Gần đây, khi ngang qua điểm giao thông Cửa Nam (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội), người dân bất ngờ khi thấy một áp phích quảng cáo tiếng Pháp còn sót lại từ thời Pháp thuộc hiện diện trên bức tường của trạm biến áp bên trong đảo giao thông.
Đây là áp phích tiếng Pháp quảng cáo lốp ô tô của hãng Goodyear (phía trên) và quảng cáo nước đóng chai Evian-Cachat (phía dưới), phát lộ hồi đầu năm 2023 khi UBND phường Cửa Nam giải phóng mặt bằng thi công đảo giao thông Cửa Nam, cải tạo thành vườn hoa.
Khi phát lộ, nó gây ngạc nhiên và hứng thú cho nhiều người quan tâm tới di sản, lịch sử khi nó hầu như là áp phích quảng cáo hoàn toàn bằng tiếng Pháp và có lẽ là sót lại từ thời Pháp thuộc.
Sau khi lộ diện và nhận sự quan tâm của dư luận, áp phích này đã được chính quyền địa phương tạm thời che chắn lại để bảo vệ.
Sau một năm, áp phích hiện diện trở lại cùng diện mạo mới của vườn hoa Cửa Nam.
Áp phích được giữ nguyên trạng, nhiều phần bong tróc do thời gian. Nhưng nay nó không “lẻ loi” một mình mà có thêm nhiều “bạn bè”.
Các họa sĩ tham gia dự án nghệ thuật vườn hoa Cửa Nam đưa ra phương án với kỳ vọng làm tăng thêm sức hấp dẫn và ý nghĩa của bức áp phích.
Đó là ba mặt tường còn lại của trạm biến áp được vẽ lại tranh và áp phích thời Pháp thuộc có ít nhiều liên quan với áp phích trên hoặc với địa điểm này.
Theo nghệ sĩ Nguyễn Thế Sơn – giám tuyển của dự án nghệ thuật này, ý tưởng của nhóm thực hiện là muốn mang đến câu chuyện thú vị về văn hóa quảng cáo đã từng tồn tại trước năm 1954 tại Hà Nội với các thương hiệu nổi tiếng quốc tế và trong nước.
Trong đó các nghệ sĩ muốn nhắc lại về thương hiệu áo dài Le Mur. Vì vậy một số bức quảng cáo thương hiệu áo dài này cùng những bức hình poster cổ có vẽ áo dài đã được nghiên cứu chọn lựa và vẽ lại trên bức tường đối diện với bức tường có áp phích quảng cáo thời Pháp thuộc.
Một bức tường khác của trạm biến áp thì vẽ lại các bức quảng cáo thương hiệu xe Renault, Citroen… từng sử dụng lốp xe Goodyear thời kỳ đó.
Bức tường còn lại của trạm biến áp được cho vẽ lại bức tranh lụa Chợ hoa xuân của cố họa sĩ Lương Xuân Nhị. Sở dĩ bức tranh được chọn vẽ lại, lý do trước tiên là nó đẹp và phù hợp với áp phích.
Sau nữa là bởi mảng tường vẽ bức tranh nằm đối diện với ngôi nhà cổ của họa sĩ Lương Xuân Nhị trên phố Cửa Nam, nơi bức tranh ra đời.
Họa sĩ Thế Sơn cho biết thêm, sắp tới dự án sẽ thực hiện thêm các tác phẩm sắp đặt những mô hình phụ nữ mặc áo tứ thân, ngũ thân, đặt rải rác trên thảm cỏ trong vườn hoa…
Ngoài ra, mảng vườn hoa đối diện sẽ có một tác phẩm điêu khắc bằng đá gợi lại hình dáng của một cổng thành Cửa Nam thuở xa xưa.
Theo UBND quận Hoàn Kiếm, trong thời gian tới quận giao Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng quận tiếp tục thực hiện việc cải tạo tổng thể vườn hoa Cửa Nam theo hướng tăng khả năng tiếp cận của người dân.
Vườn hoa sẽ được đầu tư lát đường dạo bằng vật liệu phù hợp, trang thiết bị đô thị đồng bộ gồm thùng rác, ghế ngồi, chiếu sáng, trồng thêm thảm cỏ, cây bóng mát…