Anh đánh bại Serbia 1-0: Dàn sao lạc lõng

Tuyển Anh khởi đầu thăng hoa bằng thế trận áp đảo hoàn toàn trước khi Jude Bellingham ghi bàn mở tỷ số ở phút 13. Song, càng về sau, đội hình “Tam sư” càng chơi lạc lõng. Bellingham có thể xuất sắc nhưng không có sự liên kết với vệ tinh xung quanh. 2 cánh của tuyển Anh – Bukayo Saka và Phil Foden – hoạt động thiếu hiệu quả. Còn Harry Kane ở vị trí mũi nhọn “đói bóng” cả trận/

Đây chính là những gì truyền thông Anh lo lắng khi nhìn vào tuyển Anh tại EURO 2024. HLV Southgate nắm trong tay một Bellingham xuất sắc, nhưng làm gì để phát huy tiền vệ Real khi chơi phía sau Kane là bài toán khó. Southgate muốn thử nghiệm Trent Alexander-Arnold ở vị trí tiền vệ, song điều chỉnh này vẫn quá mới tới “Tam sư”.

Kane chơi mờ nhạt trước Serbia.

Kane chạm bóng chỉ 2 lần trong hiệp một, dù rằng thủ quân của “Tam sư” liên tục di chuyển. Tầm hoạt động gần như bao sân của Bellingham khiến Kane ưu tiên bám sát vùng cấm, thay vì chủ động lùi lại, làm bóng như một số 10 ảo ở các giải đấu trước đó của Anh. Sao Bayern không được bơm bóng hiệu quả từ Bellingham, Foden và Saka, dẫn đến lạc lõng hoàn toàn ở 1/3 cuối sân đối thủ.

Serbia chơi với đội hình kỷ luật, giải quyết tốt các tình huống theo kèm 1-1 để khóa các ngôi sao tấn công của tuyển Anh. Song, nguyên nhân chính dẫn đến thế trận tấn công bế tắc của “Tam sư” là ở họ. Đội hình với cặp tiền vệ Arnold – Declan Rice, Bellingham đá hộ công, cùng đôi cánh Saka – Foden hỗ trợ cho Kane trên lý thuyết là lý tưởng nhưng thực tế trái ngược.

Bellingham là ngòi nổ trong mọi pha tấn công của tuyển Anh. Nhưng cũng chính sao Real nhiều lần khiến thời cơ của “Tam sư” trôi qua vì chỉ chằm chằm rê bóng. Trong hiệp một, có tình huống Bellingham đâm đầu vào vòng vây của 3 cầu thủ Serbia, thay vì tỉa bóng sang biên phải, mở ra tình huống tấn công thoáng hơn hẳn cho “Tam sư”.

Hệ thống của Southgate xáo trộn vì nhiều ngôi sao chưa sẵn sàng ở vị trí của họ. Foden không thể di chuyển cơ động như khi khoác áo Man City, dẫn đến cố định vai trò chạy cánh trái và mất hút. Arnold đá tiền vệ là sự điều chỉnh vượt quá mong đợi, so với một HLV Southgate bị đánh giá cứng nhắc. Nhưng màn trình diễn của Arnold chỉ tròn vai, thiếu cơ động và sự đột biến trong các đường chuyền.

Trên Daily Mail, danh thủ Stuart Pearce chỉ thêm vấn đề về cách vận hành đội hình của “Tam sư”. Ông nhận định đội hình Anh quy tụ dàn sao ở mọi vị trí, nhưng khi triển khai tấn công, bóng gần như chỉ hướng sang cánh phải, nơi có Kyle Walker và Saka. Trong khi đó, cánh trái của Kieran Trippier và Foden hoàn toàn mờ nhạt.

Trừ Kane, phần còn lại của hàng công Anh gây thất vọng. Đồ họa: Tiền Phong.

Sau EURO 2020 và World Cup 2022, HLV Southgate mới thật sự trao vai trò đá chính cho Foden. Danh hiệu Cầu thủ hay nhất Premier League 2023/24 là lời khẳng định của sao Man City khi đang ở độ tuổi sung mãn nhất sự nghiệp. Dù vậy, “Foden đá ở đâu” là câu hỏi được nhiều chuyên gia bóng đá Anh đặt ra.

Lý tưởng nhất là Foden chơi ở cánh phải. Song, HLV Southgate thích một Saka toàn diện cả công và thủ ở vị trí đó. Trong vai trò số 10, đá sau Kane, Southgate đã có Bellingham. Sau cùng, vị trí khả dĩ duy nhất của Foden là cánh trái, hoặc tiếp tục làm quân bài chiến lược của Southgate trên ghế dự bị.

Trước Serbia, Saka kiên trì bám biên. Anh có ít nhất 2 tình huống khoét tận đáy biên để trả bóng vào khu vực cấm địa. Sự liên kết giữa Walker – Saka luôn đảm bảo, như rất nhiều trận bộ đôi này sát cánh cùng ở đội tuyển. Trong khi đó, Foden chưa bao giờ phù hợp để bám biên. Biểu đồ nhiệt trận đấu thể hiện tiền vệ này di chuyển liên tục vào giữa sân, chủ động xin bóng để bật nhả như thói quen ở Man City.

Cánh trái của “Tam sư” hoàn toàn mờ nhạt vì bộ đôi Trippier và Foden không tìm thấy nhau. Chuyên gia Pearce tuyên bố nếu ông là Southgate, Foden sẽ bị rút khỏi sân sau 30 phút, thay bằng Eze hoặc một tiền đạo thuần chạy cánh trái để cân bằng tầm ảnh hưởng của 2 cánh.

Trippier vốn chơi sở trường ở vị trí hậu vệ phải. Southgate sẽ chờ Luke Shaw hồi phục hoàn toàn chấn thương, trở lại và mang đến chất lượng tốt nhất cho cánh trái của “Tam sư”. Thực tế xảy ra từ 2 trận giao hữu tiền EURO 2024, cho đến chiến thắng trước Serbia, cho thấy Southgate vẫn trong quá trình thử nghiệm 2 vị trí chạy cánh. Ngoài Eze, Southgate có Anthony Gordon sẵn sàng chơi ở vai trò thuần bám cánh.

HLV Southgate có Jarrob Bowen và Cole Palmer để thế chỗ Saka, nếu sao Arsenal chơi không hiệu quả như trận Czech.

Thuyền trưởng “Tam sư” còn phải giải thêm các bài toán về vị trí của Arnold. Và như nhận định của Guardian, chuyện Southgate phát huy được cả Kane và Bellingham khi thi đấu cùng nhau, hay chỉ có một trong 2 toả sáng, làm nền cũng là cơn đau đầu.

Dưới thời Southgate, Anh thường khởi đầu chật vật ở các giải đấu lớn. Thói quen của Southgate là ít khi điều chỉnh đội hình, so với 11 vị trí ông chọn ngay từ đầu. Người Anh chỉ còn biết chờ đợi Southgate làm điều gì đó, về chiến thuật, vị trí cầu thủ để “Tam sư” chơi tốt dần tại EURO 2024.

Quỳnh Anh