọi thứ”, ông Zelensky nói và cho biết thêm rằng Ukraine và Ba Lan “có kẻ địch chung ở Nga” và hai nước “luôn luôn nên thương lượng với nhau”.

Ba Lan là một trong những nước tích cực ủng hộ Ukraine khi xảy ra xung đột hồi tháng 2/2022. Tuy nhiên, vấn đề ngũ cốc giá rẻ Ukraine đã ảnh hưởng tới thị trường nội địa Ba Lan cùng một số nước châu Âu. Lãnh đạo Ba Lan – Ukraine cũng có phát ngôn chỉ trích đối phương.

Ba Lan cấm nhập khẩu ngũ cốc Ukraine từ dưới thời cựu Thủ tướng Mateusz Morawiecki và vẫn duy trì lệnh này sau khi tân Thủ tướng Tusk, người mang quan điểm thân Liên minh châu Âu (EU) lên nắm quyền hồi tháng 10/2023. Bộ Nông nghiệp Ba Lan nói lệnh cấm nhập khẩu nông sản Ukraine sẽ duy trì tới khi EU có các cơ chế cụ thể có thể bảo vệ thị trường Ba Lan.

Sau khi xung đột bùng phát, xuất khẩu ngũ cốc của Kiev qua Biển Đen bị gián đoạn. EU đã tạo điều kiện cho ngũ cốc Ukraine vận chuyển qua liên minh đến các quốc gia khác, nhưng một phần ngũ cốc Ukraine kẹt lại ở các nước Đông Âu, gây ảnh hưởng nghiêm trọng thị trường nội địa.

Ủy ban châu Âu cuối tháng 1 đề xuất gia hạn miễn thuế với nông sản Ukraine thêm một năm kể từ tháng 6, sau đó đưa ra một số biện pháp phòng vệ có thể kích hoạt khi “cực kỳ cần thiết” như giới hạn lượng gia cầm, trứng và đường nhập khẩu. Các tổ chức đại diện cho nông dân EU phản đối, cảnh báo tăng biểu tình nếu giới chức liên minh không hành động mạnh tay.