Xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư

Xây dựng nếp sống lành mạnh, văn minh

Hương ước, quy ước là văn bản đóng vai trò quan trọng, phát huy tinh thần tự quản của cộng đồng dân cư thôn, tổ dân phố. Hương ước, quy ước góp phần xây dựng, duy trì và phát triển các quy tắc xử sự văn minh, lành mạnh trong cộng đồng. Nhờ đó, cộng đồng tăng cường đoàn kết và gắn bó giữa các thành viên. Đồng thời, giúp cộng đồng cùng cam kết giữ gìn trật tự, đảm bảo an toàn cho người dân, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường và bảo vệ tài sản cộng đồng; giữ gìn và phát huy truyền thống văn hóa và phong tục tập quán giá trị; loại bỏ những quan niệm lạc hậu, cổ hũ; xây dựng nếp sống lành mạnh, văn minh và tử tế trong cộng đồng.

Để tiếp tục thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở theo phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”, ngày 16/8/2023, Chính phủ đã ban hành Nghị định 61/2023/NĐ-CP về xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư. Các khu dân cư xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước theo quy định pháp luật. Hộ gia đình, công dân cư trú tại khu dân cư (thôn bản, tổ dân phố) phải có trách nhiệm cử đại diện hộ gia đình tham gia họp bàn, thảo luận, quyết định các nội dung của hương ước, quy ước trong cộng đồng dân cư; thực hiện nghiêm túc các nội dung của hương ước, quy ước đã được cộng đồng dân cư thông qua, UBND cấp xã công nhận.

Tại An Giang, những năm qua, việc xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước trên địa bàn tỉnh nhận được sự quan tâm lãnh, chỉ đạo sâu sát của các cấp ủy Đảng, chính quyền, sự đồng thuận cao của các tầng lớp Nhân dân. Công tác xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước đã từng bước hoàn thiện và ngày càng phát huy hiệu quả, góp phần quan trọng vào việc phát huy dân chủ ở cơ sở, xây dựng gia đình văn hóa, thôn, tổ dân phố văn hóa. Việc chỉ đạo, hướng dẫn xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước được triển khai gắn với việc thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” và cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”. Tại các xã, phường, thị trấn công tác rà soát, sửa đổi, bổ sung hương ước, quy ước theo kế hoạch của UBND tỉnh được các địa phương chỉ đạo các đơn vị chuyên môn và các thôn, tổ dân phố trên địa bàn thực hiện.

Phát huy vai trò của hương ước, quy ước

Theo UBND tỉnh, để tiếp tục thực hiện tốt việc xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư, thời gian tới, các cấp, ngành, địa phương, đơn vị trong tỉnh tiếp tục tổ chức quán triệt, tuyên truyền, phổ biến các nội dung của Nghị định 61/2023/NĐ-CP của Chính phủ về xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư trên địa bàn tỉnh bằng các hình thức phù hợp điều kiện, tình hình thực tế của cơ quan, địa phương. Đồng thời, tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ về xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước cho các địa phương. Thực hiện rà soát hương ước, quy ước được phê duyệt hoặc công nhận trên địa bàn tỉnh và thực hiện theo quy định tại Nghị định 61/2023/NĐ-CP của Chính phủ.

Bên cạnh đó, tiến hành rà soát các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến hương ước, quy ước; đề xuất sửa đổi, bổ sung, thay thế đảm bảo phù hợp quy định hiện hành. Hướng dẫn việc ghi nhận các phong tục, tập quán tiến bộ; vận động xóa bỏ, không áp dụng phong tục, tập quán lạc hậu trong hương ước, quy ước. Kiểm tra công tác xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước tại địa phương theo quy định của pháp luật; thanh tra, xử lý vi phạm, giải quyết khiếu nại, tố cáo trong thực hiện pháp luật về xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước; trả lời kiến nghị, phản ánh trong thực hiện pháp luật về xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước.

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, đơn vị sẽ chủ trì, phối hợp các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện chỉ đạo, hướng dẫn, triển khai công tác tuyên truyền, phổ biến các nội dung của Nghị định 61/2023/NĐ-CP của Chính phủ trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, tham mưu UBND tỉnh đề nghị HĐND tỉnh ban hành văn bản về hỗ trợ kinh phí xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư tại địa phương. Sở sẽ chỉ đạo, hướng dẫn, theo dõi việc triển khai thực hiện pháp luật về xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước trên địa bàn tỉnh. Tổ chức chủ trì rà soát các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến hương ước, quy ước; đề xuất sửa đổi, bổ sung, thay thế đảm bảo phù hợp quy định hiện hành. Tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước cho các huyện, thị xã, thành phố, xã, phường, thị trấn.

Theo Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Khánh Hiệp, để tiếp tục thực hiện có hiệu quả trong công tác quản lý, xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước trên địa bàn, phát huy giá trị của hương ước, quy ước trong xây dựng đời sống văn hóa hiện nay, thời gian tới, đơn vị tiếp tục phối hợp các địa phương, đơn vị đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến nhằm nâng cao nhận thức của các cấp, ngành và tầng lớp Nhân dân về vị trí, vai trò của hương ước, quy ước trong quản lý xã hội, nhất là trong thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”. Tăng cường năng lực quản lý, thực thi về hương ước, quy ước theo Nghị định 61/2023/NĐ-CP của Chính phủ. Tiếp tục rà soát, bổ sung, hoàn thiện hương ước, quy ước ở cơ sở đảm bảo dân chủ, khách quan, đúng theo quy định của Nhà nước, mang giá trị văn hóa riêng biệt của mỗi khu dân cư.

MINH THƯ