Lễ hội kỷ niệm 598 năm chiến thắng Xương Giang (1427 – 2025)

Dự Lễ hội có đồng chí Nguyễn Việt Oanh – Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh. Các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy: Lâm Thị Hương Thành – Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh; Mai Sơn – Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh; Phạm Văn Thịnh – Phó Chủ tịch UBND tỉnh; Vũ Mạnh Thắng – Trưởng Ban Nội Chính Tỉnh ủy; Vũ Trí Hải – Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Bắc Giang. Các đồng chí: Phan Thế Tuấn – Phó Chủ tịch UBND tỉnh; Đinh Đức Cảnh – Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh; các đồng chí lãnh đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh; các doanh nghiệp; các nhà nghiên cứu văn hóa.

Phát biểu khai mạc lễ hội, Chủ tịch UBND thành phố Bắc Giang Đặng Đình Hoan cho biết, ngược dòng lịch sử, nơi đây đã diễn ra trận công thành của nghĩa quân Lam Sơn và trận diệt viện oanh liệt năm 1427. Chiến thắng Xương Giang năm 1427 đã chấm dứt 20 năm đô hộ của nhà Minh đối nước Đại Việt.

Để ăn mừng chiến thắng quân Minh, năm 1428, sau khi lên ngôi, vua Lê Lợi đã mở hội khao quân, tuyên đọc “Đại cáo Bình Ngô”. Trong bối cảnh niềm vui chung đó, ở Kinh Bắc có trị sở là thành Xương Giang cũng được hưởng lộc và tổ chức lễ hội lớn để cáo tế trời đất ban phúc lộc cho Nhân dân. Từ đó về sau, Nhân dân vùng Xương Giang đều tổ chức lễ hội mừng chiến thắng Xương Giang vào dịp đầu Xuân từ mùng 5 đến mùng 7 tháng Giêng để khơi dậy niềm tự hào về chiến công này. Đây cũng là dịp các làng quanh thành Xương Giang tổ chức hội làng truyền thống. Từ đó, lễ hội mừng chiến thắng Xương Giang trở thành một lễ hội lớn, thu hút sự tham gia đông đảo của Nhân dân cả vùng quanh thành Xương Giang và du khách thập phương.

Địa điểm chiến thắng Xương Giang và Lễ hội Xương Giang đã tạo dựng nên và mang những giá trị tiêu biểu đậm đà bản sắc văn hóa của vùng đất Kinh Bắc – Bắc Giang. Trước những chứng tích và giá trị lịch sử, văn hóa tiêu biểu, năm 2009, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã Quyết định công nhận xếp hạng Di tích lịch sử cấp Quốc gia địa điểm chiến thắng Xương Giang. Năm 2019, Thủ tướng Chính phủ đã Quyết định công nhận Di tích lịch sử Địa điểm chiến thắng Xương Giang, thành phố Bắc Giang là di tích Quốc gia đặc biệt. Năm 2023, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Quyết định số 3443 về việc đưa Lễ hội truyền thống Xương Giang, thành phố Bắc Giang vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Bước vào thời kỳ đổi mới, được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, sự giúp đỡ có hiệu quả của các sở, ban, ngành của tỉnh; Đảng bộ, chính quyền, quân và Nhân dân thành phố Bắc Giang đã phát huy truyền thống đoàn kết, đổi mới, sáng tạo, kiên trì vượt qua khó khăn và giành được nhiều thành tựu trên các lĩnh vực.

Đặc biệt, thành phố đã hoàn thành việc sắp xếp đơn vị hành chính và mở rộng địa giới hành chính khi nhập toàn bộ huyện Yên Dũng. Từ ngày 01/01/2025, thành phố Bắc Giang bước sang một giai đoạn phát triển mới, có đầy đủ dư địa, không gian phát triển để bứt phá vươn lên, xứng tầm là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, có vị trí chiến lược trong phát triển kinh tế – xã hội, bảo đảm quốc phòng – an ninh và đối ngoại của tỉnh.

Đồng chí mong muốn các cấp, ngành và toàn thể Nhân dân tiếp tục quan tâm giúp đỡ, chung sức cùng cấp ủy, chính quyền thành phố xây dựng thành phố Bắc Giang phát triển nhanh và bền vững, phấn đấu trở thành đô thị loại I vào năm 2030.

Từ nhiều năm nay, lễ hội Xương Giang được UBND thành phố Bắc Giang đứng ra tổ chức với quy mô cấp thành phố. Lễ hội lịch sử đồng thời mang đậm chất văn hóa truyền thống và là niềm tự hào của Nhân dân thành phố nói riêng và tỉnh Bắc Giang nói chung; có ý nghĩa cổ vũ công cuộc đổi mới, xây dựng thành phố Bắc Giang ngày càng phát triển. Lễ hội cũng là dịp giới thiệu với đông đảo Nhân dân, quý khách gần xa về mảnh đất Bắc Giang văn hiến – cách mạng – anh hùng, về con người Bắc Giang thân thiện và mến khách.

Tại đây, các đại biểu, Nhân dân được thưởng thức Chương trình nghệ thuật đặc sắc “Hào khí Xương Giang muôn thuở lưu truyền”. Chương trình gồm 2 phần, phần I  “Ký ức hào hùng”; phần II “Đảng quang vinh – Niềm tin và khát vọng”.

Qua tiết mục nghệ thuật “Hào khí Xương Giang muôn thuở lưu truyền” tái hiện lại tinh thần anh dũng của quân dân ta trong chiến đấu chống giặc ngoại xâm để tự hào hơn về truyền thống đấu tranh chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam, của Nhân dân Xương Giang, Bắc Giang trong chiến thắng Xương Giang lịch sử.

Tiếp đến, các đại biểu, Nhân dân và đông đảo du khách được thưởng thức các tiết mục nghệ thuật Kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng cộng sản Việt Nam, với những ca khúc mừng Đảng, mừng Xuân, mừng đất nước đổi mới, bước vào kỷ nguyên mới – Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Ngày 03/02 (tức mùng 6 tháng Giêng), lễ hội Xương Giang tiếp tục với các đoàn rước; thỉnh chiêng, thỉnh trống khai hội; trình diễn di sản văn hóa phi vật thể (hát chèo, quan họ, ca trù); chiếu phim hoạt hình về lịch sử Chiến thắng Xương Giang; trưng bày ảnh ký ức Chiến thắng Xương Giang; các trò chơi dân gian; không gian văn hóa chợ quê và Liên hoan hương sắc ẩm thực thành phố; giao lưu thể thao…/.

Dương Thuỷ – Trần Khiêm