Bác sĩ U70 chinh phục Nam Cực nhờ thói quen rèn thể lực

Bác sĩ Nguyễn Tiến Dũng, nguyên Trưởng Khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai, là một người đam mê “xê dịch”. Trước đây, dù bận rộn với khám chữa bệnh, hầu như toàn bộ thời gian ở viện, ông vẫn dành 30-60 phút mỗi ngày để đạp xe, hoặc dậy từ 5h tập yoga.

Khi đi công tác, bác sĩ cố gắng sắp xếp 30 phút buổi sáng hoặc tối để đi bộ, vừa tập luyện vừa khám phá địa phương. Nhờ đó, ông nói bản thân gần như không phải dùng đến thuốc, ít mắc bệnh hô hấp, cơ thể dẻo dai, xương khớp chắc khỏe. Với người đàn ông, tập luyện trở thành thói quen, “món ăn tinh thần không thể thiếu”. Hiện ông 66 tuổi, duy trì chiều cao 1,66 m, nặng 59 kg, không mắc bệnh nền.

Ở tuổi lục tuần, bác sĩ Dũng càng ý thức và trân trọng sức khỏe. Khi nghỉ việc ở bệnh viện, ông quyết định lên kế hoạch thám hiểm ở nơi xa, thử thách bản thân. Gần nhất, bác sĩ và vợ cùng hoàn thành chuyến đi Nam Cực.

Trước chuyến đi, ông Dũng đắn đo bởi ban tổ chức báo trước hành trình rất khắc nghiệt, phải vượt biển, leo núi, chịu cái lạnh băng tuyết “cắt da cắt thịt” hay say sóng đến mức “đầu quay điên đảo”. Tuy có tập luyện, nhưng ở tuổi này, các chuyển hóa chức năng của các bộ phận trong cơ thể đều suy giảm, hệ thống cơ xương khớp không còn dẻo dai.

“Tuy nhiên, tôi vẫn muốn thử thách bản thân và xem đây là cơ hội để rèn luyện sức khỏe”, bác sĩ nói và cho biết dành ba năm để chuẩn bị cho cuộc phiêu lưu.

Trong chuyến đi, mọi người phải tuân thủ quy định của đoàn, mặc quần áo chống nước, găng tay, ủng đã hút bụi và tiệt trùng, tránh mang mầm bệnh lên đảo. Tất cả phải di chuyển theo đoạn đường được đánh dấu, “chỉ cần lệch 0,3 m thôi là có thể bị sụt tuyết, không thể tự mình rút chân lên được”, bác sĩ kể. Nhiều lần, đoàn gặp mưa tuyết, gió lạnh, có người bỏ cuộc giữa chừng.

Để duy trì năng lượng, ông Dũng thường dậy sớm, lên mạn tàu ngắm bình minh, hít thở. Buổi chiều, ông lên boong tàu tập thể dục và tự động viên bản thân cố gắng đi đến cuối hành trình. Bác sĩ mặc nhiều lớp áo, trong cùng là áo giữ nhiệt, tiếp là áo ấm bên ngoài, sau đó là áo chuyên biệt chống nước. “Chưa bao giờ phải mặc nhiều áo như thế, riêng áo phao chuyên dụng đã nặng đến 7 kg, đi lại vô cùng khó khăn”, ông kể.

Lần ra đảo Cuverville, đoàn leo đến lưng chừng núi thì phải dừng lại vì tuyết rất mềm, đường trơn trượt. Nhờ thói quen tập yoga và đạp xe trước đó, ông Dũng giữ đều hơi thở khi leo, tránh mất sức cũng như chấn thương.

Chặng đường leo núi tuyết dài nhất là ở đảo Orne. “Vừa mới đi được khoảng vài trăm mét thì mưa tuyết ngày càng nặng hạt, gió càng mạnh và trời rất lạnh”, bác sĩ kể và cho biết chưa bao giờ trải qua cái lạnh buốt như vậy. Nhiều bạn trẻ chọn bỏ Orne và ở lại thuyền vì không chịu được lạnh.

Còn đảo Nửa vầng trăng là nơi ít tuyết nhất nhưng quãng đường rất dài và thời tiết khắc nghiệt nên nhiều người phải quay trở lại giữa đường. Ông Dũng là một trong bốn người đi đến tận cùng. Không những vậy, nhờ sự dẻo dai, ông không bị cảm lạnh, ăn ngon, ngủ tốt, luôn giữ tinh thần lạc quan. Với ông, đây là trải nghiệm đáng giá và là “phép thử” sức khỏe chính xác sau nhiều năm kiên trì tập luyện.

Theo một số chuyên gia du lịch, tour đi Nam Cực chủ yếu di chuyển bằng tàu thám hiểm trên biển nên say sóng là thử thách cam go nhất cho mọi hành khách. Chưa kể, thời tiết rất lạnh, liên tục dưới 0 độ, hành trình di chuyển dài, nên đòi hỏi du khách phải có nền tảng thể lực tốt.

Việc vận động, tập thể dục đối với người trung niên rất quan trọng. Theo Quỹ dân số Liên Hợp Quốc – UNFPA, Việt Nam là một trong 10 nước người dân lười vận động nhất thế giới. Nghiên cứu của Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, có tới 30% người trưởng thành thiếu vận động thể lực. Tố chất thể lực, sức bền và sức mạnh của thanh niên Việt Nam được xếp vào mức kém so với chuẩn. Trung bình mỗi người cao tuổi mắc 4-6 bệnh phối hợp, sức đề kháng suy giảm nên dễ đổ bệnh.

“Do đó, tập luyện thường xuyên là cách phòng ngừa bệnh tật hữu hiệu, tiết kiệm thời gian, tiền bạc, thuốc uống”, bác sĩ Dũng nói.

Tuy nhiên, bác sĩ Dũng nói thành tích của ông đều nhờ kiên trì tập luyện trong thời gian dài. Trường hợp khác, gia đình nên đưa người già đi khám định kỳ để được tư vấn rèn luyện sức khỏe phù hợp. Mọi người cần lắng nghe cơ thể, tìm môn thể thao nhẹ nhàng, như tập dưỡng sinh, đạp xe, yoga, bơi lội, tập đi bộ… Duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh, ngủ đủ.

Người có bệnh lý tim mạch, huyết áp cao không nên tập các môn quá nặng như đẩy tạ, đấm bốc, bóng đá. Không nên tập thể dục quá sớm hoặc quá khuya trong thời tiết lạnh khiến mạch máu bị co lại dễ bị đột quỵ, nhồi máu cơ tim.